Antoni Dubiński

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Antoni Dubiński
Ilustracja
podpułkownik piechoty podpułkownik piechoty
Data i miejsce urodzenia

30 marca 1891
Ihumeń

Data i miejsce śmierci

1940
USRR, ZSRR

Przebieg służby
Lata służby

1908–1940

Siły zbrojne

Armia Imperium Rosyjskiego
Wojsko Litwy Środkowej
Wojsko Polskie

Jednostki

113 Pułk Piechoty
Miński Pułk Strzelców
Nowogródzki Pułk Strzelców
30 Pułk Strzelców Kaniowskich
79 Pułk Piechoty
Batalion KOP „Łużki”
29 Pułk Strzelców Kaniowskich
PKU Chełm
KRU Chełm

Stanowiska

dowódca kompanii
dowódca batalionu
szef sztabu pułku
kwatermistrz pułku
komendant PKU
komendant RU

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-ukraińska
Wojna polsko-bolszewicka
II wojna światowa

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Walecznych (1920–1941) Krzyż Zasługi Wojsk Litwy Środkowej Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921 Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
Multimedia w Wikimedia Commons

Antoni Dubiński (ur. 18 marca?/30 marca 1891 w Ihumeniu, zm. 1940 w ZSRR) – podpułkownik piechoty Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari, ofiara zbrodni katyńskiej.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się 30 marca 1891 w Ihumeniu jako syn Felicjana i Izabelli z domu Zabielskiej[1][2][a]. W rodzinnym mieście ukończył siedmioklasową szkołę miastową. Absolwent szkoły wojskowej dla małoletnich, egzamin dojrzałości zdał w 1908, po czym do 1911 uczył się w rosyjskiej Oficerskiej Szkole Piechoty w Wilnie. Po jej ukończeniu, w Armii Imperium Rosyjskiego został awansowany podporucznikiem. Od maja 1914 służył w 113 pułku piechoty. Po wybuchu I wojny światowej od sierpnia 1914 służył w szeregach macierzystego pułku na froncie jako dowódca kompanii. Trafił do niewoli niemieckiej, w której przebywał prawie cztery lata, od lutego 1915 do grudnia 1918.

Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości wstąpił do Mińskiego pułku strzelców w składzie 1 Dywizji Litewsko-Białoruskiej Wojska Litwy Środkowej. Od lutego 1919 na stanowisku dowódcy 4 kompanii i dowódca batalionu w szeregach brał udział w wojnie polsko-ukraińskiej i wojnie polsko-bolszewickiej. W międzyczasie, w 1919 ukończył kurs dowódców batalionów w Dęblinie. 1 marca 1920 został awansowany do stopnia kapitana Wojska Polskiego. Od 20 czerwca 1920 służył w Nowogródzkim pułku strzelców. 5 lipca 1920 trafił do niewoli sowieckiej, z której zbiegł 29 października 1920 i powrócił do Polski. Następnie w trwającej wojnie z bolszewikami służył jeszcze w 30 pułku Strzelców Kaniowskich jako dowódca batalionu. Za czyny z 15–17 maja 1920, podczas których przez trzy dni dowodząc batalionem walczył z większymi od swoich siłami wroga, otrzymał Order Virtuti Militari. Został osadnikiem wojskowym w Karolinowie (nr 3) w powiecie postawskim (26 listopada 1926)[4].

Po wojnie, do sierpnia 1922 służył w 30 pułku. 3 maja 1922 roku został zweryfikowany w stopniu majora ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 roku i 438. lokatą w korpusie oficerów piechoty[5]. Przydzielony do 79 pułku piechoty, stacjonującym w garnizonie Słonim, do 1924 był w tej jednostce dowódcą batalionu. Z dniem 25 października 1925 roku został przeniesiony do Korpusu Ochrony Pogranicza na stanowisko dowódcy 5 batalionu granicznego w Łużkach[6]. 16 lutego 1926 roku otrzymał przeniesienie do 29 pułku Strzelców Kaniowskich w Kaliszu na stanowisko dowódcy II batalionu detaszowanego w Szczypiornie[7]. 23 maja 1927 roku został przesunięty na stanowisko kwatermistrza pułku[8]. 23 stycznia 1928 roku awansował na podpułkownika ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1928 roku i 30. lokatą w korpusie oficerów piechoty[9]. 12 marca 1929 roku został przeniesiony do Powiatowej Komendy Uzupełnień Chełm na stanowisko pełniącego obowiązki komendanta[10][11]. 1 września 1938 roku kierowana przez niego jednostka została przemianowana na Komendę Rejonu Uzupełnień Chełm, a zajmowane przez niego stanowisko otrzymało nazwę „komendant rejonu uzupełnień”[12].

Podczas kampanii wrześniowej ewakuował się wraz z kadrą KRU Chełm na wschód. Po agresji ZSRR na Polskę z 17 września 1939, wraz z oficerami został aresztowany przez sowietów pod Zdołbunowem. Uwolnił się z niewoli, po czym dotarł do Tarnopola, gdzie przebywali jego krewni. Następnie przekroczył granicę z Rumunią w okolicach Zaleszczyk i został zatrzymany przez funkcjonariuszy rumuńskiej straży granicznej i przekazany przez nich sowietom. Był więziony w Czortkowie. Na początku 1940 wyrokiem został skazany na trzy lata ciężkich robót. Następnie przyznał się do służby w Wojsku Polskim w randze oficera. Na wiosnę 1940 został zamordowany przez NKWD. Jego nazwisko znalazło się na tzw. Ukraińskiej Liście Katyńskiej opublikowanej w 1994 (został wymieniony na liście wywózkowej 57/2-39 oznaczony numerem 983)[13]. Ofiary tej części zbrodni katyńskiej zostały pochowane na otwartym w 2012 Polskim Cmentarzu Wojennym w Kijowie-Bykowni.

Jego żoną była Joanna (zm. w 1946 w wieku 46 lat), z którą miał córki Marię (zm. 2012) i Wandę (zm. 2010).

Upamiętnienie[edytuj | edytuj kod]

22 września 2012, w ramach akcji „Katyń... pamiętamy” / „Katyń... Ocalić od zapomnienia” przy Zespole Szkół Ogólnokształcących Integracyjnych nr 1 w Krakowie został zasadzony Dąb Pamięci honorujący Antoniego Dubińskiego[14].

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Różne źródła podały inne daty urodzenia Antoniego Dubińskiego: zespół Szkół Ogólnokształcących Integracyjnych nr 1 w Krakowie. [dostęp 2015-01-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-01-23)]. podał dzień 30 marca 1891, Publikacja pt. Kawalerowie orderu Virtuti Militari w mogiłach katyńskich. wskazała dzień 31 marca 1891, 18 kwietnia 1891[3].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Antoni Dubiński. wbh.wp.mil.pl. [dostęp 2020-12-21].
  2. ↑ Rocznik Oficerski 1939 ↓, s. 11.
  3. ↑ Spis oficerów 1921 ↓, s. 212.
  4. ↑ Osadnicy wojskowi – lista kompletna. kresy.genealodzy.pl. s. 40. [dostęp 2020-07-13].
  5. ↑ Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Załącznik do Dziennika Personalnego Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 13 z 8 czerwca 1922 roku, Zakłady Graficzne Ministerstwa Spraw Wojskowych, Warszawa 1922, s. 34.
  6. ↑ Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 75 z 21 lipca 1925 roku, s. 397.
  7. ↑ Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 10 z 16 lutego 1926 roku, s. 55.
  8. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 15 z 23 maja 1927 roku, s. 154.
  9. ↑ Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 3 z 28 stycznia 1928 roku, s. 19.
  10. ↑ Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 5 z 12 marca 1929 roku, s. 90.
  11. ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 21, 511.
  12. ↑ Rocznik Oficerski 1939 ↓, s. 845.
  13. ↑ Ukraińska Lista Katyńska. Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, 1994. s. 20. [dostęp 2015-01-23].
  14. ↑ Sześć Dębów Pamięci. krakow.pl, 19 września 2012. [dostęp 2015-01-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (24 stycznia 2015)].
  15. ↑ Dziennik Personalny Nr 2 z 18 lutego 1922 roku, s. 109.
  16. ↑ M.P. z 1937 r. nr 260, poz. 410.
  17. ↑ Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 2 z 11 listopada 1937 roku, s. 34.
  18. ↑ Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 12 z 3 marca 1926 roku, s. 70.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Antoni_Dubiński&oldid=71674010”