Puzanek kaspijski

Puzanek kaspijski
	Alosa caspia
	(Eichwald, 1838)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	promieniopłetwe
Rząd	śledziokształtne
Rodzina	śledziowate
Rodzaj	Alosa
Gatunek	puzanek kaspijski
Synonimy
	Alosa alosa bulgarica Drensky, 1934; Alosa bulgarica Drensky, 1934; Alosa caspia caspia (Eichwald, 1838); Caspialosa caspia (Eichwald, 1838); Caspialosa caspia aestuarina Berg, 1932; Caspialosa caspia kaidakensis Kazancheev, 1936; Caspialosa caspia persica Iljin, 1927; Caspialosa caspia salina Svetovidov, 1936; Caspialosa knipowitschi Iljin, 1927; Clupea caspia Eichwald, 1838;
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; najmniejszej troski
	Multimedia w Wikimedia Commons

Puzanek kaspijski^[2] (Alosa caspia) – gatunek anadromicznej ryby z rodziny śledziowatych (Clupeidae).

Występowanie[edytuj | edytuj kod]

Morze Czarne, Morze Azowskie i Morze Kaspijskie. Na tarło wpływa do rzek. Tworzy wiele odmian uznawanych czasem za podgatunki. W Morzu Czarnym tworzy populację wędrowną, w Morzu Kaspijskim kilka odmian, w tym wędrowne i półwędrowne.

Podgatunki[edytuj | edytuj kod]

Alosa caspia caspia^[3] – podgatunek nominatywny
puzanek astrabadzki^[2] (Alosa caspia knipowitschi^[4]) – występuje w północnej części Morza Kaspijskiego
puzanek enzeliński^[2] (Alosa caspia persica^[5]) – występuje w Morzu Kaspijskim
puzanek północno-wschodni^[2] (Alosa caspia salina) – występuje w Morzu Kaspijskim

Wcześniej wyróżniano jeszcze podgatunki, które obecnie klasyfikowane są jako Alosa tanaica^[6]:

puzanek dunajski^[2] (Alosa caspia nordmanni) – występuje w zachodniej części Morza Czarnego i rzekach wpadających do niego, m.in. w Dunaju
puzanek paleostomski^[2] (Alosa caspia palaeostomi) – występuje w Morzu Czarnym^[2]
puzanek azowski^[2] (Alosa caspia tanaica) – występuje we wschodniej części Morza Czarnego i w rzekach wpadających do niego m.in. Donu

Cechy morfologiczne[edytuj | edytuj kod]

Osiąga długość 30 cm. Ciało silnie bocznie spłaszczone. Na bokach za łukami skrzelowymi kilka ciemnych plam.

Rozród[edytuj | edytuj kod]

Tarło odbywa wiosną w najwyższych partiach rzek, w dość zimnej wodzie o głębokości 2–4 m.

Znaczenie gospodarcze[edytuj | edytuj kod]

Ma duże znaczenie gospodarcze, szczególnie w północnej części Morza Kaspijskiego.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Alosa caspia, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h G. Nikolski: Ichtiologia szczegółowa. Tłum. Franciszek Staff. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1970.
↑ Alosa caspia caspia. (ang.) w: Froese, R. & D. Pauly. FishBase. World Wide Web electronic publication. fishbase.org [dostęp 24 marca 2009]
↑ Alosa caspia knipowitschi. (ang.) w: Froese, R. & D. Pauly. FishBase. World Wide Web electronic publication. fishbase.org [dostęp 24 marca 2009]
↑ Alosa caspia persica. (ang.) w: Froese, R. & D. Pauly. FishBase. World Wide Web electronic publication. fishbase.org [dostęp 24 marca 2009]
↑ RonR. Fricke RonR., William NeilW.N. Eschmeyer William NeilW.N., RichardR. Van der Laan RichardR. (red.), SEARCH, [w:] Eschmeyer's Catalog of Fishes, California Academy of Sciences, 11 lutego 2013 [dostęp 2013-02-25] (ang.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Puzanki. W: Mały słownik zoologiczny: ryby. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1976.
Włodzimierz Załachowski: Ryby. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1997. ISBN 83-01-12286-2.
Friz Terofal, Claus Militz: Ryby słodkowodne. Warszawa: Świat Książki, 1997, s. 28-29. ISBN 83-7129-441-7.

[iucn-1] Alosa caspia, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).

[Nikolski-2] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h G. Nikolski: Ichtiologia szczegółowa. Tłum. Franciszek Staff. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1970.

[3] Alosa caspia caspia. (ang.) w: Froese, R. & D. Pauly. FishBase. World Wide Web electronic publication. fishbase.org [dostęp 24 marca 2009]

[4] Alosa caspia knipowitschi. (ang.) w: Froese, R. & D. Pauly. FishBase. World Wide Web electronic publication. fishbase.org [dostęp 24 marca 2009]

[5] Alosa caspia persica. (ang.) w: Froese, R. & D. Pauly. FishBase. World Wide Web electronic publication. fishbase.org [dostęp 24 marca 2009]

[Eschmeyer-6] RonR. Fricke RonR., William NeilW.N. Eschmeyer William NeilW.N., RichardR. Van der Laan RichardR. (red.), SEARCH, [w:] Eschmeyer's Catalog of Fishes, California Academy of Sciences, 11 lutego 2013 [dostęp 2013-02-25] (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]