Żubrówka (wódka)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Żubrówka Bison Grass

Żubrówka (znana również w wersji angielskiej jako Bison Vodka i Bison Grass Vodka) – aromatyzowana wódka destylowana na bazie żyta o zawartości 37,5% alkoholu dla wódek aromatyzowanych i 40% dla czystej. Od 2013 była własnością Russian Standard Corporation[1] natomiast od 2022 należy do Maspex[2].

Produkcja[edytuj | edytuj kod]

Żytni spirytus rektyfikowany jest mieszany z wywarem z turówki wonnej (Hierochloë odorata) – gatunku trawy nazywanej potocznie żubrówką, rosnącej w lasach Puszczy Białowieskiej. Proces maceracji przebiega w dwóch etapach – wodnym i alkoholowym, a powstała esencja jest sezonowana i oczyszczana z osadów i możliwych zanieczyszczeń[3]. Powstała w ten sposób wódka uzyskuje szczególny smak, aromat oraz żółtawy kolor.

Każda oryginalna butelka Żubrówki zawiera jedno źdźbło turówki. Odpowiednio przycięte, jest wkładane ręcznie do butelek. Ma ono jednak wyłącznie charakter dekoracyjny – nie ma wpływu na kolor i smak wódki[4]. Roślina jest kupowana od wyspecjalizowanych firm z rejonu Białowieży[4].

Żubrówka w Polsce[edytuj | edytuj kod]

Początki produkcji żubrówki w Polsce datowane są na XVII wiek, a już w wieku XVIII stała się jednym z ulubionych trunków polskiej szlachty. Jej ekspansji sprzyjało położenie Puszczy Białowieskiej – przebiegał bowiem tamtędy ważny szlak handlowy, łączący Wilno z Krakowem.

Ze względu na długi i skomplikowany proces produkcji jej koncentracja nastąpiła stosunkowo późno – dopiero w 1926 firma Polmos opracowała sposób masowej produkcji żubrówki, której znak towarowy później zarejestrowała i do dzisiaj jest jego właścicielem oraz producentem wódki.

Od 1928 trunek powstawał w zakładach Polmos Białystok, skąd w 1936 przeniesiono produkcję do Brześcia. W wyniku przeprowadzonej po II wojnie światowej reorganizacji gospodarki produkcję ponownie przeniesiono do Białegostoku. W 1991 zakład sprywatyzowano. Od 2005 wchodzi w skład koncernu CEDC. W czerwcu 2013 CEDC została kupiona przez Russian Standard Corporation, należącą do rosyjskiego multimilionera Rustama Tariko, poprzez spółkę zależną – Roust Trading Limited[5]. W lutym 2022 firmę odkupiła Grupa Maspex i tym samym ponownie przeszła w polskie ręce[6].

Żubrówka na świecie[edytuj | edytuj kod]

Żubrówka Czarna

Poza Polską Żubrówka produkowana jest w wielu innych krajach pod różnymi nazwami, m.in. w Rosji (Зубровка), Stanach Zjednoczonych (Wisent Vodka), na Ukrainie (Зубрівка), Białorusi oraz w Czechach. W Niemczech produkowana jest od 1976 roku pod nazwą Grasovka.

Rodzaje[edytuj | edytuj kod]

W Polsce marka Żubrówka jest wykorzystywana do oznaczania także innych wódek, niebędących żubrówkami. Na rynku pojawiło się pod tą marką 13 różnych gatunków:

  • Żubrówka Bison Grass – klasyczna Żubrówka, produkowana według tradycyjnych metod z dojrzewającego w dębowych beczkach maceratu trawy żubrowej. Jej cechą charakterystyczną jest umieszczone w butelce źdźbło.
  • Żubrówka Biała – czysta, poddawana sześciokrotnej destylacji i filtracji z zastosowaniem platyny, odmiana charakteryzuje się łagodnym smakiem.
  • Żubrówka Czarna – wódka o łagodnym smaku, który zawdzięcza filtracji węglem drzewnym, dębowym oraz wyselekcjonowanej pszenicy.[1]
  • Żubrówka Złota – aromatyzowana wódka, produkowana na bazie kory dębu.
  • Linia Fresh Żu – lekka, orzeźwiająca. Kombinacji soczystych owoców i trawy żubrowej. Dostępna w 4 wariantach smakowych: Kwaśne Jabłko, Ożywiająca Mięta, Kwaśna Cytryna, Rześki Rokitnik[7].

Żubrówka zazwyczaj serwowana jest indywidualnie, schłodzona lub w postaci drinka wymieszana z sokiem jabłkowym, rzadziej z sokiem pomidorowym.

Ważniejsze nagrody i wyróżnienia[edytuj | edytuj kod]

Żubrówka Biała
Żubrówka Fresh Żu Kwaśne Jabłko
  • 1962: Srebrny Medal International Competition of Alcoholic Beverages – Lublana
  • 1965: Złoty Medal International Fair – Lipsk
  • 1967: Srebrny Medal Beverages Olimpiad – Paryż
  • 1968: Srebrny Medal International Competition of Alcoholic Beverages – Lublana
  • 1969: Złoty Medal World Exhibition of Wines, Vodkas and Liqueurs – Londyn
  • 1972: Złoty Medal International Salon d’Alimentation – Bruksela
  • 1980: Srebrny Medal Monde Selection, International Quality Institute – Wiedeń
  • 1985: Srebrny Medal Monde Selection, International Quality Institute – Lizbona
  • 1999: Brązowy Medal International Spirits Challenge – Warszawa
  • 1999: Srebrny Medal The International Wine and Spirit Competition
  • 2001: Nominacja do finału XI edycji Konkursu Polskiego Godła Promocyjnego „Teraz Polska
  • 2004: Złoty Medal Monde Selection, International Quality Institute – Bruksela
  • 2006: Złoty Medal Monde Selection, International Quality Institute – Praga
  • 2007: Złoty Medal Monde Selection, International Quality Institute – Barcelona
  • 2007: Złoty Medal w Konkursie International Spirits Challenge czasopisma Drinks International
  • 2008: TROPHY 2008 Monde Selection, International Quality Institute – Wiedeń
  • 2008: Złoty Medal Monde Selection, International Quality Institute – Wiedeń
  • 2008: Brązowy Medal Central Europe Wine & Spirits Challenge – Warszawa
  • 2008: Złoty Medal w Konkursie Vodka Master 2008 organizowanym przez Drinks Business/Spirits Business magazines w kategorii Wizerunek i Opakowanie – Anglia
  • 2008: Złoty Medal Tytuł Mistrz w konkursie Vodka Master 2008 organizowanym w Anglii przez Drinks Business/ Spirits Business magazines w kategorii Europa Wschodnia
  • 2008: Srebrny Medal w Konkursie Vodka Master 2008 organizowanym przez Drinks Business/Spirits Business magazines w kategorii Wódki Smakowe – Anglia
  • 2008: Srebrny Medal w kategorii wódki smakowe Vodka Master 2008 organizowany przez brytyjski Drinks Business / Spirits Business magazines. Złote medale w kategoriach Europa Wschodnia oraz Wizerunek i Opakowanie
  • 2008: Złoty Medal oraz TROPHY 2008 Monde Selection, International Quality Institute
  • 2008: Brązowy Medal Central Europe Wine & Spirits Challenge – Warszawa
  • 2008: Złoty medal Monde Selection
  • 2012: Złoty medal Monde Selection (Zubrowka Biala Vodka); Wielki Złoty Medal Monde Selection (Zubrowka Bison Grass Vodka)
  • 2013: Nagroda „Poznaj Dobrą Żywność” Polagra Food 2013
  • 2014: Złoty medal Monde Selection (Zubrowka Biala Vodka)
  • 2014: Wielki Złoty Medal Monde Selection (Zubrowka Bison Grass Vodka)
  • 2014: Vodka Brand Champion (Żubrówka)

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Roust Trading ma zgodę UOKiK na przejęcie CEDC. portalspożywczy.pl, 2013-05-20. [dostęp 2015-12-02].
  2. CEDC dołącza do Grupy Maspex. maspex.com. [dostęp 2022-02-26].
  3. Rynki Alkoholowe – Fenomen Żubrówki. rynki.pl. [dostęp 2015-08-14].
  4. a b Beata Drewnowska. Kraina pachnąca ziołami. „Rzeczpospolita (dodatek Życie Ziemi Podlaskiej)”, s. R5, 19 lipca 2016. 
  5. O Roust – CEDC [online], cedc.com [dostęp 2015-12-01].
  6. Maspex przejmuje aktywa od rosyjskiego miliardera [online], biznes.interia.pl [dostęp 2022-03-01] (pol.).
  7. Fresh Żu od Żubrówki [online], Spirits, 18 sierpnia 2023 [dostęp 2024-03-22] (pol.).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]