Antoni Kalina

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
To jest stara wersja tej strony, edytowana przez Mathiasrex (dyskusja | edycje) o 10:38, 31 sty 2018. Może się ona znacząco różnić od aktualnej wersji.
Antoni Kalina
{{{alt grafiki}}}
Antoni Kalina w 1898 r.
Data i miejsce urodzenia

23 maja 1846
Krępa

Data i miejsce śmierci

3 maja 1906
Lwów

Antoni Kalina (ur. 23 maja 1846 w Krępie (dziś dzielnica Ostrowa Wielkopolskiego), zm. 3 maja 1906 we Lwowie) – polski slawista, etnograf, etnolog, ludoznawca, działacz społeczny, członek Akademii Umiejętności.

Pochodzenie

Pochodził z chłopskiej rodziny, był synem Szymona i Marii z Kostrzewów.

Pierwsze lata nauki

Wykształcenie średnie zdobył w Królewskim Katolickim Gimnazjum w Ostrowie (skąd został usunięty za działalność narodową) i gimnazjum w Śremie. Studiował historię oraz filologię polską i klasyczną - na uniwersytetach we Wrocławiu i Berlinie. Doktoryzował się w Halle, później pracował jeszcze w Pradze. W 1877 osiadł we Lwowie gdzie został docentem gramatyki porównawczej języków słowiańskich. W 1888 uzyskał tytuł profesora nadzwyczajnego, po czym objął katedrę slawistyki; od 1892 profesor zwyczajny, pełnił funkcję dziekana Wydziału Filozoficznego (1893/1894) oraz rektora Uniwersytetu Lwowskiego (1904). Jego studentem był m.in. Stefan Ramułt. Został też radnym Lwowa. W 1884 został powołany na członka-korespondenta Akademii Umiejętności (późniejszej PAU), w 1895 na jej członka-czynnego. Był także członkiem Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, założycielem (1895) i prezesem (1895-1905) Towarzystwa Ludoznawczego we Lwowie, prezesem Towarzystwa Pedagogicznego we Lwowie (od 1896, prezesem Towarzystwa Nauczycieli Szkół Wyższych. Działał ponadto m.in. w Związku Naukowo-Literackim we Lwowie, Związku Nauczycielskim, Zjednoczonym Towarzystwie Ogrodniczym i Pszczelarskim we Lwowie.

Pozostawił po sobie liczne prace z dziedziny gramatyki historycznej języka polskiego, kaszubskiego, bułgarskiego i połabskiego. Współpracownik warszawskiego Słownika języka polskiego. Założyciel i redaktor pierwszego polskiego pisma naukowego - etnologicznego rocznika Lud (od 1895). Do grona jego studentów zaliczali się m.in. Andrzej Gawroński i Bronisław Gubrynowicz.

Życie rodzinne

Jego żoną była Maria Piwkowska[1]. Ślub zawarli w 1892 roku w Nowym Mieście. Mieli trójkę dzieci.

Śmierć i pogrzeb

Po 1904 ograniczył pracę naukową z powodu choroby, zmarł na serce we Lwowie. Pochowany jest na Cmentarzu Łyczakowskim.

Upamiętnienie

W Szczecinie jego imieniem została nazwana ulica i osiedle. W Ostrowie Wielkopolskim uhonorowany został ulicą oraz tablicą pamiątkową na domu rodzinnym. Uchwałą Rady Miejskiej Ostrowa, rok 2016 ogłoszony został rokiem prof. Kaliny[2].

Wybrane publikacje

  • Rozbiór krytyczny pieśni Bogarodzica 1880,
  • La langue des Tziganes slowaques 1882,
  • Historia języka polskiego 1883,
  • Mowa kaszubska, jako narzecze języka polskiego 1893.

Przypisy

  1. A00991: Piwkowska Maria () [online], www.piwkowski.net [dostęp 2016-05-22].
  2. Rok 2016 rokiem prof. Antoniego Kaliny