Antrostomus

	Antrostomus
	Bonaparte, 1838
	; Przedstawiciel rodzaju – lelkowiec karoliński (A. carolinensis)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Infragromada	ptaki neognatyczne
Rząd	lelkowe
Rodzina	lelkowate
Podrodzina	lelki
Rodzaj	Antrostomus
	Typ nomenklatoryczny
	Caprimulgus carolinensis J.F. Gmelin, 1789
Synonimy
	Setochalcis Oberholser, 1914; Annamormis L.I. Davis, 1978;
	Setochalcis Oberholser, 1914; Annamormis L.I. Davis, 1978;
Gatunki
	12 gatunków – zobacz opis w tekście
	12 gatunków – zobacz opis w tekście
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Antrostomus – rodzaj ptaków z podrodziny lelków (Caprimulginae) w rodzinie lelkowatych (Caprimulgidae).

Zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Ameryce (Kanada, Stany Zjednoczone, Meksyk, Belize, Gwatemala, Salwador, Honduras, Nikaragua, Kostaryka, Panama, Kuba, Haiti, Portoryko, Saint Lucia, Kolumbia, Wenezuela, Gujana, Surinam, Gujana Francuska, Brazylia, Peru, Boliwia, Paragwaj i Argentyna)^[5].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Długość ciała 21–34 cm; masa ciała samców 35–137 g, samic 35–120 g^[5].

Systematyka[edytuj | edytuj kod]

Etymologia[edytuj | edytuj kod]

Antrostomus: gr. αντρον antron „grota”; στομα stoma, στοματος stomatos „usta”^[6].
Setochalcis: gr. σης sēs, σητος sētos „ćma”; χαλκις khalkis, χαλκιδος khalkidos „drapieżny, lecz niezidentyfikowany ptak nocny”^[7]. Gatunek typowy: Caprimulgus vociferus A. Wilson, 1812.
Annamormis: Anna May Davis z domu Tarrence (1900–1973), żona amerykańskiego ornitologa L. Irby Davisa; gr. ὁρμιζω hormizō „spoczywać bezpiecznie” (por. ορνις ornis, ορνιθος ornithos „ptak”)^[8]. Gatunek typowy: Caprimulgus rufus Boddaert, 1783.

Podział systematyczny[edytuj | edytuj kod]

Do rodzaju należą następujące gatunki^[9], wyodrębnione z rodzaju Caprimulgus^[10]^[11]^[12]^[13]:

Antrostomus vociferus (A. Wilson, 1812) – lelkowiec krzykliwy
Antrostomus arizonae Brewster, 1881 – lelkowiec arizoński
Antrostomus noctitherus (Wetmore, 1919) – lelkowiec czarnogardły
Antrostomus saturatus Salvin, 1870 – lelkowiec kostarykański
Antrostomus ridgwayi Nelson, 1897 – lelkowiec brązowoszyi
Antrostomus salvini (E. Hartert, 1892) – lelkowiec obrożny
Antrostomus badius Bangs & Peck, 1908 – lelkowiec białosterny
Antrostomus sericocaudatus Cassin, 1849 – lelkowiec jedwabisty
Antrostomus carolinensis (J.F. Gmelin, 1789) – lelkowiec karoliński
Antrostomus rufus (Boddaert, 1783) – lelkowiec rdzawy
Antrostomus cubanensis Lawrence, 1861 – lelkowiec kubański
Antrostomus ekmani Lönnberg, 1929 – lelkowiec haitański

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Antrostomus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ Ch.L. Bonaparte: A geographical and comparative list of the birds of Europe and North America. London: J. Van Voorst, 1838, s. 8. (ang.).
↑ H.Ch. Oberholser. A monograph of the genus Chordeiles Swainson, type of a new family of Goatsuckers. „Bulletin - United States National Museum”. 86, s. 11, 1914. (ang.).
↑ L.I. Davis. Acoustic evidence of relationship in Caprimulginae. „Pan American studies”. 1 (1), s. 39, 1978. (ang.).
↑ ^a ^b D.W.D.W. Winkler D.W.D.W., S.M. Billerman & I.J.S.M.B.& I.J. Lovette S.M. Billerman & I.J.S.M.B.& I.J., Nightjars and Allies (Caprimulgidae), version 1.0, [w:] S.M.S.M. Billerman, B.K.B.K. Keeney, P.G. Rodewald & T.S. Schulenberg (redaktorzy), Birds of the World, Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY 2020, Antrostomus, DOI: 10.2173/bow.caprim2.01 [dostęp 2023-10-13] (ang.).
↑ The Key to Scientific Names ↓, Antrostomus [dostęp 2022-01-27] .
↑ The Key to Scientific Names ↓, Setochalcis [dostęp 2022-01-27] .
↑ The Key to Scientific Names ↓, Annamormis [dostęp 2022-01-27] .
↑ Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Caprimulginae Vigors, 1825 - lelki (wersja: 2023-09-28). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2023-10-13].
↑ G.F. Barrowclough, J.G. Groth & L.A. Mertz. The RAG-1 exon in the avian order Caprimulgiformes: Phylogeny, heterozygosity, and base composition. „Molecular Phylogenetics and Evolution”. 41 (1), s. 238–248, 2006. DOI: 10.1016/j.ympev.2006.05.013. (ang.).
↑ K.-L.K.L. Han K.-L.K.L., Molecular Systematics of Nightjars and Nighthawks (Caprimulgidae), [w:] Praca doktorska, University of Maryland [online], 2006, s. 1–86 (ang.).
↑ C. Larsen, M. Speed, N. Harvey & H.A. Noyes. A molecular phylogeny of the nightjars (Aves: Caprimulgidae) suggests extensive conservation of primitive morphological traits across multiple lineages. „Molecular Phylogenetics and Evolution”. 42 (3), s. 789–796, 2007. DOI: 10.1016/j.ympev.2006.10.005. (ang.).
↑ K.-L. Han, M.B. Robbins & M.J. Braun. A Multi-gene Estimate of Phylogeny in the Nightjars and Nighthawks (Caprimulgidae). „Molecular Phylogenetics and Evolution”. 55 (2), s. 443–453, 2008. DOI: 10.1016/j.ympev.2010.01.023. (ang.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca (ang.).

[itis-1] Antrostomus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[Bonaparte-2] Ch.L. Bonaparte: A geographical and comparative list of the birds of Europe and North America. London: J. Van Voorst, 1838, s. 8. (ang.).

[Oberholser-3] H.Ch. Oberholser. A monograph of the genus Chordeiles Swainson, type of a new family of Goatsuckers. „Bulletin - United States National Museum”. 86, s. 11, 1914. (ang.).

[Davis-4] L.I. Davis. Acoustic evidence of relationship in Caprimulginae. „Pan American studies”. 1 (1), s. 39, 1978. (ang.).

[botw-5] D.W.D.W. Winkler D.W.D.W., S.M. Billerman & I.J.S.M.B.& I.J. Lovette S.M. Billerman & I.J.S.M.B.& I.J., Nightjars and Allies (Caprimulgidae), version 1.0, [w:] S.M.S.M. Billerman, B.K.B.K. Keeney, P.G. Rodewald & T.S. Schulenberg (redaktorzy), Birds of the World, Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY 2020, Antrostomus, DOI: 10.2173/bow.caprim2.01 [dostęp 2023-10-13] (ang.).

[6] The Key to Scientific Names ↓, Antrostomus [dostęp 2022-01-27] .

[7] The Key to Scientific Names ↓, Setochalcis [dostęp 2022-01-27] .

[8] The Key to Scientific Names ↓, Annamormis [dostęp 2022-01-27] .

[Mielczarek&Kuziemko-9] Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Caprimulginae Vigors, 1825 - lelki (wersja: 2023-09-28). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2023-10-13].

[Barrowclough&inni-10] G.F. Barrowclough, J.G. Groth & L.A. Mertz. The RAG-1 exon in the avian order Caprimulgiformes: Phylogeny, heterozygosity, and base composition. „Molecular Phylogenetics and Evolution”. 41 (1), s. 238–248, 2006. DOI: 10.1016/j.ympev.2006.05.013. (ang.).

[Han-11] K.-L.K.L. Han K.-L.K.L., Molecular Systematics of Nightjars and Nighthawks (Caprimulgidae), [w:] Praca doktorska, University of Maryland [online], 2006, s. 1–86 (ang.).

[Larsen&inni-12] C. Larsen, M. Speed, N. Harvey & H.A. Noyes. A molecular phylogeny of the nightjars (Aves: Caprimulgidae) suggests extensive conservation of primitive morphological traits across multiple lineages. „Molecular Phylogenetics and Evolution”. 42 (3), s. 789–796, 2007. DOI: 10.1016/j.ympev.2006.10.005. (ang.).

[Han&inni-13] K.-L. Han, M.B. Robbins & M.J. Braun. A Multi-gene Estimate of Phylogeny in the Nightjars and Nighthawks (Caprimulgidae). „Molecular Phylogenetics and Evolution”. 55 (2), s. 443–453, 2008. DOI: 10.1016/j.ympev.2010.01.023. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]