Antoni Grocholski

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Antoni Grocholski
Herb
Syrokomla
Rodzina

Grocholscy herbu Syrokomla

Data i miejsce urodzenia

7 czerwca 1767
Tereszki

Data i miejsce śmierci

22 kwietnia 1808
Tereszki

Ojciec

Franciszek Ksawery Grocholski

Matka

Helena Justyna Bożeniec-Łeśnicka

Żona

Eleonora Bierzyńska

Odznaczenia
Order Świętego Stanisława (Rzeczpospolita Obojga Narodów) Order Orła Białego

Antoni Grocholski herbu Syrokomla (ur. 7 czerwca 1767 w Tereszkach, zm. 22 kwietnia 1808 tamże) – komisarz Komisji Porządkowej Cywilno-Wojskowej województwa bracławskiego, rotmistrz Kawalerii Narodowej w 1789, konsyliarz konfederacji generalnej koronnej w konfederacji targowickiej w 1792[1]. Marszałek guberni bracławskiej.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Był starszym synem Franciszka Ksawerego Grocholskiego. 5 maja 1790 został kawalerem Orderu Świętego Stanisława. 16 października 1793 odznaczony Orderem Orła Białego. Po śmierci ojca w wyniku podziału rodzinnego majątku objął dobra wołyńskie i Tereszki, w których zgromadził pokaźną bibliotekę i galerię obrazów obejmującą ponad 500 płócien mistrzów malarstwa włoskiego, francuskiego holenderskiego i flamandzkiego.

W 1798 zawarł małżeństwo z Eleonorą Bierzyńską, podkomorzanką kijowską, które jednak zakończyło się rozwodem w 1801[2]. Znany był ze swobodnego stylu bycia i licznych miłostek.

10 kwietnia 1805 wydał Ustawy dla Rolników Dóbr klucza Tereszkowskiego głoszące uwolnienie poddanych od robocizn i zawierające obietnicę pełnej dziedzicznej własności ziemi i zabudowań[3]. Do pełnego wprowadzenia i utrwalenia zapowiadanych reform nie doszło jednak z powodu śmierci Antoniego. Zmarł po krótkiej chorobie w rodzinnych Tereszkach, 3 maja 1808 pochowany został w grobach rodzinnych pod kościołem oo. dominikanów w Winnicy. Wobec bezpotomnej śmierci Antoniego jego majątek odziedziczył młodszy brat Jan Nepomucen, który do sprawy projektowanych reform już nie powrócił[4]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Złota księga szlachty polskiej, r. XII, Poznań 1890, s. 147.
  2. O Tereszkach, opracowanie rodzinne. Aneks F, s. 58–64. [dostęp 2013-11-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-11-03)].
  3. Grocholski Antoni (1767-1808). grocholski.pl. [dostęp 2018-09-13].
  4. Polski Słownik Biograficzny tom VIII, wyd. 1959–1960, s. 584

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]