1657
Rządzący państwami w 1657
Wydarzenia w Polsce
- 2 stycznia – starcie wojsk polskich i szwedzkich w potyczce pod Chojnicami
- 27 stycznia – odbicie przez wojska polskie Pawła Sapiehy i Krzysztofa Sapiehy twierdzy w Tykocinie
- Styczeń – wojska siedmiogrodzkie, sprzymierzone ze Szwedami, wkroczyły do Polski pod wodzą Jerzego II Rakoczego. Najazd został odparty po otoczeniu armii siedmiogrodzkiej pod Czarnym Ostrowem na Ukrainie przez wojska dowodzone przez Stefana Czarnieckiego i Jerzego Lubomirskiego. Wojna spowodowała zniszczenie wielu miast południowej i wschodniej Polski.
- 21 marca – potop szwedzki: walczące po stronie szwedzkiej wojska siedmiogrodzkie zdobyły Tarnów.
- 13 maja – potop szwedzki: wojska szwedzkie i siedmiogrodzkie zdobyły Brześć Litewski.
- 16 maja – jezuita Andrzej Bobola został w okrutny sposób zamęczony na śmierć przez Kozaków w rzeźni w Janowie Poleskim.
- 17 czerwca – potop szwedzki: zdobycie Warszawy przez korpus szwedzki Gustawa Stenbocka i Jerzego Rakoczego
- 28 czerwca – potop szwedzki: wojska szwedzkie po krótkotrwałym oblężeniu zdobyły zamek w Złotowie oraz spaliły miasto.
- 11 lipca – potop szwedzki: zwycięstwo polsko-tatarskie w bitwie pod Magierowem nad wojskami Rakoczego.
- 20 lipca – potop szwedzki: bitwa pod Czarnym Ostrowem, wojska polskie pod wodzą Stanisława Rewery Potockiego i Jerzego Sebastiana Lubomirskiego w połączeniu z armią Stefana Czarnieckiego zwyciężyły wojska siedmiogrodzkie Jerzego II Rakoczego.
- 23 lipca – kapitulacja Jerzego Rakoczego i jego wojsk w Międzybożu. Rakoczy na mocy kapitulacji zerwał sojusz ze Szwecją, zobowiązał się wyprowadzić swoje oddziały z okupowanych miast Krakowa i Brześcia Litewskiego oraz zapłacić Rzeczypospolitej reparacje wojenne w wysokości ponad 3 mln złotych.
- 26 lipca – idące na odsiecz Polsce wojska tatarskie rozbiły Rakoczego w bitwie pod Skałatem.
- 6 sierpnia – zmarł Bohdan Chmielnicki, a jego miejsce zajął Jan Wyhowski.
- 25 sierpnia – potop szwedzki: skapitulował okupujący Kraków szwedzki garnizon gen. Paula Würtza
- 4 września – Król Jan Kazimierz wjechał uroczyście na Wawel.
- Rektor Akademii Krakowskiej Adam Rosczewicz zarządził ponowne otwarcie uczelni.
- 19 września – w tzw. traktatach welawsko-bydgoskich król Jan Kazimierz zawarł porozumienie z elektorem brandenburskim, na mocy którego Polsce wygasło lenno Prus Książęcych, pod panowanie księcia pruskiego przeszedł Drahim, a w lenno Brandenburgii przeszły Lębork i Bytów. W zamian za to Polska uzyskała gwarancję „wieczystego przymierza”. Tym samym - po pokonaniu wojsk Rakoczego - ostatni sojusznik w wojnie z Polską króla szwedzkiego Karola Gustava został zneutralizowany.
- 6 listopada – Bydgoszcz: podpisano traktaty welawsko-bydgoskie, zrywające zależność lenną między Rzecząpospolitą a Prusami Książęcymi.
Wydarzenia na świecie
- Styczeń – pożar Edo w Japonii, w którym zginęło ok. 100 tys. osób.
- 20 kwietnia:
- w zatoce Santa Cruz na Teneryfie admirał angielski Robert Blake całkowicie zniszczył hiszpańską Srebrną Flotę liczącą 16 okrętów.
- Żydzi w Nowym Amsterdamie, czyli w późniejszym Nowym Jorku, mieli zagwarantowaną wolność religijną jako pełnoprawni obywatele.
- 27 maja – w Wiedniu podpisano traktat między królem Polski Janem II Kazimierzem a cesarzem Leopoldem I Habsburgiem. W zamian za dochody z żup wielickich i obsadzenie garnizonów w Krakowie i Poznaniu, cesarz zobowiązał się do pomocy militarnej Polsce. Uzgodniono również, że po śmierci Jana Kazimierza wstąpi on na tron polski.
- 16 czerwca – potop szwedzki: król Danii Fryderyk III Oldenburg wypowiedział wojnę Szwecji, włączając się do działań zbrojnych po stronie Rzeczypospolitej.
- Czerwiec – potop szwedzki: do wojny ze Szwecją przystąpiła Dania.
- 17 lipca – VI wojna wenecko-turecka: zwycięstwo floty weneckiej w bitwie w Cieśninie Dardanelskiej.
Urodzili się
- 11 lipca – Fryderyk I Hohenzollern, elektor brandenburski i król pruski (zm. 1713)
Zmarli
- 19 lutego – Evert van Aelst, holenderski malarz barokowy (ur. 1602)
- 21 lutego – Jakub Weiher, polski magnat, wojewoda malborski, założyciel Wejherowa (ur. 1609)
- 7 marca – Razan Hayashi – japoński filozof neokonfucjański (ur. 1583)
- 2 kwietnia – Ferdynand III Habsburg, cesarz Świętego Cesarstwa Rzymskiego Narodu Niemieckiego, król Czech i Węgier (ur. 1608)
- 16 maja – Andrzej Bobola, Święty, męczennik, jezuita. Bestialsko zamordowany przez Kozaków (ur. 1591)
- 14 lipca – Piotr Gembicki, biskup przemyski od 1635 r. i krakowski od 1642 r.; od 1635 r. podkanclerzy i kanclerz wielki koronny (ur. 1585)
- 6 sierpnia – Bohdan Chmielnicki, hetman Ukrainy, przywódca powstania kozackiego przeciwko Rzeczypospolitej (ur. ok. 1595)
- 14 sierpnia – Juan de Lascaris-Castellar, wielki mistrz zakonu joannitów (ur. 1560)
- 23 września – Joachim Jungius, niemiecki matematyk, fizyk i filozof (ur. 1587)
- data dzienna nieznana:
- Franciszek Lilius, polski kompozytor pochodzenia włoskiego
Święta ruchome
- Tłusty czwartek: 8 lutego
- Ostatki: 13 lutego
- Popielec: 14 lutego
- Niedziela Palmowa: 25 marca
- Wielki Czwartek: 29 marca
- Wielki Piątek: 30 marca
- Wielka Sobota: 31 marca
- Wielkanoc: 1 kwietnia
- Poniedziałek Wielkanocny: 2 kwietnia
- Wniebowstąpienie Pańskie: 10 maja
- Zesłanie Ducha Świętego: 20 maja
- Boże Ciało: 31 maja
