Alfonso della Viola
Alfonso della Viola lub Viola (Ferrara, ok. 1508 – ok. 1573) – włoski instrumentalista i kompozytor.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Alfonso urodził się w rodzinie muzyków, prawdopodobnie był synem Agostino della Viola (lub Agostino di Ferrara), słynnego śpiewaka i muzyka na dworze w Ferrarze w latach 1497-1522. Od 1528 roku był w służbie Alfonso I d’Este, księcia Ferrary, jako kameralista, Alfonso della Viola został zatrudniony przez ród Este jako instrumentalista viola d'arco[1] i kompozytor w latach 40. XVI w. W latach 1563-1572 pełnił funkcję kapelmistrza w katedrze w Ferrarze. Jego zdolności zarówno jako kompozytora jak instrumentalisty, opisywane były przez różnych pisarzy tego okresu, w tym Cristoforo di Messisbugo[2] i Luigi Dentice[3], który pisał, że: „Messer Alfonso della Viola, jest nie mniej cudowny w kontrapunkcie jak w komponowaniu (...)”.
Dzieła[edytuj | edytuj kod]
- Mówi się, że skomponował muzykę na zaślubiny Ercole II d’Este z francuską księżniczką Renatą.
- Wydał w Ferrarze dwa zbiory madrygałów na 4 głosy, pierwszy (1539) zawiera 43 kompozycji, drugi (1540) 46 kompozycji. poza nimi istnieje jeszcze sześć jego madrygałów na 5 głosów w zbiorach z tego okresu, (zachowane);
Napisał również muzykę do wielu tragedii i dramatów pastoralnych wystawianych w Ferrarze, w tym:
- „l'Orbecche” Giambattisty Giraldiego Cinziola (1541), (utracona);
- „l'Aretusa” Lollio Alberto (1563), (utracona);
- „Il Sacrificio” Agostino Beccari (1564), („Il Sacrificio”, czyli „Ofiara” zachowała się we fragmentach[4],);
- „Lo Sfortunato” Agostino Argenti (1567), (utracona).
Styl muzyki Alfonsa przypominał średniowieczne florenckie utwory Francesco Corteccia[5].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Wówczas nie było specjalizacji w dzisiejszym rozumieniu: muzyk zwykle grał na różnych instrumentach tej samej rodziny. Jak pisze p. Jerzy Habela w „Słowniczku muzycznym”, (Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1977, str. 212 i 17): termin viola oznaczał w XVI i XVII w. szereg różnych instrumentów smyczkowych: viola da braccio (naramienna), viola da gamba (trzymana na kolanie), viola d’amore(altówka miłosna), viola pomposa (rodzaj wiolonczeli) i inne; zaś d'arco znaczy: ze smyczkiem, gdyż arco, to: smyczek, bądź gra smyczkiem. W przypadku Alfonso, utwór Agostino Beccari „Il Sacrificio” sugeruje, że grał też na lirze, (odpowiedniki violi da braccio lub da gamba, tyle że szarpane, a nie smyczkowe, J. Habela jw., str. 103.).
- ↑ Cristoforo da Messisbugo, „Banchetti composizioni di vivande e apparecchio generale”, Ferrara, 1549.
- ↑ Luigi Dentice. Dialoghi della Musica.”, Dostępne od 19 listopada 2010.
- ↑ Agostino Beccari. Il Sacrifico. Dostępne od 19 listopada 2010.
- ↑ Alfred Einstein, „The Italian Madrigal” (Włoskie madrygały, 3 t.), Princeton, Princeton University Press, 1949, str. 301.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Alfred Einstein, „The Italian Madrigal” (Włoskie madrygały, 3 t.), Princeton, Princeton University Press, 1949.
- James Haar, „Dalla Viola [della Viola, de la Viola, Viola].”, Grove Music Online, ed. L. Macy.