Żarnowo (powiat goleniowski)
53°44′08″N 14°40′00″E/53,735556 14,666667| wieś | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2009) |
422 |
| Strefa numeracyjna |
91 |
| Kod pocztowy |
72-111[2] |
| Tablice rejestracyjne |
ZGL |
| SIMC |
0783953 |
Położenie na mapie gminy Stepnica  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego  | |
Położenie na mapie powiatu goleniowskiego  | |
| 53°44′08″N 14°40′00″E/53,735556 14,666667[1]
| |
Żarnowo (także Żarnowo Szczecińskie[potrzebny przypis], do 1945 niem. Alt Sarnow) – wieś sołecka w północno-zachodniej Polsce, położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie goleniowskim, druga co do wielkości w gminie Stepnica, położona na skraju Doliny Dolnej Odry, podmokłej i porośniętej łąkami oraz Równiny Goleniowskiej, porośniętej Puszczą Goleniowską, przy drodze łączącej Stepnicę z Wolinem, ok. 10 km na północ od Stepnicy.
Według danych z 31 grudnia 2009 r. wieś zamieszkiwały 422 osoby[3].
Historia[edytuj | edytuj kod]
Pierwsza wzmianka o wsi pochodzi z 1280 roku. Została założona w średniowieczu, najprawdopodobniej na planie owalnicy, na niewielkim wzniesieniu. W 1394 książę Bogusław VIII potwierdził akt sprzedaży połowy Żarnowa przez Ludeke von Massow zakonnikom z Wolina. W 1469 roku część wsi przejęła rodzina von Zastrow. Po sekularyzacji w roku 1534 (reformacja na Pomorzu) wieś została podzielona na część państwową i prywatną (rody von Zastrow i von Flemming). W XIX wieku zbudowano tutaj nowy kościół, wieś rozrastała się, stając się z czasem wielodrożnicą, od zachodu Żarnowo graniczyło z kolonią Laszczka (Laasche), która została włączona do wsi po roku 1945. We wsi znajdowały się zagrody rolnicze i nierolnicze, kościół, cmentarz i wiatrak. W trakcie II wojny światowej wieś nie ucierpiała. Ostatecznie miejscowość została zajęta w 1945 r. przez Armie Czerwoną[potrzebny przypis] i została przekazana administracji polskiej.
Obecnie wieś ma formę nieregularnej wielodrożnicy. Zabudowa jest bardzo zróżnicoana, najstarsze budynki pochodzą z połowy XIX wieku (murowane). Do zabytków należy kilka domów mieszkalnych z przełomu XIX i XX wieku oraz ryglowe zabudowania gospodarcze. Pośrodku wsi znajduje się murowany neogotycki kościół parafialny z połowy XIX wieku. Obok świątyni, otoczonej ceglanym murem, znajduje się wysadzony dębami plac, na którym znajduje się kamień pamięci ofiar I wojny światowej – mieszkańców Żarnowa. W południowej części wsi znajduje się duży cmentarz z fragmentami nagrobków ewangelickich, obecnie użytkowany. Wiele domów mieszkalnych pochodzi również z czasów obecnych. Żarnowo to wieś nieco większa, drugi co do wielkości ośrodek w gminie. We wsi znajduje się szkoła podstawowa, urząd pocztowy, ośrodek zdrowia, kilka sklepów spożywczych i przystanków PKS. Razem z wsiami Racimierz i Łąka, Żarnowo tworzy mały zespół wiejski ciągnący się wzdłuż jednej szosy. Od strony zachodniej wieś otaczają łąki i bagna, poprzecinane kanałami, znajduje się tam rezerwat przyrody "Czarnocin".
Przez wieś prowadzi znakowany 
zielony turystyczny Szlak Stepnicki (Stepnica → Wolin) oraz zielony 
międzynarodowy szlak rowerowy wokół Zalewu Szczecińskiego R-66[4].
Przynależność polityczno-administracyjna[edytuj | edytuj kod]
.svg){kind=small}
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 163294
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1642 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ Maciej Herman: Plan Odnowy Miejscowości Żarnowo na lata 2010-2017, s. 8. (Załącznik nr 12 do Uchwały Nr XXX/304/2010 Rady Gminy Stepnica z dnia 23 lipca 2010 r. ws. zatwierdzenia POM)
- ↑ Okolice Szczecina: 1:75 000. Warszawa: ExpressMap Polska, 2007, s. 1-2. ISBN 978-83-601-2096-5. (pol.).
- ↑ Provinz Pommern 1845, s.1 (de); Provinz Pommern 1849, Neuster Zeitungs Atlas, J. Meyer, 1855, s. 1. (de); Preussische Provinz Pommern 1:600000, Geographisches Institut, Heinrich Kiepert, Weimar 1856 s. 1 (de); Karte der historischen preussischen Provinz Pommern 1905 1:600000, Deutsches Verlaghaus Bong & Co, Berlin 1905, s.1 (de)
- ↑ Atlas historyczny Polski. Wyd. 12 1993. Warszawa / Wrocław: Wydawnictw Kartograficznych im. Eugeniusza Romera, 1993. ISBN 83-7000-016-9. (pol.).
- ↑ Wielki atlas historyczny. Wyd. 3. Warszawa: Demart, 2003. ISBN 83-89239-57-4. (pol.).
