Adam Ferdynand Adamowicz
| |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Profesor nauk medycznych | |
| Specjalność: weterynaria | |
| Profesura | |
| Uczelnia | |
| Okres zatrudn. |
1823-1842 |
Adam Ferdynand Adamowicz (ur. 6 grudnia 1802 w Wilnie, zm. 30 kwietnia 1881 tamże) – polski lekarz i lekarz weterynarii, historyk nauki. Był jednym z pionierów polskiej weterynarii oraz twórcą polskiego słownictwa weterynaryjnego.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Syn Józefa i Zofii z Jocherów. Do gimnazjum uczęszczał w Wilnie, gdzie również w latach 1818–1822 studiował przyrodę i medycynę, uzyskując w 1824 tytuł dr. med. Od roku 1822 był pomocnikiem Ludwika Henryka Bojanusa, a od 1828, po odbyciu uzupełniających studiów adiunktem.
W latach 1823–1828 wykładał w pierwszej w Polsce szkole weterynaryjnej przy Cesarskim Uniwersytecie Wileńskim, a w 1832–1842 na Oddziale Weterynarii Akademii Medyko-Chirurgicznej w Wilnie[1]. W roku 1834 otrzymał tam tytuł profesora[1]. Wykładał tam epizoosocjologię i anatomię porównawczą dla medyków oraz patologię i terapię dla lekarzy weterynaryjnych, od 1838 wykładał również historię medycyny. Po zamknięciu Akademii w roku 1842 Adamowicz pozostał w Wilnie, pracując jako naczelny lekarz szpitala żydowskiego.
W 1841 został prezesem Wileńskiego Towarzystwa Lekarskiego[1].
Napisał pierwsze polskie prace weterynaryjne na poziomie uniwersyteckim, m.in. Nauka utrzymania i ulepszania zwierząt domowych ... (1836), O poznawaniu i leczeniu chorób zwierząt domowych ... (1838), Zoonomia weterynaryjna ... (1841).
Opracował Rys postępu anatomii w Polsce i na Litwie do przetłumaczonego dzieła Georges’a Cuviera Historia nauk przyrodniczych (1855).
Był jednym z autorów haseł do 28 tomowej Encyklopedii Powszechnej Orgelbranda z lat 1859–1868. Jego nazwisko wymienione jest w I tomie z 1859 roku na liście twórców zawartości tej encyklopedii[2]. W 1872 otrzymał doktorat honorowy UJ[1].
Członek Wileńskiej Komisji Archeologicznej[3]. 20 sierpnia 1861 został przyjęty w poczet Francuskiego Towarzystwa Botanicznego.[4] Pochowany zzostał pierwotnie na cmentarzu ewangelickim w Wilnie po likwidacji cmentarza przeniesiono jego nagrobek w 1962 na wileńską Rossę.[5]
Pozostawił ok. 90 drukowanych prac[6].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d Śliwa 2019 ↓, s. 4.
- ↑ "Encyklopedia Powszechna", tom I, wyd. Samuel Orgelbrand, Warszawa, 1859.
- ↑ Grzegorz Karczmarz, Margarita Fiedorowna Chartanowicz, Komisje archeolograficzne i archeologiczne wileńskie w latach 1842–1915, „Kwartalnik Historii Nauki i Techniki” 1988, t. 33, nr 4. s. 965.
- ↑ Piotr Daszkiewicz Adam Ferdynand Adamowicz (1802–1881) i Francuskie Towarzystwo Botaniczne [w:] Kwartalnik Historii Nauki i Techniki Tom 63 wyd. styczeń 2018 nr 4 s. 117–121
- ↑ Fotografia nagrobka
- ↑ Stanisław Feliksiak (red.), Słownik biologów polskich, Warszawa 1987.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Tadeusz Bilikiewicz, w: Polski Słownik Biograficzny. T. 1. Kraków: Polska Akademia Umiejętności – Skład Główny w Księgarniach Gebethnera i Wolffa, 1935, s. 26. Reprint: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Kraków 1989, ISBN 83-04-03484-0
- Joachim Śliwa, Starożytny Egipt oczami Polaków. Słownik biograficzny egiptologów, archeologów i badaczy pokrewnych dziedzin, podróżników i kolekcjonerów oraz literatów i malarzy zafascynowanych przeszłością i teraźniejszością Egiptu, Kraków: Polska Akademia Umiejętności, 2019, s. 3-4, ISBN 978-83-7676-301-9.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Prace Adama Ferdynanda Adamowicza w serwisie Polona.pl
- Członkowie Towarzystwa Medycznego Wileńskiego
- Członkowie Wileńskiej Komisji Archeologicznej
- Ludzie urodzeni w Wilnie
- Pochowani na cmentarzu Na Rossie w Wilnie
- Polscy encyklopedyści
- Polscy lekarze weterynarii
- Polscy lekarze
- Polscy przedstawiciele nauk weterynaryjnych
- Wykładowcy Akademii Medyko-Chirurgicznej w Wilnie
- Urodzeni w 1802
- Zmarli w 1881