Abraham Weinberg

Abraham ben Icchak Weinberg

אברהם וינברג

Data urodzenia	1802 (1804)
Data śmierci	1883 (1884)
Cadyk dynastii Weinberg
Okres sprawowania	od 1883
Wyznanie	judaizm

Abraham ben Icchak Weinberg (Abraham Weinberg (I), Abraham ze Słonima, Rabi ze Słonima, hebr. אברהם וינברג, jid. Słonimer Rebe, ur. w 1802 (1804) w Słonimie, zm. w 1883 (1884) tamże) – cadyk chasydzki, założyciel dynastii cadyków ze Słonimia

Życiorys

Zanim zainteresował się chasydyzmem, był już uznanym autorytetem rabinicznym i założycielem misnagdyckiej jesziwy w Słonimie, której przewodził w latach 1830 – 1843. Z czasem zrezygnował z tej funkcji i został uczniem Noacha z Lachowicz i Moszego z Kobrynia, który na krótko przed swoją śmiercią w 1858 wyznaczył go na swojego następcę w roli cadyka (część uczniów Moszego skupiła się wokół jego wnuka: Noacha Neftalego z Kobrynia). Szybko stał się jedną z najbardziej znaczących postaci chasydyzmu na terenach obecnej Litwy i Białorusi.

Chasydyzm

Uchodził za wybitnego znawcę Tory i człowieka pobożnego, przesiąkniętego entuzjazmem religijnym (hebr. hitlahawut). Mówiono o nim, że

„modlił się cicho, bez najmniejszego ruchu, lecz mimo to jego oblicze płonęło tak, iż patrzących nań przenikał hitlahawut”

W odróżnieniu od Moszego z Kobrynia, który wiele uwagi poświęcał zastosowaniu Prawa w codziennym życiu, Abraham uznawał studiowanie Tory za wartość samą w sobie. Podkreślał znaczenie modlitwy, miłości do Boga i lęku przed Nim. Nie pochwalał ostentacyjnego entuzjazmu religijnego, jaki cechował m.in. chasydów z Karolina.

Poza swoim udziałem w tworzeniu ideologii chasydyzmu odegrał też istotną rolę w tworzeniu wspólnoty chasydzkiej w Słonimie, która była pierwszą znaczącą grupą chasydzką współistniejącą w zgodzie ze społecznością antychasydzką, jaką byli dominujący w mieście misnagdzi (wyznawcy tradycyjnego judaizmu rabinicznego).

Dzieła

Abraham Weinberg jest autorem wydanych pośmiertnie kabalistycznych dzieł, z których najbardziej znane to „Chesed le-Awraham” (Józefów 1886) i „Jesod ha-awoda” (Warszawa 1892). Cadyk zawarł w nich swoje nauki etyczne. "Chesed le-Awraham" jest zbiorem komentarzy do Tory, przeznaczonym, wedle intencji autora, dla wąskiego grona czytelników. „Jesod ha-awoda” składa się z listów Abrahama do jego uczniów w Palestynie; napisana prostym językiem, z licznymi parabolami i odniesieniami do życia codziennego, przedstawia fundamentalne treści słonimskiego chasydyzmu i jest skierowana do szerokiego grona czytelników: była wielokrotnie wznawiana po II wojnie światowej przez ocalałych z Szoa słonimskich chasydów. Zbiór jego midraszy do historii Wyjścia zredagowano i wydano po jego śmierci pod tytułem „Beer Awraham” (Warszawa 1927).

Dziedzictwo

Abraham był zwolennikiem osiedlania się Żydów w Palestynie: jeszcze za życia cadyka jego wnuk Noach osiedlił się w Tyberiadzie, gdzie słonimski chasydyzm stał się popularny pod koniec XIX wieku. Również wielu uczniów Weinberga osiedliło się na Ziemi Izraela - Abraham utrzymywał z nimi kontakt listowny. Po śmierci cadyka jego następcą został inny jego wnuk, Samuel, a uczniowie założyli w Tyberiadzie i Jerozolimie szkoły religijne funkcjonujące po dziś dzień. Ośrodki nauczania chasydyzmu słonimskiego działają dziś w Izraelu i USA.

Bibliografia

• Allan Nadler: Lakhovits-Kobrin-Slonim Hasidic Dynasty. [w:] YIVO Encyclopedia of Jews in Eastern Europe [on-line]. (ang.)., red. N. Kahn, J. Draskoczy, S. Olidort, P. Wolgin.
• Wolf Zeev Rabinowitsch: Slonim Hasidism (ang.). W: tegoż Lithuanian Hasidism, Nowy Jork 1971, s. 188-194.
• Rafał Żebrowski: Weinberg Abraham ze Słonimia. [w:] Polski Słownik Judaistyczny [on-line]. [dostęp 2015-01-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-01-05)]. (pol.)., red. Z. Borzymińska, R. Żebrowski.
• Слоним, хасидская династия. [w:] ЭЛЕКТРОННАЯ ЕВРЕИСКАЯ ЭНЦИКЛОПЕДИЯ [on-line]. (ros.)., red. М. Кипнис, Н. Прат.

Linki zewnętrzne

• Słonim na portalu Wirtualny Sztetl
• [1]