Żalin (wieś)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Żalin
wieś
Państwo

 Polska

Województwo

 lubelskie

Powiat

chełmski

Gmina

Ruda-Huta

Liczba ludności (2021)

276[2][3]

Strefa numeracyjna

82

Kod pocztowy

22-110[4]

Tablice rejestracyjne

LCH

SIMC

0106514[5]

Położenie na mapie gminy Ruda-Huta
Mapa konturowa gminy Ruda-Huta, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Żalin”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko prawej krawiędzi nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Żalin”
Położenie na mapie województwa lubelskiego
Mapa konturowa województwa lubelskiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Żalin”
Położenie na mapie powiatu chełmskiego
Mapa konturowa powiatu chełmskiego, blisko centrum na prawo u góry znajduje się punkt z opisem „Żalin”
Ziemia51°12′34″N 23°38′23″E/51,209444 23,639722[1]
Żalin na dawnych mapach
Żalin na mapie topograficznej Królestwa Polskiego z 1839 r.
Żalin na mapie D. G. Reymanna (XIX w.)
Żalin na mapie Wojskowego Instytutu Geograficznego z 1931 r.

Żalinwieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie chełmskim, w gminie Ruda-Huta (w l. 1867–1954 w gminie Świerże)[5][6].

Integralne części wsi Żalin[5][6]
SIMC Nazwa Rodzaj
0106537 Jamczyny część wsi
0106543 Podkowa część wsi

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa chełmskiego.

Wieś jest sołectwem w gminie Ruda-Huta[7]. Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) liczyła 297 mieszkańców i była czwartą co do wielkości miejscowością gminy Ruda-Huta[8].

Historia[edytuj | edytuj kod]

Miejscowość wzmiankowana w XVII w. jako Wola Lacka należąca do dóbr Świerże. Ostatnim ich właścicielem (wraz z folwarkiem Żalin) był hr. Adam Tarnowski. W 1827 r. Żalin liczył 19 domów i 114 mieszkańców. Według "Słownika geograficznego Królestwa Polskiego" folwark Żalin zajmował obszar o pow. 568 mórg, a wieś Żalin składała się z 22 osad (gospodarstw) i łącznej powierzchni 534 morgi. W czasie powstania styczniowego 22 lutego 1863 r. doszło pod Żalinem do bitwy z wojskami rosyjskimi, w trakcie której kilkunastu powstańców zginęło, a dwóch dostało się do niewoli. Według spisu powszechnego z 30 września 1921 r. miejscowość liczyła 513 mieszkańców, w tym deklarujących narodowość polską 513, wyznanie rzym.-kat. 460, prawosławne 37, inne chrześcijańskie 2, mojżeszowe 14. Ok. 1920 roku w Żalinie powstała szkoła powszechna. Istniejący obecnie budynek szkoły wzniesiono w l. 1976-1983.

W miejscowości znajduje się kaplica rzymskokatolicka pw. Wniebowzięcia NMP należąca do parafii w Świerżach, zbudowana w 1982 r. Oprócz niej we wsi zachowały się dwie zabytkowe kapliczki: murowana z ok. poł. XIX w. i drewniana sprzed 1939 r. Na terenie miejscowości zachowały się ponadto pozostałości cmentarza ewangelickiego z pocz. XX w. i drewnianego wiatraka typu koźlarz z 1930 r. W 2000 r. miejscowość liczyła 345 mieszkańców, a łącznie z Żalinem Kolonią (216 mieszkańców) – 561[potrzebny przypis].

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 163198
  2. Wieś Żalin w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2023-01-26], liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  3. NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2023-01-26].
  4. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1642 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  5. a b c GUS. Wyszukiwarka TERYT
  6. a b Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  7. BIP gminy, sołectwa [dostęp 2023-12-22]
  8. GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Tabela miast, wsi i osad Królestwa Polskiego, t. II, Warszawa 1827, s. 313.
  • Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. XIV, Warszawa 1895, s. 731-732.
  • Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej, t. IV: Województwo lubelskie, Warszawa 1924, s. 16.
  • A. Franecki, Ślady dziejów gminy Ruda Huta, Chełm-Ruda Huta 2010.
  • A. Wawryniuk, Leksykon miejscowości powiatu chełmskiego, Chełm 2002.