Alhambra

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
To jest stara wersja tej strony, edytowana przez Mik (dyskusja | edycje) o 00:19, 19 wrz 2013. Może się ona znacząco różnić od aktualnej wersji.
Alhambra
Alhambra, Generalife and Albayzín, Granada[a]
Obiekt z listy światowego dziedzictwa UNESCO
Ilustracja
{{{opis grafiki}}}
Państwo

{{{państwo}}}

Typ

kulturowe

Spełniane kryterium

I, III, IV

Numer ref.

314

Region[b]

Europa i Ameryka Północna

Historia wpisania na listę
Wpisanie na listę

{{{data wpisu}}}
na {{{sesja wpisu}}}. sesji

Dokonane zmiany

{{{dokonane zmiany}}}

Położenie na mapie Andaluzji
Mapa konturowa Andaluzji
Brak współrzędnych
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Położenie na mapie Hiszpanii
Mapa konturowa Hiszpanii
Brak współrzędnych
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|}

Alhambra (arab. al hamra, dosł. "czerwona") – warowny zespół pałacowy w Grenadzie w andaluzyjskim regionie Hiszpanii, zbudowany w latach 12321273 i rozbudowywany do XIV wieku[1]. Jej rozbudowa trwała za panowania emirów z dynastii NasrydówJusufa I i Muhammada V[2]. Alhambra była twierdzą mauretańskich kalifów.

Zabytek arabskiego budownictwa w Europie. Składa się z pałacu z kilkoma dziedzińcami i dekorowanymi salami, Alkazaby, Generalife – letniej rezydencji z ogrodami oraz z samych ogrodów znajdujących się na całym wzgórzu. Wewnątrz jest Patio de los Leones (podwórze lwów) z wodotryskiem opartym na 12 lwach; do dziedzińca tego przylegają 4 sale: jedna z nich, Sala de las Dos Hermanas (sala dwóch sióstr), zwana tak z powodu dwóch jednakowych płyt marmurowych w podłodze. Dziedzińce okolone cienistymi kolumnadami; wiele chłodnych zakątków, ogródki z płynącą wodą, na zewnątrz zaś balkony, z których roztaczają się widoki[3]. Ornamenty przedstawiają wersety Koranu[4].

Alhambra była ostatnim punktem oparcia Arabów w Hiszpanii. Do roku 1492, w którym została zdobyta, była siedzibą emirów Grenady. Przez długi czas służyła za więzienie, później (w XIX w.) została odbudowana z zachowaniem pierwotnego stylu[3].

Proporcje elementów twierdzy opierają się następującej zależności matematycznej. Podstawą wszystkich elementów (budynków, elewacji) jest kwadrat oraz kolejno tworzone prostokąty o podstawie równej bokowi kwadratu i wysokości równej przekątnej poprzedniej figury. Wysokości kolejnych figur tworzą wtedy ciąg [5].

Twierdza Alhambra została w 1984 roku wpisana na listę światowego dziedzictwa kultury UNESCO.

15 września 1890 r. w Alhambrze wybuchł trzeci, a zarazem największy w historii pałacu pożar. Ogień dostał się do następujących pomieszczeń: Torre de Comares, Sala de la Barca i do galerii znajdującej się niedaleko Patio de los Leones. Dzięki zaangażowaniu lokalnego malarza Manuela Gómeza-Moreno González pałac udało się odrestaurować[6].

  1. Witold Szolginia: Architektura. Warszawa: Sigma NOT, 1992, s. 8. ISBN 83-85001-89-1.
  2. Praca zbiorowa: Sztuka świata. T. 4. Warszawa: Wydawnictwo Arkady, 1990, s. 222. ISBN 83-213-3549-7.
  3. a b Encyklopedia "Ultima Thule", 1927.
  4. Lesley Firth (pod red.): Gdzie jest...?. Kingfisher Books - Ossolineum, 1992, s. 91. ISBN 83-04-03990-7.
  5. Kara Alison, Valerie Falconieri, Angela Kramer, Samuel B. Lupowitz: The Alhambra. 30 kwietnia 2010. [dostęp 19-09-2013]. (ang.).
  6. Carolina Molina: Manuel Gómez-Moreno González: El hombre que lo dió todo por Granada. El legado Andalusí, 22 kwietnia 2009. [dostęp 08-08-2012]. (hiszp.).

Zobacz też

Galeria