Aleksandër Meksi
| |
| Pełne imię i nazwisko |
Aleksandër Gabriel Meksi |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
8 marca 1939 |
| Premier Albanii | |
| Okres |
od 13 kwietnia 1992 |
| Przynależność polityczna | |
| Poprzednik | |
| Następca | |
.svg){kind=small}
| |
Aleksandër Gabriel Meksi (ur. 8 marca 1939 w Tiranie[1]) – albański archeolog, konserwator zabytków i polityk, profesor, deputowany, w latach 1992–1997 premier Albanii.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
W 1959 ukończył inżynierię budownictwa na Uniwersytecie Tirańskim. Pracował w elektrowni wodnej, następnie przez 25 lat w instytucie zajmującym się zabytkami kultury, a od 1987 w instytucie archeologicznym. Specjalizował się w restauracji i konserwacji zabytków architektury średniowiecznej[1][2]. Pracował też jako nauczyciel akademicki. Uzyskiwał stopnie kandydata nauk (1982) i doktora (1988), a w 1995 otrzymał profesurę[2]. Autor i współautor licznych artykułów naukowych i publikacji książkowych poświęconych m.in. albańskiej architekturze sakralnej oraz lokalizowaniu i restauracji zabytków[1][2].
W działalność polityczną zaangażował się w okresie przemian, w grudniu 1990 będąc jednym z założycieli Demokratycznej Partii Albanii[1]. Do 1997 wchodził w skład prezydium tego ugrupowania, do 2001 zasiadał w jego radzie krajowej. W 1991 po raz pierwszy uzyskał mandat poselski[2], został wiceprzewodniczącym parlamentu[1]. Wybierany na deputowanego do Zgromadzenia Albanii w kolejnych wyborach, pozostawał jego członkiem do 2001[2].
W kwietniu 1992, wkrótce po zwycięskich dla demokratów wyborach, odsunięciu komunistów od władzy i objęciu urzędu prezydenta przez Salego Berishę, został powołany na premiera Albanii[3]. Jego gabinet był odpowiedzialny za przeprowadzenie w Albanii reform wprowadzających demokratyzację państwa i gospodarkę rynkową[2]. Pozostał na urzędzie premiera również po wyborach w 1996[1]. Zakończył urzędowanie w marcu 1997[4] w okresie kryzysu związanego z wydarzeniami tzw. albańskiej rewolucji piramidowej. Zastąpił go wówczas socjalista Bashkim Fino, który stanął na czele rządu jedności narodowej[3].
Powrócił później do działalności badawczej[1]. Od 2001 publicznie krytykował liderów Demokratycznej Partii Albanii[2]. W 2009 stanął na czele prawicowej koalicji wyborczej Poli i Lirisë[1], która nie uzyskała parlamentarnej reprezentacji.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f g h Robert Elsie: Historical dictionary of Albania. Wyd. 2. Lanham: The Scarecrow Press, 2010, s. 298. [dostęp 2021-09-17]. (ang.).
- ↑ a b c d e f g Sot përvjetori i 80-të/ Aleksandër Meksi, historiani që u bë kryeministër. cna.al, 8 marca 2019. [dostęp 2021-09-17]. (alb.).
- ↑ a b Sali Berisha. cidob.org. [dostęp 2021-09-17]. (hiszp.).
- ↑ Leaders of Albania. zarate.eu. [dostęp 2021-09-17]. (ang.).