Żabniczanka
 Żabniczanka w Żabnicy | |
| Kontynent | |
|---|---|
| Państwo | |
| Lokalizacja | |
| Potok 3 rzędu | |
| Długość | 12,59 km |
| Powierzchnia zlewni |
37,03 km² |
| Źródło | |
| Miejsce | pod Przełęczą Pawlusią |
| Wysokość |
ok. 1150 |
| Współrzędne | |
| Ujście | |
| Recypient | Soła |
| Miejsce | |
| Wysokość |
ok. 406 |
| Współrzędne | |
Położenie na mapie województwa śląskiego  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Żabniczanka (Żabnica[1][2]) – potok w Beskidzie Żywieckim, prawy dopływ Soły[3] o długości 12,59 km[4] i powierzchni zlewni 37,03 km²[5].
Spływa w północno-zachodnim kierunku przez miejscowość Żabnica głęboką doliną. Jej orograficznie prawe zbocza tworzy grzbiet Gronia, Abrahamowa, Suchego Gronia i Romanki, lewe – grzbiet Redykalnego Wierchu, Prusowa, Boruczy i Palenicy.
Źródła Żabniczanki Hydroportal umieszcza na wysokości ok. 1150 m n.p.m.[6], tuż poniżej Przełęczy Pawlusiej, przy północno-zachodnim skraju Hali Pawlusiej[4]. Jednocześnie mapa Geoportalu źródłowy tok Żabniczanki nazywa Zimną Raztoką, a jego początek umieszcza na wysokości ok. 1260 m n.p.m. (p. niżej). Według tegoż Geoportalu nazwa "Żabniczanka" pojawia się od momentu połączenia się Zimnej Raztoki z Boraczą, poniżej osiedla Kamienna. W miejscowości Węgierska Górka Żabniczanka uchodzi do Soły na wysokości około 406 m n.p.m.[7].
Dopływami Żabniczanki są potoki: Zimna Raztoka (mający źródła na wysokości około 1260 m na północno-wschodnich stokach Rysianki), Boracza, Romanka, Studziański, Myców, Potok Rycyjski[3].
Żywiecki wójt Andrzej Komoniecki w swym "Dziejopisie Żywieckim" na początku XVIII w. podawał, iż ...Żabnica z trzech także potoków bierze swój początek: z jednego spod Szendzielnego, z drugiego spod Boraczego, z trzeciego spod Płonnego, źródeł mianowanych[8]. Ów trzeci potok to bez wątpienia wspomniana Romanka, spływająca doliną pod Płonem, co wskazywałoby, iż nazwa "Żabnicy" ("Żabniczanki") funkcjonowała wówczas dopiero od okolic dzisiejszej Skałki. Jednocześnie Komoniecki chwalił jakość wód Żabniczanki: ...gdyż tam rzeka kamienista jest i woda w całym Państwie najlepsza i najlekciejsza, bo ją niegdy między inszemi ważono wodami (...)[8].
Wzdłuż koryta Żabniczanki prowadzi droga do Żabnicy, raz z prawej, raz z lewej strony jej brzegu (trzykrotnie mostami przekracza Żabniczankę)[2].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Żabniczanka na mapie Geoportalu Polskiej Infrastruktury Informacji Przestrzennej (wynik wyszukiwania), Główny Geodeta Kraju, za: Nazwy geograficzne Rzeczypospolitej Polskiej (gazeter) PPWK - Warszawa 1991; Mapa topograficzna w skali 1:10 000; Protokół z posiedzenia KNMiOF w dniach 14 - 15 marca 2005 [dostęp 2018-01-12].
- ↑ a b Beskid Śląski i Żywiecki. Mapa 1:50 000. Kraków: Wyd. „Compass”, 2011. ISBN 978-83-7605-084-3.
- ↑ a b Nazewnictwo geograficzne Polski. Tom 1. Hydronimy. Część 1. Wody płynące, źródła, wodospady, Ewa Wolnicz-Pawłowska, Jerzy Duma, Janusz Rieger, Halina Czarnecka (oprac.), Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2006 (seria Nazewnictwo Geograficzne Polski), s. 18, 181, 235, 244, 278, 329, 333, ISBN 83-239-9607-5.
- ↑ a b Żabniczanka na mapie Geoportalu Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej >> Moduł: Obszary Dorzeczy (wynik wyszukiwania). Krajowy Zarząd Gospodarki Wodnej. [dostęp 2018-01-12].
- ↑ Żabniczanka na mapie Geoportalu Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej >> Moduł: Mapa Podziału Hydrograficznego Polski 2010. Krajowy Zarząd Gospodarki Wodnej. [dostęp 2018-01-12].
- ↑ Geoportal [1]
- ↑ Żabniczanka na mapie Geoportalu Polskiej Infrastruktury Informacji Przestrzennej. Główny Geodeta Kraju. [dostęp 2018-01-12].
- ↑ a b Komoniecki Andrzej: Chronografia albo Dziejopis Żywiecki, red. Grodziski Stanisław, Dwornicka Irena, wyd. Towarzystwo Miłośników Ziemi Żywieckiej, Żywiec 1987, s. 10-14