Łęki Wielkie

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Łęki Wielkie
wieś
Ilustracja
Kościół
Państwo

 Polska

Województwo

 wielkopolskie

Powiat

grodziski

Gmina

Kamieniec

Liczba ludności (2011)

273[2]

Strefa numeracyjna

61

Kod pocztowy

64-060[3]

Tablice rejestracyjne

PGO

SIMC

0584350

Położenie na mapie gminy Kamieniec
Mapa konturowa gminy Kamieniec, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Łęki Wielkie”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po lewej znajduje się punkt z opisem „Łęki Wielkie”
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego
Mapa konturowa województwa wielkopolskiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Łęki Wielkie”
Położenie na mapie powiatu grodziskiego
Mapa konturowa powiatu grodziskiego, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Łęki Wielkie”
Ziemia52°07′45″N 16°30′31″E/52,129167 16,508611[1]
Multimedia w Wikimedia Commons

Łęki Wielkie[4][5] (niem. Gross-Lenki) – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie grodziskim, w gminie Kamieniec[6]. Na południe od wsi przepływa Północny Kanał Obry[7].

Historia[edytuj | edytuj kod]

Nazwa wsi pochodzi zapewne od łąk znajdujących się w pobliżu, w dolinie Obry. Wcześniejsze nazwy to: Łąka, Lęky major, Lanki, Lanky, Lanczko[8].

Pierwsza wzmianka pochodzi z 1298 roku i dotyczy tutejszej parafii. Używano wtedy nazwy Lanki[9].

W końcu XIV wieku stanowiła własność Łąckich, w II poł. XV w. także Zbąskich, a potem ich spadkobierców, którzy posiadali również Łęki Małe.

W końcu XV w. część Łęk Wielkich i Łęk Małych znajdowała się w rękach Gnińskich, herbu Trach[5]. W 1580 roku wymieniani jako właściciele byli Piotr Opaliński i Stanisław Gniński. Od 1641 roku właścicielem był Samuel Gniński. Od XVI do XIX wieku Łęki Wielkie należały do Opalińskich, Gnińskich i Mielżyńskich.

W okresie Wielkiego Księstwa Poznańskiego (1815-1848) miejscowość wzmiankowana jako Łęki Wielkie należała do wsi większych w ówczesnym pruskim powiecie Kosten rejencji poznańskiej[10]. Łęki Wielkie należały do okręgu wielichowskiego tego powiatu i stanowiły część majątku Karczew (dziś Karczewo), który należał wówczas do Mikołaja Mielżyńskiego[10]. W skład majątku Karczew wchodziły wówczas także: Jaskółki, folwark Plastowo oraz Wołkowo. Według spisu urzędowego z 1837 roku Łęki Wielkie liczyły 278 mieszkańców, którzy zamieszkiwali 23 dymy (domostwa)[10].

Pod koniec XIX wieku Łęki Wielkie (niemiecka nazwa Gross-Lenki) liczyły 39 domostw i 373 mieszkańców[5]. Pod względem wyznaniowym przeważali katolicy (362) nad ewangelikami (6) i żydami (5)[5]. Miejscowa parafia należała do dekanatu grodziskiego[5].

W 1891 urodził się tutaj Jan Chylewski, podpułkownik artylerii Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari, ofiara zbrodni katyńskiej.

W 1936 roku folwark odziedziczył Maksymilian Kęszycki.

W latach 1954-1968 wieś należała i była siedzibą władz gromady Łęki Wielkie, po jej zniesieniu w gromadzie Wolkowo, a po jej zniesieniu w 1971 w gromadzie Kamieniec. W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie poznańskim[7]. W 2011 Łęki Wielkie liczyły 273 mieszkańców[2].

Zabytki[edytuj | edytuj kod]

W rejestrze zabytków Narodowego Instytutu Dziedzictwa umieszczono drewniany kościół pw. św. Katarzyny i Niepokalanego Serca Marii, zbudowany w 1776 roku[11][12] z fundacji pisarza wielkiego koronnego Maksymiliana Mielżyńskiego[5]. W 1904 kościół został przebudowany[11].

W odległości 2,5 km od wsi znajduje się pierścieniowate grodzisko, którego wał liczy 5 m wysokości, a obwód 110 m[7][12]. Grodzisko zarosły stare drzewa: wiązy i dęby[7].

Przez wieś przebiega żółty pieszy szlak turystyczny z Wilkowa Polskiego do Konojadu[7].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 72876
  2. ↑ a b woj. wielkopolskie >> pow. grodziski >> gmina Kamieniec. Wszystkie dane dla miejscowości Łęki Wielkie. [w:] Bank Danych Lokalnych [on-line]. Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-02-07].
  3. ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 705 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  4. ↑ Łanki, ob. Łęki, wś, w Wielkim Księstwie Poznańskim, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. V: Kutowa Wola – Malczyce, Warszawa 1884, s. 585.
  5. ↑ a b c d e f Łęki Wielkie, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. V: Kutowa Wola – Malczyce, Warszawa 1884, s. 664.
  6. ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części. „Dziennik Ustaw”. Nr 29, poz. 200, s. 1166, 13 lutego 2013. Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji. [dostęp 2015-02-07]. 
  7. ↑ a b c d e Alicja Dziewulska, Jan Maj: Kościan: mapa topograficzna Polski. Wydanie turystyczne. Warszawa: Państwowe Przedsiębiorstwo Geodezyjno-Kartograficzne, 1997. ISBN 83-7135-149-6.
  8. ↑ E. Callier: Powiat Kościański w XVI stuleciu. Szkic geograficzny. Poznań: 1885.
  9. ↑ Łęki Wielkie, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 2: Januszpol – Wola Justowska, Warszawa 1902, s. 266.
  10. ↑ a b c Leon Plater: Opisanie historyczno-statystyczne Wielkiego Ksie̜ztwa Poznańskiego. Lipsk: Ksie̜garnia Zagraniczna (Librairie Étrangère), 1846, s. 212.
  11. ↑ a b Wykaz zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków na terenie województwa wielkopolskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 40. [dostęp 2015-02-07].
  12. ↑ a b Włodzimierz Łęcki: Wielkopolska. Warszawa: Sport i Turystyka, 1996, s. 344. ISBN 83-7079-589-7.
Gmina Kamieniec
Sołectwa
Pozostałe miejscowości

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Łęki_Wielkie&oldid=73518145”