15 Pułk Artylerii Przeciwlotniczej

15 Pułk Artylerii Przeciwlotniczej

Historia
Państwo	Polska
Sformowanie	1944
Rozformowanie	1945
Tradycje
Kontynuacja	133 Pułk Artylerii Przeciwlotniczej
Organizacja
Rodzaj wojsk	Wojska obrony przeciwlotniczej
Podległość	1 Dywizja Artylerii Przeciwlotniczej

15 Pułk Artylerii Przeciwlotniczej (15 paplot) – oddział artylerii przeciwlotniczej ludowego Wojska Polskiego.

Formowanie i zmiany organizacyjne

Pułk sformowany został we wsi Pryszybie (okolice Sum) na podstawie rozkazu dowódcy 1 Armii Polskiej w ZSRR nr 05 z 7 maja 1944, w składzie 1 Dywizji Artylerii Przeciwlotniczej (1 Armia Wojska Polskiego). Jednostka zorganizowana została według sowieckiego etatu nr 08/236 pułku artylerii przeciwlotniczej małego kalibru.

We wrześniu 1945 1 Dywizja Artylerii Przeciwlotniczej została przeformowana w 84 pułk artylerii przeciwlotniczej. Na podstawie rozkazu 0236/org ND WP z 8 września 1945 15 pułk artylerii przeciwlotniczej rozformowano.

30 września 1967 dziedzictwo tradycji 15 pułku artylerii przeciwlotniczej i jego historyczną nazwę przyjął 133 pułk artylerii przeciwlotniczej w garnizonie Gołdap.

Walki pułku

Od 9 do 12 sierpnia 1944 odpierał zmasowane naloty lotnictwa nieprzyjaciela na przeprawę wojsk pod Skurczą. 8 października 1944 w Radości pod Warszawą żołnierze pułku złożyli przysięgę. 4 marca 1945 w czasie oczyszczania z nieprzyjaciela Złocieńca pułk poniósł duże straty, a 6 marca żołnierze pułku wzięli do niewoli dowódcę Dywizji „Bärwalde” gen. Raithe wraz z całym sztabem. W walkach o Kołobrzeg pułk wydzielił ze swego składu grupy szturmowe, które walczyły jak piechota zdobywając poszczególne budynki. W operacji berlińskiej osłaniał forsowanie Odry, a następnie działania pościgowe armii.

Dowódcy pułku

• mjr/ppłk Anatol Przybylski (do 18 III 1945)
• mjr Iwan Minoczkin (do 18 IV 1945)

Skład etatowy

37 mm armata przeciwlotnicza wz. 1939

dowództwo i sztab

• 4 x bateria artylerii przeciwlotniczej
• kompania wielkokalibrowych karabinów maszynowych
• pluton sztabowy
• pluton amunicyjny
• kwatermistrzostwo

Stan etatowy wynosił 520 żołnierzy. Na uzbrojeniu znajdowały się:

• 37 mm armaty przeciwlotnicze – 24
• 12,7 mm przeciwlotnicze karabiny maszynowe – 16
• samochody – 69

Marsze i działania bojowe

Bibliografia

• Jerzy Kajetanowicz: Polskie wojska lądowe 1945-1960: skład bojowy, struktury organizacyjne i uzbrojenie. Toruń; Łysomice: Europejskie Centrum Edukacyjne, 2005. ISBN 83-88089-67-6.
• Kazimierz Sobczak (red.): Encyklopedia II wojny światowej. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1975.
• Władysław Ways: Regularne jednostki ludowego Wojska Polskiego. Formowanie, działania bojowe, organizacja i uzbrojenie, metryki jednostek artylerii. Krótki informator historyczny o Wojsku Polskim w latach II wojny światowej. Cz. II. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1967.