Apteria aphylla

*Apteria aphylla*
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	liliopodobne (≡ jednoliścienne)
Rząd	pochrzynowce
Rodzina	trójżeńcowate
Rodzaj	Apteria
Gatunek	Apteria aphylla
	Nazwa systematyczna
	Apteria aphylla (Nutt.) Barnhart ex Small; Fl. S.E. U.S.: 309 (1903)
Synonimy
	Lobelia aphylla Nutt.; Apteria setacea Nutt.; Nemitis setacea (Nutt.) Raf.; Stemoptera lilacina Miers; Apteria lilacina (Miers) Miers; Apteria setacea var. major Hook.; Apteria hymenanthera Miq.; Apteria ulei Schltr.; Apteria boliviana Rusby; Apteria aphylla var. hymenanthera (Miq.) Jonker; Apteria gentianoides Jonker; Apteria hymenanthera f. decolorata Cif.;
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Apteria aphylla (Nutt.) Barnhart ex Small – gatunek myko-heterotroficznych, ziemnopączkowych roślin bezzieleniowych z monotypowego rodzaju Apteria z rodziny trójżeńcowatych (Burmanniaceae), występujący w Ameryce, od południowych Stanów Zjednoczonych do Brazylii i Paragwaju^[3].

Nazwa naukowa rodzaju pochodzi od greckiego słowa πτερών (pteron – skrzydło, pierze), do którego dodano przedrostek α (a – bez)^[4]. Epitet gatunkowy aphylla w języku łacińskim oznacza bezlistna.

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Łodyga: Podziemne kłącze z nitkowatymi korzeniami, z którego wyrasta prosty, niekiedy rozgałęziony, często liliowy pęd naziemny, o długości od 3 do 27 cm.

Liście: Liście łodygowe, bezzieleniowe, białe lub liliowe, łuskowate do lancetowatych, o wymiarach 1,5–4×0,5–1,5 mm.

Kwiaty: Kwiaty obupłciowe, 3-pręcikowe, szypułkowe, pojedyncze lub zebrane w 2–6-kwiatowe wierzchotki, wzniesione do zwisających. Przysadki o długości 2–4 mm. Okwiat pojedynczy. Listki okwiatu wzniesione, podwinięte i skupione, ale nie zrośnięte, liliowe lub białe z liliowymi, podłużnymi plamkami wewnątrz gardzieli kwiatu, położone w 2 okółkach tej samej wielkości. Listki zewnętrznego okółka jajowate do trójkątnych, wewnętrznego lancetowate, o długości 1,5–4 mm. Pierścień nieobecny. Pręciki siedzące. Zalążnia jednokomorowa, z parietalnymi łożyskami.

Owoce: Szeroko eliptyczne torebki, pękające podłużnie, o wielkości 3–6 mm^[4].

Biologia i ekologia[edytuj | edytuj kod]

Rozwój: Rośliny prawdopodobnie wieloletnie, bezzieleniowe, pasożytnicze, ziemnopączkowe. Kwitną od późnego lata do jesieni.

Siedlisko: Torfowiska oraz lasy łęgowe i wyżynne, na wysokości od 0 do 100 m n.p.m.^[4]

Interakcje międzygatunkowe: Apteria aphylla jest pasożytem grzybów z rodzaju Glomus^[5]

Systematyka[edytuj | edytuj kod]

Pozycja rodzaju według APW (aktualizowany system APG IV z 2016): Rodzaj Apteria należy do rodziny trójżeńcowatych (Burmanniaceae), w rzędzie pochrzynowców (Dioscoreales) w obrębie kladu jednoliściennych (monocots)^[2].

Typ nomenklatoryczny: Holotyp gatunku (jako Lobelia aphylla) znajduje się w Muzeum Historii Naturalnej w Londynie. Jest to okaz zielnikowy zebrany we wschodniej części Florydy przez Edmunda Sinnotta^[6].

Zagrożenie i ochrona[edytuj | edytuj kod]

Od 1994 roku rośliny te podlegają ochronie gatunkowej w Stanach Zjednoczonych. Poziom ochrony zależy od prawa stanowego, w Alabamie gatunek ma status S2 (zagrożony), na Florydzie SNR (zagrożenie nieoszacowane), w Georgii S3 (narażony), w Luizjanie SNR, w Mississippi S4 (rzekomo bezpieczny), a w Teksasie S2. Globalnie gatunek uznany jest za zagrożony wyginięciem z uwagi na przekształcenia gruntów, fragmentację siedlisk i gospodarkę leśną^[7].

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Zdjęcie w serwisie Parasitic Plants

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ ^a ^b Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2017-07-30] (ang.).
↑ ^a ^b Rafaël Govaerts: World Checklist of Selected Plant Families. The Board of Trustees of the Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2011-02-12]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c Flora of North America. Vol. 26: Burmanniaceae. [dostęp 2011-02-12].
↑ Sally E. Smith i David J. Read: Mycorrhizal symbiosis. Amsterdam: Academic Press, 2008, s. 2. ISBN 978-0-12-370526-6.
↑ Tropicos. Missouri Botanical Garden. [dostęp 2011-02-12].
↑ NatureServe, Arlington, Virginia: NatureServe. 2010. NatureServe Explorer: An online encyclopedia of life [web application. Version 7.1]. [dostęp 2011-02-12].

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2017-07-30] (ang.).

[kew-3] Rafaël Govaerts: World Checklist of Selected Plant Families. The Board of Trustees of the Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2011-02-12]. (ang.).

[fona-4] Flora of North America. Vol. 26: Burmanniaceae. [dostęp 2011-02-12].

[5] Sally E. Smith i David J. Read: Mycorrhizal symbiosis. Amsterdam: Academic Press, 2008, s. 2. ISBN 978-0-12-370526-6.

[6] Tropicos. Missouri Botanical Garden. [dostęp 2011-02-12].

[7] NatureServe, Arlington, Virginia: NatureServe. 2010. NatureServe Explorer: An online encyclopedia of life [web application. Version 7.1]. [dostęp 2011-02-12].

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]