Adamowizna (województwo mazowieckie)
52°04′13″N 20°38′01″E/52,070278 20,633611
| wieś | |
 Adamowizna, ulica Osowiecka, po prawej kościół p.w. Matki Teresy z Kalkuty | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Wysokość |
120 m n.p.m. |
| Liczba ludności (2021) |
1398[2] |
| Strefa numeracyjna |
22 |
| Kod pocztowy |
05-825[3] |
| Tablice rejestracyjne |
WGM |
| SIMC |
0002111[4] |
Położenie na mapie gminy Grodzisk Mazowiecki  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa mazowieckiego  | |
Położenie na mapie powiatu grodziskiego  | |
| 52°04′13″N 20°38′01″E/52,070278 20,633611[1]
| |
Adamowizna – wieś w Polsce położona nad rzeką Mrowną w województwie mazowieckim, w powiecie grodziskim, w gminie Grodzisk Mazowiecki[4][5].
| SIMC | Nazwa | Rodzaj |
|---|---|---|
| 0002128 | Chełmonie | część wsi |
| 0002134 | Stare | część wsi |
Przez miejscowość przepływa niewielka rzeka (struga) Mrowna.
Przez wieś przebiega niebieski turystyczny szlak pieszy 
Radziejowice – Adamów – Kuklówka Zarzeczna – Adamowizna – Grodzisk Maz. (początek szlaku Radziejowice – Głosków).
W latach 1932–1939 we wsi mieszkał Wiktor Gzowski (1888–1940), major piechoty Wojska Polskiego, zamordowany w Katyniu.
24 kwietnia 1953 r. bratanek malarza Józefa Chełmońskiego, Mateusz Chełmoński, ofiarował teren pod budowę szkoły podstawowej w Adamowiźnie.
Wieś jest siedzibą rzymskokatolickiej parafii św. Matki Teresy z Kalkuty.
Wieś prywatna Królestwa Kongresowego, położona była w 1827 roku w powiecie błońskim, obwodzie warszawskim województwa mazowieckiego[6].
W latach 1954–1959 wieś należała i była siedzibą władz gromady Adamowizna, po jej zniesieniu w wyniku przeniesienia siedziby, w gromadzie Grodzisk Mazowiecki. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa warszawskiego.
Zabytki[edytuj | edytuj kod]
- dworek dr. Mateusza Chełmońskiego, będący przykładem stylu dworkowego (tzw. dwór nad stawem); nawiązuje do siedzib szlacheckich okolic Grodziska Mazowieckiego. Wybudowany ok. 1930 roku, według projektu Witolda Pokrowskiego. Z dworku widok na park ze starodrzewem, tzw. „Dęby Chełmońskiego”, który od dworu oddziela sztuczny staw na rzece Mrownie,
- w parku drewniany dworek z początku XX w., przeniesiony z pobliskiej Kuklówki, tzw. Dwór na górze,
- we wsi dworek rodziny Zahartów projektu Witolda Pokrowskiego[7].
-
Dwór Adama Chełmońskiego z 1900 -
Park Chełmońskich -
Kościół św. Matki Teresy z Kalkuty
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 103
- ↑ Wieś Adamowizna w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2022-11-28] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 2 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ a b c GUS. Wyszukiwarka TERYT.
- ↑ a b Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200).
- ↑ Tabella miast, wsi, osad Królestwa Polskiego, z wyrażeniem ich położenia i ludności, alfabetycznie ułożona w Biórze Kommissyi Rządowéy Spraw Wewnętrznych i Policyi. T. 1 : A-Ł, Warszawa 1827, s. 2.
- ↑ Monika Rode: Szlakiem Józefa Chełmońskiego. [dostęp 2011-07-26]. (pol.).
- Siedziba gminy: Grodzisk Mazowiecki
| Wsie |
|
|---|---|
| Integralne części wsi |
|
