Əbdürrəhman Vəzirov
| Data i miejsce urodzenia |
26 maja 1930 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
10 stycznia 2022 |
| I sekretarz Komunistycznej Partii Azerbejdżanu | |
| Okres |
od 21 maja 1988 |
| Przynależność polityczna |
Komunistyczna Partia Azerbejdżanu |
| Poprzednik | |
| Następca | |
Əbdürrəhman Vəzirov, w transkrypcji rosyjskiej Abdurrahman Wazirow (Wezirow) (ur. 26 maja 1930 w Baku, zm. 10 stycznia 2022 w Moskwie[1]) – azerski polityk komunistyczny, I sekretarz Komunistycznej Partii Azerbejdżanu w latach 1988-1990.
Karierę polityczną rozpoczynał jako radziecki dyplomata. Był ambasadorem w Nepalu i Pakistanie. Funkcję pierwszego sekretarza Komunistycznej Partii Azerbejdżanu objął 21 maja 1988. W momencie powrotu do rodzinnego Azerbejdżanu nie utożsamiał się w żaden sposób z narodem azerskim, nie władał nawet językiem azerskim[2]. Nigdy nie uzyskał też wysokiej pozycji we władzach centralnych ZSRR[3]. Nie był też popularny w społeczeństwie azerskim[4]. Jego niezdecydowana postawa znacząco przyczyniła się do eskalacji przemocy przeciwko Azerom w Górskim Karabachu[5].
W celu zachowania władzy, w szczególności dla stłumienia działalności Ludowego Frontu Azerbejdżanu, Vəzirov od początku stycznia 1990 prosił centralne władze radzieckie o skierowanie do Azerbejdżańskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej dodatkowych sił zbrojnych. Doprowadził także do wprowadzenia stanu wyjątkowego na terytorium republiki, co jej Rada Najwyższa ogłosiła 15 stycznia 1990[6].
Zmuszony do ustąpienia z funkcji I sekretarza Komunistycznej Partii Azerbejdżanu po wydarzeniach Czarnego Stycznia w Baku w 1990, gdy wojska radzieckie dokonały masakry Azerów[7]. Dwa dni po tych wydarzeniach został nawet pozbawiony członkostwa w partii, jako człowiek nieudolny, którego działania doprowadziły do sytuacji kryzysowej. Zapowiadano nawet wytoczenie mu procesu sądowego, do czego ostatecznie nie doszło[8]. Pochowany na Cmentarzu Trojekurowskim w Moskwie[9].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Умер Абдурахман Везиров. s. apa.az.ru. [dostęp 2022-01-10]. (ros.).
- ↑ Piotr Kwiatkiewicz: Azerbejdżan: ukształtowanie niepodległego państwa. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2009, s. 58-59. ISBN 978-83-7611-327-2.
- ↑ Piotr Kwiatkiewicz: Azerbejdżan: ukształtowanie niepodległego państwa. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2009, s. 100. ISBN 978-83-7611-327-2.
- ↑ Piotr Kwiatkiewicz: Azerbejdżan: ukształtowanie niepodległego państwa. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2009, s. 148. ISBN 978-83-7611-327-2.
- ↑ Piotr Kwiatkiewicz: Azerbejdżan: ukształtowanie niepodległego państwa. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2009, s. 127. ISBN 978-83-7611-327-2.
- ↑ Piotr Kwiatkiewicz: Azerbejdżan: ukształtowanie niepodległego państwa. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2009, s. 148-149. ISBN 978-83-7611-327-2.
- ↑ Tadeusz Świętochowski: Azerbejdżan. Warszawa: TRIO, 2006, s. 140-141. ISBN 83-7436-037-2.
- ↑ Piotr Kwiatkiewicz: Azerbejdżan: ukształtowanie niepodległego państwa. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2009, s. 157. ISBN 978-83-7611-327-2.
- ↑ ВЕЗИРОВ Абдурахман (Абдул-Рахман) Халил оглы (1930 – 2022)