Alofon

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
To jest stara wersja tej strony, edytowana przez Paweł Ziemian BOT (dyskusja | edycje) o 21:14, 14 sty 2018. Może się ona znacząco różnić od aktualnej wersji.

Alofon (allofon) – realizacja fonemu zawierająca oprócz cech fonologicznie relewantnych również szereg cech nierelewantnych w zależności od pozycji głoski (w stosunku do innych) i mówiącego[1]. Przykładowo dźwięk /n/ w wyrazie "nos" jest inny niż w wyrazie "bank", gdyż wymawiany jest pod wpływem spółgłoski tylnojęzykowej /k/ Alofony zapisywane są w transkrypcji fonetycznej, nie są zapisywane w transkrypcji fonologicznej[2].

Wyróżnia się alofony[3]:

  • kombinatoryczne – głoski, których wystąpienie zdeterminowane jest przez kontekst fonologiczny; wybór danego wariantu zależy od sąsiedztwa dźwiękowego głoski;
  • fakultatywne – głoski, w przypadku których możliwa jest wzajemna substytucja.

Przypisy

  1. Milewski 1967 ↓.
  2. Peter Roach: A Little Encycloedia of Phonetics. [w:] University of Reading [on-line]. s. 60. [dostęp 2017-06-25]. (ang.).
  3. Gimson 2008 ↓, s. 43-45.

Bibliografia

  • Tadeusz Milewski: Językoznawstwo. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1967.
  • A. C. Gimson: Pronunciation of English. Londyn: Hodder Education, 2008. ISBN 978-0-340-958773.