33 Pułk Artylerii Lekkiej (LWP)

33 Pułk Artylerii Lekkiej
	Historia
Państwo	Polska
Sformowanie	1945
Rozformowanie	1952
	Dowódcy
Pierwszy	płk Piotr Krupczatnikow
Ostatni	mjr Wiesław Wojtkowski
	Organizacja
Numer	JW 2507
Dyslokacja	Żary<
Rodzaj wojsk	Artyleria
Podległość	11 Dywizja Piechoty

33 Pułk Artylerii Lekkiej (33 pal) – oddział artylerii lekkiej ludowego Wojska Polskiego.

Formowanie i zmiany organizacyjne[edytuj | edytuj kod]

Pułk sformowany został wiosną 1945 w Konstantynowie^[4], w składzie 11 Dywizji Piechoty. Podstawą organizacji jednostki był rozkazu Nr 58/Org. Naczelnego Dowódcy Wojska Polskiego z 15 marca 1945 o formowaniu związków i jednostek wojskowych zgodnie z planem rozbudowy WP i etat Nr 04/552^[5]. Zgodnie z etatem pułk miał liczyć 912 żołnierzy, 495 koni i 36 samochodów. Rejon formowania pułk opuścił już po zakończeniu wojny. Udziału w walkach nie brał. Po wojnie uczestniczył w akcji rolnej i osiedleńczej^[6]. Po wojnie stacjonował w garnizonie Żary.

W 1952 oddział przeformowany został w 33 pułk artylerii haubic według etatu Nr 5/86. W kwietniu 1962 oddział przemianowany został na 33 pułk artylerii. W 1963 jednostka przeformowana została w 32 dywizjon artylerii haubic, a na początku 1970 w 33 pułk artylerii.

Dowódcy pułku[edytuj | edytuj kod]

mjr/płk ACz Piotr Krupczatnikow^[7] (III 1945–II 1946)
ppłk ACz Kochanowski (II–VI 1946)
ppłk ACz Piotr Posławski (VI–VIII 1946)
ppłk ACz Mikołaj Bondariew (VIII 1946–III 1947)
ppłk Czesław Czubryt-Borkowski (III 1947–XI 1948)
ppłk ACz Jan Serdiukow (XI 1948–VII 1951)
mjr Wiesław Wojtkowski (VII 1951–VI 1953)

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Rozkaz organizacyjny Naczelnego Dowódcy WP nr 053/Org. z 30.3.1946 roku
↑ Spis zespołów archiwalnych Archiwum Wojskowego w Oleśnicy
↑ ^a ^b Kajetanowicz 2005 ↓, s. 427.
↑ Zgodnie z rozkazem Nr 58/Org. ND WP z dnia 15 marca 1945 pułk miał formować się w Łowiczu.
↑ Organizacja i działania bojowe Ludowego Wojska Polskiego (...) s. 335-337. Krzysztof Bytnar, 11 pułk artylerii (...) s. 103, załącznik nr 1 - fotokopia Wykazu formacyj jednostek i urzędów Wojska Polskiego formowanych w 1-ym półroczu 1945 roku.
↑ Ways 1967 ↓, s. 112-113.
↑ Paweł Piotrowski: Śląski Okręg Wojskowy.... s. 252.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Krzysztof Bytnar, 11 Pułk Artylerii im. gen. dyw. Stanisława Kopańskiego. 50 lat. Tradycje i współczesność w szkicach, Drukarnia "Roygraf", Żary 1995
Jerzy Kajetanowicz: Polskie wojska lądowe 1945-1960: skład bojowy, struktury organizacyjne i uzbrojenie. Toruń; Łysomice: Europejskie Centrum Edukacyjne, 2005. ISBN 83-88089-67-6.
PawełP. Piotrowski PawełP., Śląski Okręg Wojskowy. Przekształcenia organizacyjne 1945-1956, Warszawa: Wydawnictwo TRIO, 2003, ISBN 83-88542-53-2, OCLC 830528040 .
Władysław Ways: Regularne jednostki ludowego Wojska Polskiego. Formowanie, działania bojowe, organizacja i uzbrojenie, metryki jednostek artylerii. Krótki informator historyczny o Wojsku Polskim w latach II wojny światowej. Cz. II. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1967.
Organizacja i działania bojowe Ludowego Wojska Polskiego w latach 1943-1945. Wybór materiałów źródłowych, tom I, Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, Warszawa 1958

[1] Rozkaz organizacyjny Naczelnego Dowódcy WP nr 053/Org. z 30.3.1946 roku

[2] Spis zespołów archiwalnych Archiwum Wojskowego w Oleśnicy

[CITEREFKajetanowicz2005427-3] Kajetanowicz 2005 ↓, s. 427.

[4] Zgodnie z rozkazem Nr 58/Org. ND WP z dnia 15 marca 1945 pułk miał formować się w Łowiczu.

[5] Organizacja i działania bojowe Ludowego Wojska Polskiego (...) s. 335-337. Krzysztof Bytnar, 11 pułk artylerii (...) s. 103, załącznik nr 1 - fotokopia Wykazu formacyj jednostek i urzędów Wojska Polskiego formowanych w 1-ym półroczu 1945 roku.

[CITEREFWays1967112-113-6] Ways 1967 ↓, s. 112-113.

[7] Paweł Piotrowski: Śląski Okręg Wojskowy.... s. 252.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

Dywizje artylerii	2 DA 5 DA 1 DA Plot 3 DA Plot 4 DA Plot
Brygady artylerii	1 SBM 6 BAL 4 BAPpanc 9 BAPpanc 11 BAPpanc 14 BAPpanc 2 BAH 3 BAH 7 BAH 1 BAA 5 BAC 8 BAC 10 BAC
Pułki moździerzy (pm)	1 2 3 5 6 (Szkolny) 8 10 11
Pułki artylerii lekkiej (pal)	1 2 3 5 6 22 23 33 34 35 36 37 38 39 40 43 45 48
Pułki artylerii przeciwpancernej (pappanc)	4 19 20 29 30 31 53 56 58 63 72 78
Pułki artylerii haubic (pah)	7 8 9 10 11 12 44 47 50
Pułki artylerii przeciwlotniczej (paplot)	15 16 17 18 26 32 61 66 69 75 77 79 81 83
Wyposażenie	120 mm moździerz ZiS 3 ZiS 2 M 30 MŁ 20 61 K KS 12

Rodowód	Związek Patriotów Polskich PSZ w ZSRR (1943–1944) Armia Ludowa
Instytucje centralne	Naczelne Dowództwo (1944) Sztab Główny ND Główny Sztab Formowania Szefostwo Mobilizacji i Uzupełnień Główny Zarząd Polityczno-Wychowawczy Główne Kwatermistrzostwo
Formacje	1 AWP 2 AWP piechota na froncie wsch. broń pancerna na froncie wsch. artyleria na froncie wsch. Wojska Ochrony Pogranicza Wojskowa Służba Wewnętrzna
Struktura organizacyjna	OdB 1 Korpusu PSZ w ZSRR OdB WP w 1949 OdB WP w okresie stalinizmu OdB WP na przełomie lat 50/60 XX w. WP w latach 80.
Działania wojsk	bitwa pod Lenino przyczółki pod Dęblinem i Puławami przyczółek warecko-magnuszewski przyczółki warszawskie Praga Warszawa przełamanie Wału Pomorskiego operacja pomorska bitwa o Kołobrzeg forsowanie Nysy operacja łużycka forsowanie Odry operacja berlińska GO Rzeszów akcja „Wisła” GO Wisła Poznański Czerwiec Operacja „Dunaj” Grudzień 1970 wzgórza Golan stan wojenny w Polsce
Stalinizm w wojsku	Główny Zarząd Informacji obława augustowska walka z partyzantką niepodległościową i antykomunistyczną proces Tatar-Utnik-Nowicki proces generałów Uroczysko Baran Wojskowy Korpus Górniczy Kwatera na Łączce
Szkolnictwo wojskowe	ASG WAP WAT WAM WSOWOP WSOWZ SOR TOSWLot COS WSW