Ad abolendam haeresim

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
To jest stara wersja tej strony, edytowana przez Patephon (dyskusja | edycje) o 00:29, 11 mar 2018. Może się ona znacząco różnić od aktualnej wersji.
(różn.) ← poprzednia wersja | przejdź do aktualnej wersji (różn.) | następna wersja → (różn.)

Ad abolendam haeresim – dekret papieża Lucjusza III z 4 listopada 1184, wydany na synodzie w Weronie, gdzie był obecny również cesarz Fryderyk I Barbarossa. Dokument ten, przeznaczony dla biskupów, określał zasady prowadzenia inkwizycji w obliczu wzrostu ruchów heretyckich[1]; zapoczątkował tzw. inkwizycję biskupią[2].

Charakterystyka

W dekrecie zostały wymienione następujące ruchy heretyckie: katarzy, pataria, humiliaci, biedni z Lyonu, arnoldyści. Zobowiązano w nim biskupów do ścigania herezji[3]. Mieli oni w tym celu wizytować parafie. W razie potwierdzenia podejrzeń o herezję, miano przeprowadzić dochodzenie. Jeśli ono poświadczało ten fakt – odstępca od wiary miał być przekazywany władzy świeckiej. Ta, pod groźbą ekskomuniki i nałożenia Interdyktu, musiała niezwłocznie zająć się sprawą[4][5].

Dokument nie wspomina nic o prześladowaniu o charakterze fizycznym czy o karze śmierci[6].

O współpracy z władzą świecką świadczy fakt, że zapisy dokumentu papieskiego miały swój odpowiednik w statutach cesarskich, jakie wydał Fryderyk I[7].

Zwraca się uwagę na to, że chociaż możliwym było uciekanie się do działań militarnych – papież wybrał aktywność o charakterze prawnym. I taka też jest przyczyna powstania inkwizycji[8].

Przypisy

  1. M. Banaszak, Historia Kościoła katolickiego, t. 2: Średniowiecze, Warszawa 1989, s. 168
  2. S. Tylus, Lucjusz III, [w:] Encyklopedia Katolicka, t. 11, Lublin 2006, kol. 102.
  3. M. Banaszak, Historia Kościoła katolickiego, t. 2: Średniowiecze, Warszawa 1989, s. 168
  4. K. Warecki, Inkwizycja, [w:] Encyklopedia Białych Plam, t. VIII, Radom 2002, s. 177.
  5. P. Pierrard, Historia Kościoła Katolickiego, Warszawa 1984, s. 112.
  6. A. Weiss, Inkwizycja, [w:] Encyklopedia Katolicka, t. 7, Lublin 1997, kol. 240.
  7. D. Olszewski, Zagadnienie średniowiecznej tolerancji – inkwizycja, [w:] Problemy współczesnego Kościoła, red. M. Rusecki, Lublin 1996, s. 317.
  8. J. Barrow, Religia, [w:] Rozkwit średniowiecza, red. D. Power, Warszawa 2011, s. 168.

Bibliografia

  • M. Banaszak, Historia Kościoła katolickiego, t. 2: Średniowiecze, Warszawa 1989, s. 168.
  • T. Manteuffel, Historia powszechna. Średniowiecze, wyd. 10, Warszawa 1997, s. 270.