Acanthiza

	Acanthiza
	Vigors & Horsfield, 1827
	; Przedstawiciel rodzaju – buszówka żółtobrzucha (A. nana)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Infragromada	ptaki neognatyczne
Rząd	wróblowe
Podrząd	śpiewające
Rodzina	buszówkowate
Podrodzina	buszówki
Rodzaj	Acanthiza
	Typ nomenklatoryczny
	Motacilla pusilla Shaw, 1790
Synonimy
	Acanthisa Lesson, 1837; Geobasileus Cabanis, 1850; Ancathiza De Vis, 1891; Milligania Mathews, 1912; Subacanthiza Mathews, 1922;
	Acanthisa Lesson, 1837; Geobasileus Cabanis, 1850; Ancathiza De Vis, 1891; Milligania Mathews, 1912; Subacanthiza Mathews, 1922;
Gatunki
	14 gatunków – zobacz opis w tekście
	14 gatunków – zobacz opis w tekście
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Acanthiza – rodzaj ptaków z podrodziny buszówek (Acanthizinae) w obrębie rodziny buszówkowatych (Acanthizidae).

Zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Australii, na Nowej Gwinei i Tasmanii^[8].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Długość ciała 8–12 cm; masa ciała 6–9 g^[9].

Systematyka[edytuj | edytuj kod]

Rodzaj zdefiniowali w 1827 roku irlandzki zoolog Nicholas Aylward Vigors i amerykański przyrodnik Thomas Horsfield na łamach Transactions of the Linnean Society of London^[2]. Jako gatunek typowy wyznaczyli buszówkę brązową (A. pusilla).

Etymologia[edytuj | edytuj kod]

Acanthiza (Acanthisa, Ancathiza): gr. ακανθεων akantheōn „cierniste zarośle”, od ακανθα akantha „cierń”, od ακη akē „punkt”; ζαω zaō „zamieszkiwać, żyć”, od ζω zō „żyć”^[10].
Geobasileus: γεω- geō- „ziemny-”, od γη gē „ziemia”; βασιλευς basileus „mysikrólik”^[11]. Gatunek typowy: Saxicola chrysorrhoa Quoy & Gaimard, 1830.
Milligania: Alexander William Milligan (1858–1921), australijski ornitolog, jeden z założycieli RAOU^[12]. Gatunek typowy: Acanthiza robustirostris Milligan, 1903.
Subacanthiza: łac. sub „w pobliżu, blisko”; rodzaj Acanthiza Vigors & Horsfield, 1827^[13]. Gatunek typowy: Acanthiza lineata Gould, 1838.

Podział systematyczny[edytuj | edytuj kod]

Do rodzaju należą następujące gatunki^[14]:

Acanthiza chrysorrhoa (Quoy & Gaimard, 1830) – buszówka żółtorzytna
Acanthiza cinerea (Salvadori, 1876) – buszówka szara
Acanthiza murina (De Vis, 1897) – buszówka mysia
Acanthiza nana Vigors & Horsfield, 1827 – buszówka żółtobrzucha
Acanthiza lineata Gould, 1838 – buszówka kreskowana
Acanthiza apicalis Gould, 1847 – buszówka szerokosterna
Acanthiza ewingii Gould, 1844 – buszówka rdzawoczelna
Acanthiza pusilla (Shaw, 1790) – buszówka brązowa
Acanthiza katherina De Vis, 1905 – buszówka jasnooka
Acanthiza robustirostris Milligan, 1903 – buszówka śniada
Acanthiza iredalei Mathews, 1911 – buszówka mała
Acanthiza uropygialis Gould, 1838 – buszówka rudorzytna
Acanthiza reguloides Vigors & Horsfield, 1827 – buszówka zmienna
Acanthiza inornata Gould, 1841 – buszówka uboga

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

↑ Niepoprawna późniejsza pisownia Acanthiza Vigors & Horsfield, 1827.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Acanthiza, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ ^a ^b G.A. Vigors & T. Horsfield. A Description of the Australian Birds in the Collection of the Linnean Society; with an Attempt at arranging them according to their natural Affinities. „Transactions of the Linnean Society of London”. 15 (1), s. 224, 1827. (ang.).
↑ R.-P. Lesson: Compléments de Buffon. Paris: P. Pourrat Frères, 1837, s. 120. (fr.).
↑ J. Cabanis: Museum Heineanum: Verzeichniss der ornithologischen Sammlung des Oberamtmann Ferdinand Heine, auf Gut St. Burchard vor Halberstadt. Cz. 1: Singvögel. Halberstadt: In Commission bei R. Frantz, 1850–1851, s. 32. (niem.).
↑ Ch.W. De Vis. Ornithological. „Annals of the Queensland Museum”. 6, s. 43, 1891. (ang.).
↑ G.M. Mathews. New generic names for Australian birds. „Austral Avian Record”. 1 (5), s. 112, 1912–1913. (ang.).
↑ G.M. Mathews: The Birds of Australia. Cz. 9. London: H.F. & G. Witherby, 1922, s. 449. (ang.).
↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (redaktorzy), Bristlebirds, pardalotes, Australasian warblers [online], IOC World Bird List (v13.1) [dostęp 2023-05-31] (ang.).
↑ D.W.D.W. Winkler D.W.D.W., S.M. Billerman & I.J.S.M.B.& I.J. Lovette S.M. Billerman & I.J.S.M.B.& I.J., Thornbills and Allies (Acanthizidae), version 1.0, [w:] S.M.S.M. Billerman, B.K.B.K. Keeney, P.G. Rodewald & T.S. Schulenberg (redaktorzy), Birds of the World, Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY 2021, [1], DOI: 10.2173/bow.acanth2.01 [dostęp 2023-05-31] (ang.).
↑ The Key to Scientific Names ↓, Acanthiza [dostęp 2023-05-31] .
↑ The Key to Scientific Names ↓, Geobasileus [dostęp 2023-05-31] .
↑ The Key to Scientific Names ↓, Milligania [dostęp 2023-05-31] .
↑ The Key to Scientific Names ↓, Subacanthiza [dostęp 2023-05-31] .
↑ Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M.P.M.& M. Kuziemko P. Mielczarek & M.P.M.& M., Podrodzina: Acanthizinae Bonaparte, 1854 - buszówki (wersja: 2021-10-03), [w:] Kompletna lista ptaków świata [online], Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego [dostęp 2023-05-31] .

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca (ang.).

[npp-3] Niepoprawna późniejsza pisownia Acanthiza Vigors & Horsfield, 1827.

[itis-1] Acanthiza, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[Vigors&Horsfield-2] G.A. Vigors & T. Horsfield. A Description of the Australian Birds in the Collection of the Linnean Society; with an Attempt at arranging them according to their natural Affinities. „Transactions of the Linnean Society of London”. 15 (1), s. 224, 1827. (ang.).

[les-4] R.-P. Lesson: Compléments de Buffon. Paris: P. Pourrat Frères, 1837, s. 120. (fr.).

[Cabanis-5] J. Cabanis: Museum Heineanum: Verzeichniss der ornithologischen Sammlung des Oberamtmann Ferdinand Heine, auf Gut St. Burchard vor Halberstadt. Cz. 1: Singvögel. Halberstadt: In Commission bei R. Frantz, 1850–1851, s. 32. (niem.).

[vis-6] Ch.W. De Vis. Ornithological. „Annals of the Queensland Museum”. 6, s. 43, 1891. (ang.).

[Mathews-7] G.M. Mathews. New generic names for Australian birds. „Austral Avian Record”. 1 (5), s. 112, 1912–1913. (ang.).

[Mathews1922-8] G.M. Mathews: The Birds of Australia. Cz. 9. London: H.F. & G. Witherby, 1922, s. 449. (ang.).

[ioc-9] F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (redaktorzy), Bristlebirds, pardalotes, Australasian warblers [online], IOC World Bird List (v13.1) [dostęp 2023-05-31] (ang.).

[botw-10] D.W.D.W. Winkler D.W.D.W., S.M. Billerman & I.J.S.M.B.& I.J. Lovette S.M. Billerman & I.J.S.M.B.& I.J., Thornbills and Allies (Acanthizidae), version 1.0, [w:] S.M.S.M. Billerman, B.K.B.K. Keeney, P.G. Rodewald & T.S. Schulenberg (redaktorzy), Birds of the World, Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY 2021, [1], DOI: 10.2173/bow.acanth2.01 [dostęp 2023-05-31] (ang.).

[11] The Key to Scientific Names ↓, Acanthiza [dostęp 2023-05-31] .

[12] The Key to Scientific Names ↓, Geobasileus [dostęp 2023-05-31] .

[13] The Key to Scientific Names ↓, Milligania [dostęp 2023-05-31] .

[14] The Key to Scientific Names ↓, Subacanthiza [dostęp 2023-05-31] .

[mk-15] Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M.P.M.& M. Kuziemko P. Mielczarek & M.P.M.& M., Podrodzina: Acanthizinae Bonaparte, 1854 - buszówki (wersja: 2021-10-03), [w:] Kompletna lista ptaków świata [online], Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego [dostęp 2023-05-31] .

[1]

[2]

[a]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]