Antonówka (rejon waraski)
 Ośrodek zdrowia w Antonówce, dawna szkoła | |
| Państwo | |
|---|---|
| Obwód | |
| Populacja (2001) • liczba ludności |
|
| Nr kierunkowy |
3634 |
| Kod pocztowy |
34380 |
Położenie na mapie obwodu rówieńskiego  | |
Położenie na mapie Ukrainy  | |
| 51°18′50″N 26°18′29″E/51,313889 26,308056 | |
Antonówka (ukr. Антонівка, Antoniwka) – wieś na Ukrainie, w obwodzie rówieńskim, w rejonie waraskim, nad Horyniem. W 2001 roku liczyła 1405 mieszkańców[1].
Znajduje tu się stacja kolejowa Antonówka, położona na linii Sarny – Kowel. Jest to także stacja krańcowa kolei wąskotorowej Antonówka – Zarzeczne.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Antonówka została założona w 1833 roku jako osada żydowska. Żydzi zostali zwolnieni z pełnienia służby wojskowej na okres 50 lat i z płacenia podatków przez 25 lat[2]. W 1897 roku mieszkało tu 620 Żydów. W 1921 roku 482 mieszkańców było pochodzenia żydowskiego (90 % ludności)[3].
W II RP była siedzibą gminy w powiecie sarneńskim.
3 lipca 1941 Antonówka została zajęta przez wojska niemieckie. Niemcy nakazali oznaczyć Żydom domy i ubrania gwiazdą Dawida. Zmusili do pracy na rzecz III Rzeszy oraz wprowadzili zakaz opuszczania miejscowości. Jesienią 1941 zostało utworzone getto. Pod koniec sierpnia 1942 roku funkcjonariusze SD, żandarmerii i ukraińskiej policji wyprowadzili około pół tysiąca Żydów z Antonówki w rejon Kostopola, a następnie zamordowali ich przy użyciu broni palnej[3].
W 1943 roku ośrodek polskiej samoobrony w Antonówce oraz pobliska stacja kolejowa, obsadzona niemiecką załogą, były miejscem, do którego kierowali się polscy uchodźcy z rzezi wołyńskiej. Stąd Niemcy wywozili ich na roboty przymusowe w III Rzeszy. Na uciekinierów Ukraińska Powstańcza Armia urządzała obławy. 30 lipca 1943 roku UPA spaliła Antonówkę mordując w kolonii oraz jej okolicach 33 osoby[4].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Liczby ludności miejscowości obwodu rówieńskiego na podstawie spisu ludności wg stanu na dzień 5 grudnia 2001 roku. (ukr.).
- ↑ Antonowka, [w:] Shumel Spector, Geoffrey Wigoder (red.), Encyclopedia of Jewish Life Before and Durinfg the Holocaust, New York 2001, s. 48.
- ↑ a b Historia społeczności | Wirtualny Sztetl [online], sztetl.org.pl [dostęp 2021-10-23] [zarchiwizowane z adresu 2017-10-09].
- ↑ Władysław Siemaszko, Ewa Siemaszko, Ludobójstwo dokonane przez nacjonalistów ukraińskich na ludności polskiej Wołynia 1939-1945, Warszawa 2000, ISBN 83-87689-34-3, ss.731-733