Adolphus Warburton Moore
| Data urodzenia | |
|---|---|
| Data śmierci | |
| Zawód, zajęcie | |
| Odznaczenia | |
| Kazbek 5034 m n.p.m., Col Moore 3525 m n.p.m., Pic Moore 3557 m n.p.m., Elbrus 5621 m n.p.m. | |
Adolphus Warburton Moore, A.W. Moore (ur. 12 lipca 1841, zm. 2 lutego 1887) – brytyjski alpinista, pracownik służby cywilnej.
Jeden z najsłynniejszych alpinistów brytyjskich z czasów „złotego wieku alpinizmu” w drugiej połowie XIX wieku[1][2].
Jego rodzicami byli major John Arthur Moore i Sophia Stewart Yates. W latach 1858-1887 był urzędnikiem India Office, gdzie w latach 1875-1885 był sekretarzem w departamencie politycznym, a także osobistym sekretarzem Randolpha S. Churchilla.
Ważniejsze pierwsze wejścia w Alpach:
- Jungfraujoch (3471 m n.p.m.), Alpy Berneńskie - lipiec 1862, wraz z Lesliem Stephenem, F. J. Hardym, H. B. George’em, M. M. Liveingiem i Morganem, z przewodnikami Christianem Almerem, Christian i Peterem Michelami, U. Kaufmannem, P. Baumannem i C. Bohrenem;
- Fischerhorn (4049 m n.p.m., Alpy Berneńskie) – 23 lipca 1862, wraz z H. B. George’em oraz przewodnikami Ch. Almerem i U. Kaufmannem[1][3];
- Barre des Écrins (4102 m n.p.m., Alpy Delfinackie) – 25 czerwca 1864, wraz z E. Whymperem i H. Walkerem oraz przewodnikami M. Crozem, Ch. Almerem starszym i Ch. Almerem młodszym[1][3];
- Piz Roseg (3937 m n.p.m., Alpy Berneńskie) – 28 czerwca 1865, wraz z H. Walkerem i przewodnikiem J. Andereggiem[3];
- Ober Gabelhorn (4063 m n.p.m., Alpy Pennińskie) – 6 lipca 1865, wraz z H. Walkerem i przewodnikiem J. Andereggiem[3];
- Pigne d’Arolla (3796 m n.p.m., Alpy Pennińskie) – 9 lipca 1865, wraz z H. Walkerem i przewodnikiem J. Andereggiem[3];
- Mont Blanc (4810 m n.p.m.) Ostrogą Brenva – 15 lipca 1865, wraz z G.S. Mathewsem, F. Walkerem i H. Walkerem oraz przewodnikami J. Andereggiem i M. Andereggiem[3].
Ostatnie z wymienionych wejść – trudna droga Ostrogą Brenva na Mont Blanc – oceniana jest dziś jako jedno z najpiękniejszych przejść skalno-lodowych w Alpach[4]. Dokonane zaledwie rok po zdobyciu Matterhornu, wieńczącym erę alpinizmu zdobywczego, rozpoczęło ono epokę alpinizmu sportowego, w którym drogi oceniane są według kategorii ich piękna i trudności, stawianych wspinaczowi.
W roku 1868 A.W. Moore wraz z D.A. Freshfieldem, Ch.C. Tuckerem oraz francuskim przewodnikiem F. Devouassoud wyjechali w Kaukaz, gdzie 1 lipca dokonali pierwszego wejścia na Kazbek (5034 m n.p.m.), a kilka tygodni później w tym samym składzie, uzupełnionym o bałkarskich przewodników-tragarzy Achiję Sottajewa i Dżaczi Dżapojewa, stanęli (jako pierwsi Europejczycy) na niższym, wschodnim szczycie Elbrusa (5621 m n.p.m.).
Postać A.W. Moore’a upamiętniają dziś w masywie Mont Blanc nazwy: przełęczy (Col Moore, 3525 m n.p.m.) i wznoszącego się w grani tuż za nią niewielkiego szczyciku (Pic Moore, 3557 m n.p.m.), położonych u podnóży Ostrogi Brenva. Nazwy te nadali alpiniści F.S. Smythe i Thomas Graham Brown podczas pierwszego wejścia drogą przez Sentinelle Rouge w 1927 r.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Moore Adolphus Warburton, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2017-11-05].
- ↑ Adolphus Moore. oxforddnb.com. [dostęp 2017-11-05]. (ang.).
- ↑ a b c d e f Adolphus Warburton Moore - Alpinism. liquisearch.com. [dostęp 2017-11-05]. (ang.).
- ↑ Saysse-Tobiczyk Kazimierz: Na szczytach gór Europy (t. 1 cyklu „W skałach i lodach świata”), Wydawnictwo „Wiedza Powszechna”, Warszawa 1959, s. 323
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Freshfield, Douglas William: The Exploration of the Caucasus, volume 1, wyd. Edward Arnold, London 1902;
- Moore, A. W.: The Alps In 1864: A Private Journal, wyd. Basil Blackwell, London 1939;