53 Batalion Saperów (1939)

Baon saperów typ II b nr 53
	Historia
Państwo	Polska
Sformowanie	1939
Rozformowanie	1939
	Dowódcy
Pierwszy	kpt. Edmund Wahren
	Działania zbrojne
	kampania wrześniowa
	Organizacja
Rodzaj sił zbrojnych	wojsko
Rodzaj wojsk	saperzy
Podległość	Samodzielna Grupa Operacyjna „Narew”

Baon saperów typ II b nr 53 (53 bsap) – oddział saperów Wojska Polskiego II RP z okresu kampanii wrześniowej.

Batalion nie występował w pokojowej organizacji wojska. 6 czerwca 1939 3 batalion saperów z Wilna sformował w alarmie baon saperów typ II b nr 53 dla Samodzielnej Grupy Operacyjnej Narew^[1].

Struktura i obsada etatowa[edytuj | edytuj kod]

Obsada etatowa we wrześniu 1939^[2]^[3]

dowódca batalionu – kpt. sap. Edmund Wahren †1940 Charków^[4]
adiutant – por. sap. Jan Hryńko †1940 Charków^[5]
oficer płatnik – ppor. rez. Władysław Wilczyński
oficer żywnościowy – ppor. rez. Antoni Hieronim Nagucki^[a]
dowódca 1 kompanii saperów – por. Stanisław Juszczyk
- dowódca plutonu – ppor. Mirosław Szacki
- dowódca plutonu – ppor. rez. Władysław Szkatulnik^[b]
dowódca 2 kompanii saperów – por. Lucjan Józef Wierzbicki
- dowódca plutonu – ppor. Zygmunt Seifert^[c]
dowódca kolumny saperskiej – ppor. rez. Roman Maciejewski^[d]

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

↑ Antoni Hieronim Nagucki (ur. 4 stycznia 1910) na stopień podporucznika rezerwy został mianowany ze starszeństwem z 1 stycznia 1936 i 91. lokatą w korpusie oficerów inżynierii i saperów^[6]. Dostał się do niemieckiej niewoli. Przebywał w Oflagu VII A Murnau^[7]. Zmarł 12 lipca 1993 jako Anthony Nagucki.
↑ Władysław Szkatulnik (ur. 14 czerwca 1914), architekt z Warszawy. Na stopień podporucznika rezerwy został mianowany ze starszeństwem z 1 stycznia 1935 i 81. lokatą w korpusie oficerów inżynierii i saperów^[8]. 12 września 1939 ranny pod Andrzejewem. Aresztowany 27 lub 28 listopada 1939 razem z płk. Stefanem Kosseckim. 28 marca 1940 wywieziony z więzienia w Brześciu. Zaginiony^[9]^[10].
↑ Zygmunt Seifert (ur. 13 września 1914) stopień podporucznika służby stałej został mianowany ze starszeństwem z 1 października 1938 i 20. lokatą w korpusie oficerów saperów^[11]. W marcu 1939 w 3 bsap. na stanowisku dowódcy plutonu 2. kompanii.
↑ Roman Maciejewski (ur. 12 marca 1910) na stopień podporucznika rezerwy został mianowany ze starszeństwem z 1 stycznia 1937 i 88. lokatą w korpusie oficerów inżynierii i saperów^[12].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Cutter 2003 ↓, s. 161.
↑ Cutter 2003 ↓, s. 308.
↑ Zarzycki 1991 ↓, s. 39.
↑ Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 578.
↑ Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 169.
↑ Rybka i Stepan 2021 ↓, s. 228.
↑ Straty ↓.
↑ Rybka i Stepan 2021 ↓, s. 174.
↑ Wnorowski 2020 ↓, s. 27.
↑ Białoruska lista 2012 ↓, s. 64.
↑ Rybka i Stepan 2021 ↓, s. 78.
↑ Rybka i Stepan 2021 ↓, s. 273.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Jerzy Ciesielski, Zuzanna Gajowniczek, Grażyna Przytulska, Wanda Krystyna Roman, Zdzisław Sawicki, Robert Szczerkowski, Wanda Szumińska: Charków. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Jędrzej Tucholski (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2003. ISBN 83-916663-5-2.
Zdzisław Józef Cutter: Polskie wojska saperskie w 1939 r. : organizacja, wyposażenie, mobilizacja i działania wojenne. Częstochowa: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej, 2003. ISBN 83-7098-834-2.
Zdzisław Józef Cutter: Saperzy II Rzeczypospolitej. Warszawa [etc.]: Pat, 2005. ISBN 83-921881-3-6.
Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935-1939. Wyd. 2 poszerzone. Warszawa: Wydawnictwo Tetragon Sp. z o.o., 2021. ISBN 978-83-66687-09-7.
Radosław Wnorowski: Stefan Kossecki 1889–1940?. Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej, 2020. ISBN 978-83-8098-970-2.
Piotr Zarzycki, Plan mobilizacyjny "W", Wykaz oddziałów mobilizowanych na wypadek wojny, Oficyna Wydawnicza "Ajaks" i Zarząd XII Sztabu Generalnego Wojska Polskiego, Pruszków 1995, ISBN 83-85621-87-3
Piotr Zarzycki: 3 Wileński Batalion Saperów. Pruszków: Wydawnictwo Ajaks, 1991, seria: Zarys historii wojennej pułków polskich w kampanii wrześniowej. ISBN 978-83-62046-82-9.
Lista obywateli polskich mogących figurować na tzw. białoruskiej liście katyńskiej. Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia, 2012.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Program „Straty osobowe i ofiary represji pod okupacją niemiecką”. Fundacja „Polsko-Niemieckie Pojednanie”. [dostęp 2022-10-22].

[8] Antoni Hieronim Nagucki (ur. 4 stycznia 1910) na stopień podporucznika rezerwy został mianowany ze starszeństwem z 1 stycznia 1936 i 91. lokatą w korpusie oficerów inżynierii i saperów^[6]. Dostał się do niemieckiej niewoli. Przebywał w Oflagu VII A Murnau^[7]. Zmarł 12 lipca 1993 jako Anthony Nagucki.

[12] Władysław Szkatulnik (ur. 14 czerwca 1914), architekt z Warszawy. Na stopień podporucznika rezerwy został mianowany ze starszeństwem z 1 stycznia 1935 i 81. lokatą w korpusie oficerów inżynierii i saperów^[8]. 12 września 1939 ranny pod Andrzejewem. Aresztowany 27 lub 28 listopada 1939 razem z płk. Stefanem Kosseckim. 28 marca 1940 wywieziony z więzienia w Brześciu. Zaginiony^[9]^[10].

[14] Zygmunt Seifert (ur. 13 września 1914) stopień podporucznika służby stałej został mianowany ze starszeństwem z 1 października 1938 i 20. lokatą w korpusie oficerów saperów^[11]. W marcu 1939 w 3 bsap. na stanowisku dowódcy plutonu 2. kompanii.

[16] Roman Maciejewski (ur. 12 marca 1910) na stopień podporucznika rezerwy został mianowany ze starszeństwem z 1 stycznia 1937 i 88. lokatą w korpusie oficerów inżynierii i saperów^[12].

[CITEREFCutter2003161-1] Cutter 2003 ↓, s. 161.

[CITEREFCutter2003308-2] Cutter 2003 ↓, s. 308.

[CITEREFZarzycki199139-3] Zarzycki 1991 ↓, s. 39.

[CITEREFKsięga_Cmentarna_Charkowa2003578-4] Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 578.

[CITEREFKsięga_Cmentarna_Charkowa2003169-5] Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 169.

[CITEREFRybkaStepan2021228-6] Rybka i Stepan 2021 ↓, s. 228.

[CITEREFStraty-7] Straty ↓.

[CITEREFRybkaStepan2021174-9] Rybka i Stepan 2021 ↓, s. 174.

[CITEREFWnorowski202027-10] Wnorowski 2020 ↓, s. 27.

[CITEREFBiałoruska_lista201264-11] Białoruska lista 2012 ↓, s. 64.

[CITEREFRybkaStepan202178-13] Rybka i Stepan 2021 ↓, s. 78.

[CITEREFRybkaStepan2021273-15] Rybka i Stepan 2021 ↓, s. 273.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[a]

[b]

[c]

[d]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

Instytucje centralne	Departament Inżynierii Departament Zaopatrzenia Inżynierii Szefostwo Saperów M.S.Wojsk. Dowództwo Saperów M.S.Wojsk. Inspektorat Saperów SG WP Naczelne Dowództwo Saperów
Szkolnictwo	Obóz Szkolny Saperów Główna Szkoła Artylerii i Inżynierii Oficerska Szkoła Inżynierii Centrum Wyszkolenia Saperów Szkoła Podchorążych Inżynierii Szkoła Podchorążych Saperów Wyższa Szkoła Inżynierii
Grupy saperów	1 2 3
Brygady saperów	1 2 3 4
Pułki saperów	1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
Bataliony saperów (1921-1929)	I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII XIII XIV XV XVI XVII XVIII XIX XX XXI XXII XXIII XXIV XXV XXVI XXVII XXVIII XXIX XXX
Bataliony saperów (1929-1939)	1 bsap Leg 2 bsap 3 bsap 4 bsap 5 bsap 6 bsap 7 bsap 8 bsap 9 bsap bchem belektr bmost bsiln baon szk. sap.
Bataliony saperów (1939)	1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 38 43 46 47 48 49 50 53 55 56 60 61 65 71 81 90 bsap WBPanc-Mot 101 102
Kompanie saperów KOP (1931-1939)	„Czortków” „Grodno” „Hoszcza” „Stolin” „Stołpce” „Wilejka”
Szwadrony pionierów (1939)	1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
Ośrodki Zapasowe Saperów (1939)	OZSap. typ spec. nr 1 OZSap. nr 2 OZSap. nr 3 OZSap. nr 4 OZSap. MK nr 1 OZSap. MK nr 2

Rodowód	Polska Siła Zbrojna Armia Polska we Francji Armia Wielkopolska Legiony Polskie Samoobrona Litwy i Białorusi Wojsko Litwy Środkowej Wojsko Polskie na Wschodzie
Naczelne władze wojskowe	Naczelnik Państwa (1918-1922) Prezydent RP (1922-1939) Naczelne Dowództwo WP Ministerstwo Spraw Wojskowych Generalny Inspektorat Sił Zbrojnych Sztab Generalny (Główny) Kwatera Główna Naczelnego Wodza
Rodzaje sił zbrojnych	Wojsko Marynarka Wojenna
Formacje	Wojska Wartownicze i Etapowe (1919-1921) Korpus Ochrony Pogranicza (1924-1939) Obrona Narodowa (1937-1939)
Bronie	Piechota Kawaleria Artyleria Bronie pancerne (1937-1939) Lotnictwo Saperzy Wojska Kolejowe (do 1928) Wojska Samochodowe (do 1937) Tabory Żandarmeria
Służby	duszpasterska geograficzna intendentury inżynieryjno-saperska kolejowa remontu sprawiedliwości zdrowia weterynarii uzbrojenia lotnictwa żeglugi śródlądowej łączności etapowa jeniecka poborowa
WP w 1939	OdeB pokojowe Plan mob. "W" Mobilizacja OdeB wojenne Kampania wrześniowa Plan Zachód Plan Wschód
Inne	Bunt Żeligowskiego Centrum Wyszkolenia Sanitarnego Centrum Wyszkolenia Saperów Centrum Wyszkolenia Łączności Centrum Wyszkolenia Żandarmerii Centrum Wyższych Studiów Wojskowych Fundusz Obrony Narodowej Główny Urząd Zaopatrywania Armii Instytut Wojskowo-Techniczny Oddział II Sztabu Generalnego Wojska Polskiego Oficerska Szkoła Topografów Placówki dyplomatyczne Wojska Polskiego II RP Rada Wojenna Rada Wojskowa Wojna polsko-bolszewicka Wojskowa Komisja Ustawodawcza Wyższa Szkoła Wojenna