Anizol

Anizol
Nazewnictwo
	Nomenklatura systematyczna (IUPAC)
PIN	anizol
inne	metoksybenzen, eter fenylowo-metylowy
	Inne nazwy i oznaczenia
	eter metylowo-fenylowy
	Ogólne informacje
Wzór sumaryczny	C7H8O
Inne wzory	C; 6H; 5−O−CH; 3
Masa molowa	108,14 g/mol
Wygląd	klarowna, bezbarwna ciecz
	Identyfikacja
Numer CAS	100-66-3
PubChem	7519
SMILES
	COC1=CC=CC=C1
InChI
	InChI=1S/C7H8O/c1-8-7-5-3-2-4-6-7/h2-6H,1H3
	InChIKey
	RDOXTESZEPMUJZ-UHFFFAOYSA-N
Właściwości
	Gęstość
	0,9940 g/cm³ (20 °C); ciecz
	Rozpuszczalność w wodzie
	2,03 g/kg (20 °C)
	w innych rozpuszczalnikach
	rozpuszczalny w etanolu, eterze dietylowym, chloroformie, dobrze w acetonie i benzenie
Temperatura topnienia	−37,3 °C
Temperatura wrzenia	153,6 °C
Punkt krytyczny	373,0 °C; 4,1 MPa; 355 cm³/mol ≈ 0,304 g/cm³
logP	2,11 (25 °C)
Współczynnik załamania	1,5174 (589 nm, 20 °C)
Lepkość	1,056 mPa·s (25 °C)
Napięcie powierzchniowe	35,10 mN/m (25 °C)
Prężność pary	0,472 kPa (25 °C)
Budowa
Moment dipolowy	1,38 ± 0,07 D
Niebezpieczeństwa
	Karta charakterystyki: dane zewnętrzne firmy Sigma-Aldrich [dostęp 2020-03-14]
	Globalnie zharmonizowany system; klasyfikacji i oznakowania chemikaliów
	Na podstawie podanego źródła
Uwaga
Zwroty H	H226, EUH066
Zwroty P	P210, P370+P378
Temperatura zapłonu	41 °C (zamknięty tygiel)
Temperatura samozapłonu	475 °C
Granice wybuchowości	1,2–6,3%
Dawka śmiertelna	LD50 3700 mg/kg (szczur, doustnie)
	Podobne związki
Podobne związki	acetofenon, fenol
Pochodne	anetol, gwajakol, kwas anyżowy
	Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą; stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)
	Multimedia w Wikimedia Commons

Anizol – organiczny związek chemiczny z grupy eterów. Jest to eter mieszany alifatyczno-aromatyczny i zarazem najprostszy eter aromatyczny.

Anizol jest cieczą o przyjemnym zapachu i o temperaturze wrzenia 154 °C, jest rozpuszczalny w alkoholu etylowym i eterze dietylowym, natomiast jest nierozpuszczalny w wodzie. Ma zastosowanie w przemyśle perfumeryjnym jako rozpuszczalnik oraz jako półprodukt do syntezy organicznej w produkcji związków zapachowych.

Jest otrzymywany w reakcji Williamsona.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ ^a ^b P-63.2.4 Systematyczne nazwy eterów, [w:] Henri A.H.A. Favre Henri A.H.A., Warren H.W.H. Powell Warren H.W.H., Nomenklatura związków organicznych. Rekomendacje IUPAC i nazwy preferowane 2013, Komisja Terminologii Chemicznej Polskiego Towarzystwa Chemicznego (tłum.), wyd. 5, Narodowy Komitet Międzynarodowej Unii Chemii Czystej i Stosowanej, [2023], s. 658 .
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Haynes 2016 ↓, s. 3-28.
↑ Haynes 2016 ↓, s. 5-173.
↑ Haynes 2016 ↓, s. 5-139.
↑ ^a ^b ^c Haynes 2016 ↓, s. 6-67.
↑ Haynes 2016 ↓, s. 6-243.
↑ Haynes 2016 ↓, s. 6-190.
↑ ^a ^b Haynes 2016 ↓, s. 16-17.
↑ Haynes 2016 ↓, s. 9-60.
↑ Anizol (nr 296295) – karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich (Merck) na obszar Polski. [dostęp 2020-03-14]. (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki)
↑ ^a ^b ^c Anisole, [w:] GESTIS-Stoffdatenbank, Institut für Arbeitsschutz der Deutschen Gesetzlichen Unfallversicherung, ZVG: 021890 [dostęp 2020-03-14] (niem. • ang.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

CRC Handbook of Chemistry and Physics, William M.W.M. Haynes (red.), wyd. 97, Boca Raton: CRC Press, 2016, ISBN 978-1-4987-5429-3 (ang.).

[BlueBook-1] P-63.2.4 Systematyczne nazwy eterów, [w:] Henri A.H.A. Favre Henri A.H.A., Warren H.W.H. Powell Warren H.W.H., Nomenklatura związków organicznych. Rekomendacje IUPAC i nazwy preferowane 2013, Komisja Terminologii Chemicznej Polskiego Towarzystwa Chemicznego (tłum.), wyd. 5, Narodowy Komitet Międzynarodowej Unii Chemii Czystej i Stosowanej, [2023], s. 658 .

[CITEREFHaynes2016'''3'''-28-2] Haynes 2016 ↓, s. 3-28.

[CITEREFHaynes2016'''5'''-173-3] Haynes 2016 ↓, s. 5-173.

[CITEREFHaynes2016'''5'''-139-4] Haynes 2016 ↓, s. 5-139.

[CITEREFHaynes2016'''6'''-67-5] Haynes 2016 ↓, s. 6-67.

[CITEREFHaynes2016'''6'''-243-6] Haynes 2016 ↓, s. 6-243.

[CITEREFHaynes2016'''6'''-190-7] Haynes 2016 ↓, s. 6-190.

[CITEREFHaynes2016'''16'''-17-8] Haynes 2016 ↓, s. 16-17.

[CITEREFHaynes2016'''9'''-60-9] Haynes 2016 ↓, s. 9-60.

[SA-10] Anizol (nr 296295) – karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich (Merck) na obszar Polski. [dostęp 2020-03-14]. (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki)

[GESTIS-11] Anisole, [w:] GESTIS-Stoffdatenbank, Institut für Arbeitsschutz der Deutschen Gesetzlichen Unfallversicherung, ZVG: 021890 [dostęp 2020-03-14] (niem. • ang.).

[1]

[2]

[4]

[5]

[3]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]