Świdno (powiat grójecki)
51°38′29″N 20°44′40″E/51,641389 20,744444
| wieś | |
 Pałac w Świdnie | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2011) | |
| Strefa numeracyjna |
48 |
| Kod pocztowy |
05-640[4] |
| Tablice rejestracyjne |
WGR |
| SIMC |
0629519[5] |
Położenie na mapie gminy Mogielnica  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa mazowieckiego  | |
Położenie na mapie powiatu grójeckiego  | |
| 51°38′29″N 20°44′40″E/51,641389 20,744444[1]
| |
Świdno – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie grójeckim, w gminie Mogielnica[5][6]. Leży około 7 km na południe od Mogielnicy.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Wieś szlachecka położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie bielskim ziemi rawskiej województwa rawskiego[7]. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa radomskiego.
Około 3 km od wsi znajduje się dawny przystanek kolejowy Stryków Świdno na linii Kolei Grójeckiej, który od 1920 do 1988 roku obsługiwał rozkładowy ruch pasażerski[8].
Pałac[edytuj | edytuj kod]
We wsi pod adresem Świdno 48A znajduje się pałac, którego budowę rozpoczęto w 1. połowie XVIII w. dla wojewody rawskiego Stanisława Antoniego Świdzińskiego i jego żony Marianny Dziuli, a dokończono na początku XIX w. staraniem wnuka Stanisława, Antoniego Świdzińskiego, łowczego rawskiego, który zamieszkał w nim z małżonką Urszulą Leszczyńską. Następnie własność hr. Michała Stadnickiego, ożenionego po raz pierwszy z Heleną Świdzińską, po raz drugi z Marianną Chełmicką[9].
Pałac jest budową barokowo-klasycystyczną, otoczoną rozległym parkiem krajobrazowym. Murowany z cegły, otynkowany, postawiony został na planie prostokąta z dwoma ryzalitami pośrodku elewacji wzdłużnych, głęboko podpiwniczony, od frontu dwu, a od ogrodu trzykondygnacyjny, z dachem wysokim, czterospadowym, nad ryzalitami wielopołaciowy, kryty blachą. Elewacje dłuższe dziewięcioosiowe, boczne czteroosiowe. Układ wnętrz dwutraktowy z klatkami schodowymi w częściach skrajnych między traktami. Na pierwszym piętrze między traktami korytarz. Na parterze na osi sień, za nią w trakcie ogrodowym, sala balowa na planie zbliżonym do owalu a z niej wyjście na taras wsparty na arkadach w formie serliany[10]. Wokół pałacu znajduje się bardzo dobrze zachowany drzewostan parkowy z pomnikowymi okazami drzew, który tarasowo opada w stronę doliny Pilicy[9].
W latach 90. XX w. pałac wydzierżawiono firmie BuPa Conference Service i przeprowadzono remont, w zakres którego wchodziło: osuszenie najniższej kondygnacji i odrestaurowanie jej wraz z parterem zgodnie z zachowanymi planami. Wnętrza tych kondygnacji odzyskały dawny układ. Pierwsze piętro przystosowano do celów mieszkalnych[9].
Zespół pałacowo-parkowy z XIX w., w skład którego wchodzi: pałac, park krajobrazowy, neogotycka stróżówka z pierwszej połowy XIX w. i klasycystyczny spichlerz z 1844, ujęty jest w rejestrze zabytków NID pod numerem rej.: 486/A/62 z 23.10.1962 oraz 157/A z 16.03.1982[10][11].
-
Świdno - stróżówka z pierwszej połowy XIX w. (2012) -
Świdno - spichlerz z 1844 (2012)
.jpg)
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 137724
- ↑ Wieś Świdno w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2017-04-27] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
- ↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.. [dostęp 2019-02-26].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1269 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ a b GUS. Wyszukiwarka TERYT
- ↑ Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ Mazowsze w drugiej połowie XVI wieku ; Cz. 1, Mapa, plany, Warszawa 1973, k. 4.
- ↑ Kolejka grójecka. Trasbus.com, 2005-04-30. [dostęp 2021-04-13].
- ↑ a b c Tadeusz. S. Jaroszewski: Pałace w Polsce (Przewodnik). Warszawa: 2000, s. 204–207. ISBN 83-7200-585-0.
- ↑ a b Świdno. www.polskiezabytki.pl. [dostęp 2021-04-29].
- ↑ [https://zabytek.pl/pl/obiekty/swidno-zespol-palacowo-parkowy/ ZESPÓŁ PAŁACOWO-PARKOWY ŚWIDNO]. zabytek.pl. [dostęp 2021-04-29].
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Świdno 1), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XI: Sochaczew – Szlubowska Wola, Warszawa 1890, s. 648.
- Siedziba gminy: Mogielnica
