15 Pułk Przeciwlotniczy
 Odznaka pamiątkowa 15 pplot | |
| Historia | |
| Państwo | |
|---|---|
| Sformowanie | |
| Nazwa wyróżniająca |
Gołdapski |
| Tradycje | |
| Święto | |
| Nadanie sztandaru | |
| Rodowód | |
| Dowódcy | |
| Pierwszy |
mjr dypl. Władysław Frydrych |
| Obecny |
płk Tomasz Sawczuk |
| Organizacja | |
| Numer | |
| Dyslokacja | |
| Rodzaj sił zbrojnych | |
| Rodzaj wojsk | |
| Podległość |
15 Warmińsko-Mazurska Dywizja Zmechanizowana (1994–2000) |
| Strona internetowa | |
.jpg)
.jpg)
15 Gołdapski pułk przeciwlotniczy (15 pplot) – oddział Wojsk Obrony Przeciwlotniczej Sił Zbrojnych RP (JW 4808).
Historia[edytuj | edytuj kod]
W 1951 r. w garnizonie Ełk sformowany został 32 Dywizjon Artylerii Przeciwlotniczej (JW 2313), według etatu Nr 2/133 o stanie 225 żołnierzy i 9 pracowników cywilnych. Dywizjon był organicznym pododdziałem artylerii przeciwlotniczej 18 Dywizji Piechoty. W grudniu 1956 roku, w związku z rozformowaniem 18 DP, jednostka została rozwiązana. Na jej bazie zorganizowany został, według etatu Nr 4/132, 133 Pułk Artylerii Przeciwlotniczej (JW 4808). Nowy oddział podporządkowany został dowódcy Warszawskiego Okręgu Wojskowego. Latem 1957 r. pułk przeformowany został w 50 Dywizjon Artylerii Przeciwlotniczej, według etatu Nr 4/174. W maju 1963 r. jednostka dyslokowana została do garnizonu Gołdap i tam, w październiku, ponownie przeformowana w 133 Pułk Artylerii Przeciwlotniczej, według etatu Nr 4/260.
30 września 1967 r. pułk przyjął dziedzictwo tradycji i historyczną nazwę 15 Pułku Artylerii Przeciwlotniczej. Jednocześnie dzień 14 września ustanowiony został świętem pułku.
W 1980 r. jednostka przezbrojona została w zestawy rakietowe bliskiego zasięgu 2K12M2 „KUB M-2” i przeformowana na etat pułku rakiet przeciwlotniczych bliskiego zasięgu. Dwa lata później osiągnęła gotowość bojową i we wrześniu, na poligonie w Kazachstanie, wykonała pierwsze rakietowe strzelania bojowe.
W historii pułku niezmiernie ważnym stał się rok 1994. Wówczas jednostka przeformowana została w pułk przeciwlotniczy i podporządkowana dowódcy 15 Warmińsko-Mazurskiej Dywizji Zmechanizowanej. 4 sierpnia Minister Obrony Narodowej nadał pułkowi nazwę wyróżniającą Gołdapski i ustanowił dzień 7 maja dorocznym Świętem Pułku. 12 listopada oddział otrzymał sztandar ufundowany przez społeczeństwo regionu i miasta Gołdapi.
29 października 1996 r. rozwiązany został dywizjon szkolny – Okręgowa Szkoła Podoficerska i Szkoła Młodszych Specjalistów. Od 20 lipca 2000 do 31 marca 2011 roku pułk był podporządkowany dowódcy 1 Warszawskiej Dywizji Zmechanizowanej. 1 lipca 2004 r. oddział przeformowany został na nowy etat. Od 1 kwietnia 2011 do 17 października 2013 r. jednostka podlegała bezpośrednio pod Dowództwo Wojsk Lądowych[2]. W wyniku reformy struktur dowodzenia z dniem 17 października 2013 roku pułk został podporządkowany dowódcy 16 Pomorskiej Dywizji Zmechanizowanej[3].
Decyzją Nr 35/MON z dnia 12 lutego 2013 roku, wprowadzono oznakę rozpoznawczą 15. Gołdapskiego Pułku Przeciwlotniczego[4].
2 czerwca 2017 roku żołnierze Patrolu Rozminowania nr 8 zmienili podporządkowanie z 16 Batalionu Dowodzenia na 2 dywizjon 15 pułku przeciwlotniczego w Elblągu[5].
Decyzją Nr 141/MON z 10 października 2018 roku, został wprowadzony proporzec rozpoznawczy Dowódcy 15. Gołdapskiego Pułku Przeciwlotniczego[6].
Tradycje[edytuj | edytuj kod]
Z dniem 2 listopada 2002 r. 15 Gołdapski Pułk Przeciwlotniczy przejął dziedzictwo i z honorem kontynuuje tradycje:
- 15 Baterii Motorowej Artylerii Przeciwlotniczej (1939),
- 8 Baterii Przeciwlotniczej 1 Pułku Artylerii Przeciwlotniczej (1939),
- 1 Samodzielnego Dywizjonu Artylerii Przeciwlotniczej (1943–1944),
- 1 Pułku Artylerii Przeciwlotniczej (1944–1945),
- 1 Szkolnego Dywizjonu Artylerii Przeciwlotniczej (1945–1946),
- 4 Dywizjonu Artylerii Przeciwlotniczej (1951–1964),
- 1 Dywizjonu Artylerii Przeciwlotniczej (1964–1967),
- 1 Pułku Artylerii Przeciwlotniczej (1967–1995),
- 1 Modlińskiego Pułku Przeciwlotniczego (1966–2000),
- 15 Pułku Artylerii Przeciwlotniczej 1 DAPlot. (1944–1945),
- 32 Dywizjonu Artylerii Przeciwlotniczej 18 DP (1951–1956) (JW 2313),
- 133 Pułku Artylerii Przeciwlotniczej (1956–1957 i 1963–1967),
- 50 Dywizjonu Artylerii Przeciwlotniczej (1957–1963),
- Szkoły Podoficerów Artylerii Przeciwlotniczej nr 6 (1957–1973),
- 15 Pułku Artylerii Przeciwlotniczej (1967–1994).
Dowódcy jednostki[edytuj | edytuj kod]
- ppłk Anatol Przybylski (IV 1944 do 10 III 1945)
- kpt. Alojzy Chmiel (od X 1951)
- kpt. Józef Krawczyński (od X 1953)
- mjr Piotr Szutyk (od XI 1956)
- ppłk Wacław Włosek (od V 1960)
- mjr Władysław Hrycykiewicz (od XII 1962)
- ppłk dypl. Zdzisław Świtała (od IV 1964)
- ppłk Józef Piotrowski (od 22 VIII 1970 do 2 I 1976)
- ppłk dypl. Tadeusz Pypczyński (od 3 I 1976 do 28 X 1978)
- ppłk dypl. Józef Pado (od 29 X 1978 do 6 VIII 1986)
- ppłk dypl. Władysław Stecki (od 7 VIII 1986 do 11 XI 1992)
- mjr dypl. Władysław Frydrych (od 12 XI 1992 do 22 I 1998)
- płk dypl. Zbigniew Banach (od 23 I 1998 do 17 VII 2005)
- płk dypl. Jerzy Pałubiak (od 18 VII 2005 do 30 IX 2007)
- płk dr Bogusław Musiał (od 1 X 2007 do 31 XII 2013)
- płk dypl. Witold Kałamarz (od 1 IV 2014 do 15 I 2017)
- płk dypl. Sławomir Kojło (od 16 I 2017)
- płk Tomasz Isio (4 III 2020 do 3 VII 2022)
- płk Tomasz Sawczuk (04 VII 2022 do obecnie)
Struktura[edytuj | edytuj kod]
- dowództwo
- sekcja ochrony informacji niejawnych
- sztab pułku
- bateria dowodzenia pułku
- pluton dowodzenia
- pluton łączności
- pluton wsparcia
- drużyna poczty polowej
- 1 dywizjon przeciwlotniczy (2K12 - Kub)
- sztab
- bateria dowodzenia
- 1 bateria startowa
- 2 bateria startowa
- 3 bateria startowa
- 4 bateria startowa
- 5 bateria startowa
- bateria techniczna
- kompania logistyczna
- ZEM
- 2 elbląski dywizjon przeciwlotniczy (2K12 - Kub)
- sztab
- bateria dowodzenia
- 1 bateria startowa
- 2 bateria startowa
- 3 bateria startowa
- 4 bateria startowa
- 5 bateria startowa
- bateria techniczna
- kompania logistyczna
- ZEM
- 3 dywizjon przeciwlotniczy
- sztab
- pluton dowodzenia
- 1 bateria przeciwlotnicza
- 2 bateria przeciwlotnicza
- 3 bateria przeciwlotnicza
- obsługa UT
- kompania logistyczna
- ZEM
- batalion logistyczny
- sztab
- pluton dowodzenia i zabezpieczenia
- kompania remontowa
- kompania zaopatrzenia
- ZEM
- grupa zabezpieczenia medycznego
- wojskowa straż pożarna
Uzbrojenie[edytuj | edytuj kod]
- zestaw 2K12 – Kub[7]
- 23 mm przeciwlotniczy zestaw artyleryjsko-rakietowy ZUR-23-2KG[8]
- przenośny przeciwlotniczy zestaw rakietowy (PPZR) Grom[8]
- samobieżny przeciwlotniczy zestaw rakietowy SPZR Poprad (9 zestawów)[8][9]
- stacja radiolokacyjna wykrywania celów typu NUR 21, NUR31 i NUR 41[7]
- zdolna do przerzutu stacja radiolokacyjna ZDPSR Soła[10]
- wóz dowodzenia WD-2001[11]
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Spis zespołów archiwalnych Archiwum Wojskowego w Toruniu
- ↑ Jednostki-Wojskowe.pl – serwis o współczesnych i historycznych jednostkach wojskowych Wojska Polskiego. jednostki-wojskowe.pl. [dostęp 2015-06-08].
- ↑ Pułki dla dywizji. promilitaria21.org, 2013-10-20. [dostęp 2013-10-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-10-21)].
- ↑ Dziennik Urzędowy MON poz. 42. [dostęp 2018-11-29]. (pol.).
- ↑ Pożegnanie saperów. 16bdow.wp.mil.pl, 2017-06-05. [dostęp 2018-02-20]. (pol.).
- ↑ Dz.Urz.MON 2018 Poz. 167. [dostęp 2018-11-20]. (pol.).
- ↑ a b 15 pułk przeciwlotniczy - Historia i tradycje [online], 15pplot.wp.mil.pl [dostęp 2021-04-09].
- ↑ a b c Gołdapscy przeciwlotnicy po strzelaniach [online], goldap.wm.pl [dostęp 2019-08-22] (pol.).
- ↑ Poprady w Gołdapi [online], polska-zbrojna.pl [dostęp 2019-09-25].
- ↑ Dostawy stacji radiolokacyjnych w 2015 roku [online], DziennikZbrojny.pl [dostęp 2019-08-20] (pol.).
- ↑ ..:: Oficjalna strona 8pplot Koszalin :: Aktualności ::.. [online], archiwum-8pplot.wp.mil.pl [dostęp 2019-08-22].
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Wojska Obrony Przeciwlotniczej Wojsk Lądowych. Historia, tradycje i współczesność, oprac. zbiorowe pod redakcją Tadeusza Mirowskiego, Wydawnictwo WM sp. z o.o., Warszawa 2003, ISBN 83-86194-31-6.
- Dziennik Rozkazów Ministra Obrony Narodowej z 1994.
- Dziennik Urzędowy Ministra Obrony Narodowej z 2002.
- Bogdan Winnicki, Powstanie i rozwój 15 Gołdapskiego Pułku Przeciwlotniczego, Gołdapski Portal Internetowy.
- 15 Gołdapski Pułk Przeciwlotniczy.
| Brygady rakietowe OP | |
|---|---|
| Pułki OP | |
| Pułki przeciwlotnicze |
