Święto Morza
.jpg)
Święto Morza, in. Dni Morza – święto marynarzy, portowców, żeglarzy, rybaków, stoczniowców i innych pracowników związanych z morzem. Święto Morza zostało zainicjowane w 1932 jako uroczystości o charakterze państwowym; do 1939 główne obchody odbywały się w Gdyni według ustalonego zwyczaju 29 czerwca[1], od 1945 także w innych miastach położonych nad Morzem Bałtyckim.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Początki Święta Morza sięgają roku 1923 i inicjatywy Antoniego Abrahama, Jana Radtkego oraz Stefana Żeromskiego. Zinstytucjonalizowane obchody rozpoczęły się jednak dopiero w roku 1932[2], dzięki inicjatywie Andrzeja Wachowiaka i Ligi Morskiej i Kolonialnej. Coroczne obchody angażowały najważniejszych polityków i duchownych, a także rzesze obywateli, którzy tłumnie przyjeżdżali do Gdyni, by wziąć udział w uroczystościach. Obchody związane były m.in. z próbami popularyzacji tematyki morskiej oraz promocją pozytywnego wizerunku Marynarki Wojennej i przemysłu stoczniowego[3].
W trakcie okupacji niemieckiej w latach 1939-1944 święto nie było organizowane, lecz jego tradycja trwała w działaniach ruchu oporu, m.in. w formie znaków składowych poczty polowej sprzedawanych w latach 1943 i 1944 przez członków konspiracji na cele pomorskiej Tajnej Organizacji Wojskowej „Gryf Pomorski”[4].
Po II wojnie światowej (1939–1945) obchody Święta Morza wznowiono w 1945 w Gdańsku[5]. W dobie Polski Ludowej centralne uroczystości odbywały się corocznie w różnych miastach nadmorskich, takich jak Szczecin (w 1947, połączone z manifestacją "Trzymajmy straż nad Odrą”), Kołobrzeg, Świnoujście, Puck, Gdynia, Ustka. Niezależne od miejsca obchodzenia centralnych, lokalne obchody święta morskiego są organizowane przez społeczności lokalne w nadmorskich miastach i niektórych wsiach portowych. W programie bywa zwykle parada okrętów, sztuczne ognie, wianki, orszak Neptuna i występy artystyczne, m.in. szanty.
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Komunikat Ligi Morskiej i Kolonialnej. „Lwowski Dziennik Wojewódzki”. Nr 5, s. 36, 31 marca 1934.
- ↑ Relacja ze Święta Morza 1932, Miesięcznik "Morze", 1932 [dostęp: 2015-01-26]
- ↑ Aleksandra Tarkowska: Gdynia między wojnami. Opowieść o narodzinach i życiu miasta 1918-1939. Łódź-Gdynia: Księży Młyn, 2013, s. 52-54. ISBN 978-83-61253-62-4.
- ↑ Morska tradycja, www.historiachojnic.pl [dostęp 2015-01-26]
- ↑ Polska Kronika Filmowa 18/45 - materiał filmowy z 1945 r. [dostęp 2015-01-26]
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Henryk Mąka, Morski leksykon współczesny, Warszawa: Bellona, 2005, ISBN 83-11-10116-7, OCLC 69471318.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Dni Morza. mw.mil.pl. [dostęp 2014-04-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (25 marca 2012)].
- Tomasz Falba: Święto Morza - tak było. swietomorza.eu, 2013-05-07. [dostęp 2014-04-14].