Anaklet II

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
(Przekierowano z Antypapież Anaklet II)
Anaklet II
Pietro Pierleoni
Antypapież
Data urodzenia

1090 lub ok. 1090

Data śmierci

25 stycznia 1138

Miejsce pochówku

Bazylika Najświętszej Maryi Panny na Zatybrzu

Antypapież
Okres sprawowania

1130-1138

Legat papieski
Okres sprawowania

1121-1125

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

rzymskokatolicki

Inkardynacja

OSB

Diakonat

najpóźniej 20 września 1113

Prezbiterat

12 czerwca 1120

Nominacja biskupia

14 lutego 1130

Sakra biskupia

23 lutego 1130

Kreacja kardynalska

najpóźniej 20 września 1113

Kościół tytularny

SS. Cosma e Damiano (20 września 1113)
S. Maria in Trastevere (12 czerwca 1120)

Pontyfikat

14 lutego 1130

Sukcesja apostolska
Data konsekracji

23 lutego 1130

Miejscowość

Rzym

Miejsce

arcybazylika św. Jana na Lateranie

Konsekrator

Pietro Senex, bp Porto

Współkonsekratorzy

Otto, bp Todi
Otto, bp Sutri

Anaklet II, właśc. Pietro Pierleoni OSB (zm. 25 stycznia 1138[1]) – włoski duchowny katolicki, benedyktyn, antypapież w okresie od 14 lutego 1130 do 25 stycznia 1138[2].

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Wywodził z rodziny żydowskich bankierów Pierleoni, która wspomagała finansowo dwór Kaliksta II[1]. Jego przodek imieniem Leo przyjął chrzest za rządów Grzegorza VII. Pomimo to w późniejszych latach już za pontyfikatu antypapież Anaklet II był przez swoich wrogów nazywany Judaeo pontifex.

Pietro Pierleoni został duchownym w młodym wieku. Wstąpił do zakonu benedyktynów i mieszkał w Cluny[1]. Należał do gregorianów, najbardziej lojalnych uczniów nauk Hildebranda i propagatorów jego reformy Kościoła. W 1113 roku[3] został kardynałem diakonem z kościołem tytularnym św. Kosmy i Damiana[2]. 12 czerwca 1120 Kalikst II promował go do rangi kardynała prezbitera z kościołem tytularnym Najświętszej Maryi Panny na Zatybrzu[2]. Jako kardynał służył w dyplomacji papieskiej i był legatem we Francji i Anglii w 1121-1122 i ponownie we Francji 1123-1125[4].

W nocy 14 lutego 1130 r., zaraz po śmierci Honoriusza II, kilku młodych kardynałów stanowiących jednak większość komisji elektorów zebrało się potajemnie w klasztorze świętych Grzegorza i Andrzeja (SS. Andrea e Gregorio in clivo scauri) i wybrało ze swojego grona papieżem Innocentego II[2]. Postawieni przed faktem dokonanym pozostali elektorzy w większości nie uznali tej nominacji i tego samego dnia odmówili akceptacji dla papieża podczas ingresu w bazylice św. Jana na Lateranie. Zebrali się w swoim gronie w kościele św. Marka i ogłosili papieżem Anakleta II[1]. Podwójny wybór spowodował w Kościele katolickim schizmę[2].

Anaklet II został konsekrowany na biskupa 23 lutego 1130 r. w bazylice św. Piotra na Watykanie. Szybko zdobył uznanie wśród Rzymian. Jako zręczny polityk przeciągnął na swoją stronę normandzkiego władcę Sycylii Rogera II, którego koronował na króla[2]. Opowiedziały się za nim: Akwitania, Szkocja, północne Włochy[2] i Polska. Początkowo poparł go również król niemiecki Lotar III[1]. W tym samym czasie Innocenty II uciekł do Francji, gdzie zdobył przychylność Ludwika VI. Przede wszystkim jednak przekonał do siebie Bernarda z Clairvaux, który na synodzie w Étampes potępił schizmę Anakleta i stwierdził w jednym ze swoich listów, że: wybór potomka żydowskiego na stolicę Piotrową jest obrazą Chrystusa. Autorytet cysterskiego opata i jego charyzma wpłynęły na duchowieństwo Anglii i Hiszpanii, które opowiedziały się za Innocentym II. W krótkim czasie również Lotar III za namową arcybiskupa Magdeburga, Norberta zmienił front[2]. Król, chcąc zdobyć koronę cesarską, w 1133 ruszył wraz z Innocentym II na Rzym[2].

Nie zdobył jednak Zatybrza i Miasta Leonowego, gdzie Anaklet II wspierany przez normandzkie oddziały utrzymał pozycję. Gdy cesarz opuścił miasto, antypapież wyparł Innocentego II przy pomocy Rogera II[2]. We Włoszech wybuchła wojna, której głównymi graczami stali się Lotar III i Roger II. Mimo starań Innocentego II, który zwołał synod w Pizie, aby zakończyć schizmę, doszło podczas niego tylko do zaognienia waśni. W konsekwencji Anaklet II został ekskomunikowany przez Innocentego II. Nawet śmierć Anakleta II nie zakończyła od razu schizmy, gdyż doczekał się on następcy w osobie antypapieża Wiktora IV[1]. Ten jednak po kilku miesiącach podporządkował się Innocentemu II.

Anaklet II w literaturze[edytuj | edytuj kod]

Historia Anakleta II i jego rodziny została ukazana w książce Papież z getta autorstwa niemieckiej pisarki Gertrud von Le Fort.

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e f Rudolf Fischer-Wollpert: Leksykon papieży. Kraków: Znak, 1996, s. 85-86. ISBN 83-7006-437-X.
  2. a b c d e f g h i j John N.D. Kelly: Encyklopedia papieży. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1997, s. 236-237. ISBN 83-06-02633-0.
  3. Hüls, s. 224-225; Klewitz, s. 131. Po raz pierwszy jest poświadczony jako kardynał 16 października 1113; w 1112 kardynałem diakonem Santi Cosma e Damiano był jeszcze jego poprzednik Hugo.
  4. Hüls, s. 189-190. Pierwsza misja rozpoczęła się po 17 kwietnia 1121 i zakończyła przed 16 maja 1122, natomiast druga rozpoczęła się 30 września 1123 i trwała do wiosny 1125.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • J. Brixius, Die Mitglieder des Kardinalkollegiums von 1130-1181, Berlin 1912, s. 38 nr 33.
  • A. Chroust, Das Wahldekret Anaklets II, [w:] Mitteilungen des Instituts für österreichische Geschichtsforschung, vol. 28, 1907, s. 348-355.
  • K. Dopierała, Księga papieży, Wyd. Pallotinum, Poznań 1996.
  • Rudolf Hüls, Kardinäle, Klerus und Kirchen Roms: 1049–1130, Tybinga 1977.
  • H. Klewitz, Reformpapsttum und Kardinalkolleg, Darmstadt 1957.
  • J. Philipp, Regesta pontificum Romanorum ab condita Ecclesia ad annum post Christum natum MCXCVIII, vol. I, Berlin 1885.
  • I. Robinson, The Papacy 1073-1198. Continuity and Innovation, Cambridge University Press 1990.
  • Anacletus II. Catholic Encyclopedia. [dostęp 2013-03-24]. (ang.).