Adolf Galland

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Adolf Galland
Dolfo
104 zwycięstwa
Ilustracja
Generalleutnant der Luftwaffe Generalleutnant der Luftwaffe
Data i miejsce urodzenia

19 marca 1912
Westerholt,
Cesarstwo Niemieckie

Data i miejsce śmierci

9 lutego 1996
Remagen-Oberwinter,
Niemcy

Przebieg służby
Lata służby

19331945

Siły zbrojne

Luftwaffe

Jednostki

Legión Cóndor, LG 2, JG 27, JG 26, JV 44

Stanowiska

dowódca JG 26 i JV 44

Główne wojny i bitwy

hiszpańska wojna domowa,
II wojna światowa:

Odznaczenia
Krzyż Rycerski Krzyża Żelaznego z liśćmi dębu, mieczami i brylantami Krzyż Żelazny I Klasy, ponowne nadanie w 1939 Krzyż Żelazny II Klasy, ponowne nadanie w 1939 Czarna odznaka za rany (III Rzesza) Medal Pamiątkowy 1 października 1938 Odznaka za 4-letnią Służbę w Luftwaffe Złoty Krzyż Hiszpanii z Mieczami i Brylantami Medal Wojskowy (Hiszpania) Medal Kampanii Hiszpańskiej (1936–1939)

Adolf Galland (ur. 19 marca 1912 w Westerholt, zm. 9 lutego 1996 w Remagen) – pilot niemiecki. Od 5 grudnia 1941 do 31 stycznia 1945 dowódca lotnictwa myśliwskiego (General der Jagdflieger). Wojnę zakończył z 104 uznanymi zwycięstwami.

Heinkel He 51 C der 3./J 88, Legion Condor, na którym latał Adolf Galland
Messerschmitt Bf 109 E-4/N, Stab/JG 26, W.Nr. 5819, na którym latał Kommodore major Adolf Gallands - Audembert/Francja, wrzesień 1940

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się 19 marca 1912 w Westerholt w Westfalii. Pilotażu uczył się w Niemczech (Szkoła pilotów Lufthansy w Brunszwiku) i Włoszech. Będąc członkiem nowo utworzonego niemieckiego lotnictwa wojskowego – Luftwaffe od 1937 walczył na myśliwcach He 51 w hiszpańskiej wojnie domowej jako członek Legionu Condor[1].

Podczas II wojny światowej, w kampanii wrześniowej, był dowódcą eskadry w pułku szturmowym Lehrgeschwader 2 (LG 2) i latał na samolocie Henschel Hs 123. Następnie w kwietniu 1940 został przeniesiony do lotnictwa myśliwskiego, w szeregach którego służył do roku 1942. 10 lutego 1940 został przeniesiony do pułku myśliwskiego Jagdgeschwader 27 (JG 27), w którym walczył podczas kampanii francuskiej. 6 czerwca 1940 Galland przejął dowództwo nad III dywizjonem 26. pułku myśliwskiego (III/JG 26)[2]. 22 sierpnia 1940 przejął pełne dowództwo nad JG 26, w którym toczył walki z alianckim lotnictwem do 5 grudnia 1941, kiedy stracił to stanowisko. Uczestniczył w bitwie o Anglię, latając na myśliwcach Bf 109. W lipcu został awansowany na stopień majora, następnie Kommodore'a i w listopadzie Oberstleutnanta. Do końca bitwy o Anglię odniósł 58 zwycięstw powietrznych. Jedynie raz został zestrzelony w dniu 21 czerwca 1941. Rankiem tego dnia Bf 109 Gallanda został uszkodzony przez spitfire’a podporucznika Bolesława Drobińskiego z Dywizjonu 303. Trafił chłodnicę samolotu Gallanda i zmusił go do lądowania awaryjnego w pobliżu Marck[3]. O godz. 16:00 tego samego popołudnia Galland zestrzelił spitfire 611. Dywizjonu RAF, jednak obserwując swoją ofiarę zbyt długo, sam został zestrzelony przez innego spitfire’a ze 145. Dywizjonu RAF pilotowanego przez sierż. R. J. C. Granta[4]. Galland wyskoczył ze swojego samolotu i szarpał to, co uważał za linkę wyzwalającą jego spadochronu. W rzeczywistości ciągnął on swój spadochron, który bardzo go szarpnął. Z "obrzydliwym" uczuciem położył się i pociągnął za linkę wyzwalającą, która otworzyła jego spadochron. Theo Osterkamp pojechał do szpitala, w którym Galland został hospitalizowany z powodu ran, by poinformować go, iż za 70. zwycięstwo powietrzne nadano mu miecze do Krzyża Rycerskiego Krzyża Żelaznego z Liśćmi Dębu[5].

Adolf Galland w 1943

W listopadzie 1941 odniósł 97. zwycięstwo, po czym w wieku 29 lat został mianowany generalnym inspektorem lotnictwa myśliwskiego na miejsce Wernera Möldersa, który zginął w wypadku. Galland między innymi organizował osłonę powietrzną przedarcia się przez kanał La Manche niemieckich krążowników liniowych w 1942 (operacja "Cerberus") i następnie obronę powietrzną Niemiec[6]. Był doskonałym pilotem myśliwskim, racjonalizatorem, wielkim zwolennikiem wprowadzenia do lotnictwa myśliwskiego samolotów odrzutowych Me 262 (na których latał następnie w końcowym etapie wojny w stworzonej przez siebie elitarnej jednostce). Krytykował często poglądy swojego zwierzchnika, Göringa, więc został w końcu przez niego obarczony winą za brak sukcesów lotnictwa myśliwskiego i usunięty ze stanowiska inspektora lotnictwa w styczniu 1945, co spotkało się z otwartym sprzeciwem części pilotów. Na tym stanowisku zastąpił go Gordon Gollob.

W marcu 1945 Galland sformował elitarną jednostkę myśliwską Jagdverband 44, którą dowodził do 26 kwietnia, kiedy to jego samolot Me 262 został ostrzelany przez P-47 i uszkodzony, a Galland odniósł rany. Bilans jego walk od 1937 do 1945 to 104[a] samoloty zestrzelone w 612 lotach bojowych (705 z lotami w Hiszpanii[6]). Został on odznaczony szeregiem orderów, w tym jako jeden z nielicznych, Krzyżem Rycerskim Krzyża Żelaznego z Liśćmi Dębu, Mieczami i Brylantami[7].

5 maja 1945 Galland poddał się aliantom, natomiast 14 maja przetransportowano go do Anglii, gdzie pozostał jeńcem wojennym do 1947. Po wojnie pracował na rzecz lotnictwa brytyjskiego (RAF), robiąc wykłady z taktyki. Na zaproszenie prezydenta Juana Perona od 1948 uczestniczył w organizacji szkół lotniczych Argentyńskich Sił Powietrznych i szkoleniu tamtejszych pilotów. W 1955 powrócił do Niemiec. W 1954 ożenił się z Sylvinią von Dönhoff[8].

Po powstaniu sił lotniczych Bundeswehry miał propozycję objęcia stanowiska Inspektora sił lotniczych, ale ostatecznie został nim generał Josef Kammhuber[6].

9 sierpnia 1941 samoloty z jego eskadry strąciły samolot Douglasa Badera. Brytyjski pilot, który stracił w 1930 obie nogi, zainteresował Gallanda. Galland odwiedził Brytyjczyka w szpitalu i uzyskał od Luftwaffe zgodę na zrzucenie Baderowi przez RAF nowych protez nóg, ponieważ stare uległy uszkodzeniu. Obaj piloci przyjaźnili się po wojnie[9][6][10].

W 1957 roku opublikował autobiografię Die Ersten und die Letzten ("Pierwsi i ostatni").

Odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. Inne dane podają 103 zestrzelenia.
  2. Niektóre źródła podają datę 1 sierpnia 1940.
  3. Niektóre źródła podają datę 25 września 1940.
  4. Niektóre źródła podają czerwiec 1939.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Philip Kaplan 2017 ↓, s. 11.
  2. Philip Kaplan 2017 ↓, s. 17.
  3. Baker 1996, str. 166.
  4. Caldwell 1996, str. 138.
  5. Baker 1996, str. 167–168.
  6. a b c d Galland, Adolf.. www.lexikon-der-wehrmacht.de. [dostęp 2022-11-16].
  7. Philip Kaplan 2017 ↓, s. 92-96.
  8. Philip Kaplan 2017 ↓, s. 98-99.
  9. Philip Kaplan 2017 ↓, s. 53.
  10. Marcin Czajkowski Blitz na Wielką Brytanią [w:] Mówią Wieki nr 9/2010 (608), wyd. Bellona SA, Warszawa, 2010.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Adolf Galland, Pierwsi i ostatni. Piloci myśliwców w drugiej wojnie światowej, L&L, Gdańsk 2007
  • David Baker: Adolf Galland: The Authorised Biography. London: Windrow and Green, 1996. ISBN 978-1859150177.
  • Donald Caldwell, Richard Muller: The Luftwaffe over Germany: Defense of the Reich. London: Greenhill Books, 2007. ISBN 978-1-85367-712-0.
  • Gordon Williamson, Malcolm McGregor: German commanders of World War II.: Waffen-SS, Luftwaffe & Navy (2). Oksford: Osprey Publishing, 2006, s. 48-51. ISBN 1-84176-597-X.
  • Philip Kaplan, Asy Myśliwskie Luftwaffe II Wojny Światowej. W: 1. Rozdz.: Adolf Galland, wyd. III, Warszawa: Amber, 2017, ISBN 978-83-241-6370-0.
  • Robert Michulec, Donald Caldwell, Adolf Galland, Mushroom Model Publications, 2003
  • Raymond F. Toliver, Adolf Galland: generał lotnictwa myśliwskiego: biografia, "Oskar", 1998

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]