107 mm moździerz pułkowy wz. 1938
 Moździerz wz. 1938 w Muzeum im. Orła Białego | |
| Dane podstawowe | |
| Państwo | |
|---|---|
| Rodzaj | |
| Historia | |
| Prototypy |
luty 1939 |
| Produkcja seryjna |
1940–1941 |
| Wyprodukowano |
1574 |
| Dane taktyczno-techniczne | |
| Kaliber |
107 mm |
| Długość lufy |
1400 mm |
| Donośność |
ok. 5000 m (maksymalna) |
| Prędkość pocz. pocisku |
325 m/s |
| Masa |
170 kg (w położeniu bojowym) |
| Kąt ostrzału |
+45° do +80° (w pionie) |
| Jednostka ognia |
20 pocisków |
| Szybkostrzelność |
15 strz./min |
| Obsługa |
5 – 6 żołnierzy (w zależności od rodzaju trakcji) |
| Prędkość marszowa |
40 km/h (przy trakcji mechanicznej) |
107 mm górsko-juczny moździerz pułkowy wz. 1938 (ros. 107-мм горно-вьючный полковой миномёт обр. 1938 г.) – radziecki moździerz kalibru 107 mm z okresu II wojny światowej.
Historia[edytuj | edytuj kod]
W 1938 roku biuro konstrukcyjne nr 4 kierowane przez B. Szawyrina otrzymało polecenie opracowanie moździerza pułkowego dla tworzonych w tym czasie w Armii Czerwonej oddziałów strzelców górskich. W krótkim czasie opracowano jego projekt, który oparto na konstrukcji opracowanego wcześniej 82 mm moździerza batalionowego.
Prototyp moździerza był gotowy w lutym 1939 roku i otrzymał wtedy oznaczenie wz. 1938. Po poddaniu badaniu i potwierdzeniu jego sprawności, został wprowadzony do produkcji seryjnej i łącznie w latach 1940 – 1941 wyprodukowano 1574 sztuki tego typu moździerzy.
Konstrukcja[edytuj | edytuj kod]
Moździerz składa się z trzech części głównych: lufy wraz z zamkiem, podpory pod lufę (dwójnóg) i płyty oporowej.
W położeniu marszowym był rozkładany i umieszczany na specjalnej dwukołowej przyczepce. Dodatkowo istniała druga przyczepka spełniające rolę jaszcza.
W trakcji konnej taki zestaw holowany był przez zaprzęg składający się z czterech koni. W trakcji mechanicznej używano samochodów GAZ-AAA, przy czym można było załadować moździerz wraz z wózkiem na skrzynie ładunkową lub holować je za pojazdem.
Z uwagi na przeznaczenie moździerza, można było go rozłożyć na mniejsze elementy i tak rozłożony mógł być przewożony przez konie juczne. Moździerz łącznie z zapasem amunicji przewożony był przez dziewięć koni jucznych.
Użycie[edytuj | edytuj kod]
Moździerze zaczęto wprowadzać do uzbrojenia w 1940 roku. Znalazły się one na wyposażeniu artylerii dywizyjnej radzieckich dywizji strzelców górskich oraz niektórych dywizji kawalerii przystosowanych do walk w górach. W 1944 roku utworzono górskie pułki moździerzy wyposażone w tego typu moździerze.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Praca zbiorowa: 107-мм горно-вьючный полковой миномёт обр.1938 г. (107 ГВПМ-138) Руководство службы.. Moskwa: Воениздат НКО СССР, 1941. (ros.).
- А. Иванов: Артиллерия СССР во второй мировой войне. Sankt Petersburg: Издательский дом "Нева", 2003, s. 51. (ros.).
- В. Ермаков, Г. Николаева. Огневая мощъ малой артиллерии. „Моделист-Конструктор”, s. 26-32, lipiec 2006. Moskwa: ЗАО «Редакция журнала «Моделист-конструктор». ISSN 0131-2243. (ros.).