Agriotherium
| Agriotherium | |||
| Wagner, 1837[1] | |||
| Okres istnienia: 9–2 mln lat temu | |||
 Czaszka Agriotherium pod wieloma kątami | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Rodzaj |
Agriotherium | ||
| Typ nomenklatoryczny | |||
| Synonimy | |||
|
| |||
| Gatunki | |||
| |||
Agriotherium – wymarły rodzaj ssaków drapieżnych z rodziny niedźwiedziowatych (Ursidae).
Występowanie[edytuj | edytuj kod]
Global Biodiversity Information Facility podaje, że szczątki przedstawicieli tego rodzaju były znajdywane na terenach Stanów Zjednoczonych, Meksyku, Hiszpanii[6], Francji, Polski (niedaleko miejscowości Węże[7]), Ukrainy, RPA, Etiopii oraz Chin[8].
Charakterystyka[edytuj | edytuj kod]
Na podstawie szczątków zwierząt znajdowanych w różnych częściach świata wyróżniono kilka gatunków Agriotherium, spośród których Agriotherium africanum pozostaje najlepiej zbadanym (głównie z powodu zachowania się najbardziej kompletnych szkieletów[9]). Badania poszczególnych części szkieletu (a w szczególności fragmentów czaszki) dały podstawę do przypuszczenia, że gatunki Argiotherium oraz blisko spokrewniony z nimi rodzaj Arctodus były największymi lądowymi mięsożercami (przy założeniu, że niedźwiedzie uzna się za zwierzęta wszystkożerne).
Wkład w badania nad Agriotherium miał polski paleontolog, Jan Stach, który analizował szczątki zwierzęce w brekcji w rezerwacie przyrody Węże.
Etymologia[edytuj | edytuj kod]
- Agriotherium: gr. αγριος agrios „dziki”, od αγρος agros „pole”; θηριον thērion „dzike zwierzę”, od θηρ thēr, θηρος thēros „zwierzę”[10].
- Amphiarctos: gr. αμφι amphi „wątpliwy”; rodzaj Ursus Linnaeus, 1758 (niedźwiedź)[11]. Gatunek typowy: Ursus sivalensis Falconer & Cautley, 1836.
- Sivalarctos: Siwalik, północne Indie; rodzaj Ursus Linnaeus, 1758 (niedźwiedź)[12]. Nowa nazwa dla Amphiarctos de Blainville, 1841.
- Hyaenarctos: gr. υαινα υaina „hiena”; αρκτος arktos „niedźwiedź”[13]. Gatunek typowy: Ursus sivalensis Falconer & Cautley, 1836.
- Lydekkerion: Richard Lydekker (1849–1915), brytyjski geolog, paleontolog, biogeograf[14]. Gatunek typowy: Hyaenarctos palaeindicus Lydekker, 1878.
Podział systematyczny[edytuj | edytuj kod]
Do rodzaju należały następujące gatunki[15]:
- Agriotherium aecuatoriale Morales, Pickford & Soria Mayor, 2005
- Agriotherium africanum Hendey, 1972
- Agriotherium hendeyi Jiangzuo & Flynn, 2020
- Agriotherium inexpetans Qiu, Xie & Yan, 1991
- Agriotherium insigne (Gervais, 1853)
- Agriotherium intermedium Stach, 1957
- Agriotherium myanmarense Ogino, Egi, Thein, Htike & Takai, 2011
- Agriotherium palaeindicum (Lydekker, 1878)
- Agriotherium roblesi Morales & Aguirre, 1976
- Agriotherium schneideri Sellards, 1916
- Agriotherium sivalense (Falconer & Cautley, 1836)
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ J.A. Wagner. Paläontologische Abdandlungen. „Gelehrte Anzeigen der Königlich Bayerischen Akademie der Wissenschaften zu München”. 5 (170), s. 335, 1837. (niem.).
- ↑ Blainville 1839–1864 ↓, s. 96.
- ↑ Blainville 1839–1864 ↓, s. 114.
- ↑ R. Owen: Odontography; or, A treatise on the comparative anatomy of the teeth; their physiological relations, mode of development, and microscopic structure, in the vertebrate animals. Cz. 1. London: H. Baillière, 1845, s. 505. (ang.).
- ↑ Ch. Frick. The Hemicyoninae and an American Tertiary bear. „Bulletin of the United States National Museum”. 56 (1), s. 64, 1926. (ang.).
- ↑ Plinio Montoya i inni, Fossil large mammals from the early Pliocene locality of Alcoy (Spain) and their importance in biostratigraphy, „Geodiversitas”, 28 (1), 2006, s. 137–173.
- ↑ Jan Stach. Agriotherium intermedium n.sp. from the Pliocene bone breccia of Weze. „Acta Palaeontologica Polonica”. II (1), s. 1–17, 1957. (ang.).
- ↑ GBIF. [dostęp 2007-12-09].
- ↑ Boris Sorkin. Ecomorphology of the giant short-faced bears Agriotherium and Arctodus. „Historical Biology”. 18. 1, s. 1–20, 2006.
- ↑ Palmer 1904 ↓, s. 85.
- ↑ Palmer 1904 ↓, s. 94.
- ↑ Palmer 1904 ↓, s. 634.
- ↑ Palmer 1904 ↓, s. 333.
- ↑ lydekkeri, [w:] The Key to Scientific Names, J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2022-02-20] (ang.).
- ↑ J. Zijlstra: Agriotherium. Hesperomys project. [dostęp 2022-02-20]. (ang.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- H.M.D. de Blainville: Ostéographie, ou, Description iconographique comparée du squelette et du système dentaire des Mammifères récents et fossiles: pour servir de base à la zoologie et à la géologie. Cz. 2. Paris: J.B. Baillière et fils, 1839–1864, s. 1–123. (fr.).
- T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 1–984, 1904. (ang.).