Krzyżak zielony
| Araniella cucurbitina | |
| Clerck, 1757 | |
 Araniella cucurbitina | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Podtyp | |
| Gromada | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
krzyżak zielony |
| Zasięg występowania | |
| |
Krzyżak zielony (Araniella cucurbitina) pająk z rodzaju Araniella, należący do rodziny krzyżakowatych.
Taksonomia[edytuj | edytuj kod]
Gatunek został po raz pierwszy opisany przez szwedzkiego entomologa i arachnologa Carla Alexandra Clercka (1709-1765) w 1757 r. jako Araneus cucurbitinus[1], a w 1942 r. zmieniony przez Chamberlina i Ivie pod nazwą Araniella cucurbitina.
Występowanie[edytuj | edytuj kod]
Gatunek ten występuje w Palearktyce. Jest szeroko rozpowszechniony w północno-zachodniej i środkowej Europie[2], w Turcji oraz w Azji Środkowej po Chiny i Koreę.[3]. Można go także spotkać w niektórych częściach Ameryki Północnej, gdzie prawdopodobnie został wprowadzony.
Siedlisko[edytuj | edytuj kod]
Pająki te występują głównie na polanach leśnych, w lasach, krzakach, zaroślach i żywopłotach oraz w niskiej roślinności[3], gdzie budują pajęczyny na liściach i kwiatach krzaków lub trawy. Pajęczyny mają około 10 cm średnicy.
Ten pająk nie korzysta z kryjówek, ponieważ jest zakamuflowany przez swój zielony kolor. Dorosłe pająki przybierają zielony kolor na wiosnę. Świeżo wyklute młode są czerwone i brązowe. Oznaką osiągnięcia dorosłego wieku jest zmiana koloru odwłoka z czerwonego na zielony.
Opis[edytuj | edytuj kod]
Samice Araniella cucurbitina są większe od samców. Ponadto samiec jest na ogół znacznie szczuplejszy i ma bardziej rozwinięte kończyny (dymorfizm płciowy). W rzeczywistości samice dorastają do 4,5–9,5 mm, podczas gdy samce tylko do 3,5–4,5 mm[4][5]. Dorosłe pająki wiosną mają podstawowy zielony kolor. Głowotułów (prosoma) jest jasnożółty do czerwonobrązowego[4], ale odwłok (opistosoma) jest zdecydowanie zielony lub żółtozielony, z czterema parami czarnych plamek po bokach[4]. Nogi są żółtawo-zielone lub żółto-czerwono-brązowe[4]. Na dolnym końcu brzucha znajduje się czerwony znak. Na końcach pedipalp u samców znajdują się narządy kopulacyjne, zwane opuszkami palpalnymi, podobne do ampułek, które służą do przenoszenia nasienia do samicy. Świeżo wyklute pająki są czerwone, a jesienią zmieniają kolor na brązowy[5].
Araniella opisthographa to prawie identyczny pająk, którego można odróżnić od A. cucurbitina jedynie na podstawie badań mikroskopowych.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Chamberlin & Ivie, A hundred new species of American spiders., „Bulletin of the University of Utah”, 32 (13), 1942, s. 1-117 (ang.).
- ↑ Summary for Araniella cucurbitina sens. str [online], srs.britishspiders.org.uk [dostęp 2023-12-02].
- ↑ a b Natural History Museum Bern, NMBE - World Spider Catalog [online], wsc.nmbe.ch [dostęp 2023-12-02] (ang.).
- ↑ a b c d Nentwig i inni, Spiders of Europe. [online], 2016 [dostęp 2023-12-02] [zarchiwizowane z adresu 2016-06-03] (ang.).
- ↑ a b Dick Jones, The Country Life Guide to Spiders of Britain and Northern Europe, Country Life Books, 1983, s. 258, ISBN 0-600-35614-0 (ang.).