Pielęgnica miodowa
| Herotilapia multispinosa[1] | |||
| (Günther, 1867)[2] | |||
| |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Plemię | |||
| Rodzaj |
Herotilapia | ||
| Gatunek |
pielęgnica miodowa | ||
| Synonimy | |||
|
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4] | |||
 | |||
Pielęgnica miodowa (Herotilapia multispinosa) – gatunek słodkowodnej ryby z rodziny pielęgnicowatych (Cichlidae); jedyny przedstawiciel rodzaju Herotilapia[3]. Hodowana w akwariach.
Pozycja systematyczna[edytuj | edytuj kod]
Pielęgnica miodowa już dawniej była zaliczana do monotypowego rodzaju Herotilapia, jednak po badaniach Juana Schmittera-Soto z 2007 roku została przeniesiona do rodzaju Archocentrus[5]. Nowsze badania Oldricha Ricana z 2008 roku stwierdzają, że gatunek ten jest filogenetycznie bliższy pielęgnicy niebieskołuskiej i niektórym gatunkom z rodzaju Amphilophus niż pozostałym gatunkom z rodzaju Archocentrus, wobec czego wskazane jest przywrócenie wcześniejszego zakwalifikowania pielęgnicy miodowej do rodzaju Herotilapia[6].
Występowanie[edytuj | edytuj kod]
Pielęgnica miodowa zamieszkuje wody płynące i jeziorka w Ameryce Centralnej, zarówno w zlewisku Atlantyku jak i Pacyfiku, od Hondurasu i Nikaragui do Kostaryki[2]. Spotykana jest w jeziorze Managua. Do polskich hodowli akwarystycznych została wprowadzona w 1975 roku[7]. Pielęgnica miodowa preferuje wody o temperaturze 21–36 °C, ph 7,0–8,0 oraz twardość wody 9–20 dH[2].
Opis[edytuj | edytuj kod]
Pielęgnica miodowa jest rybą o długości od 10 do 15, maksymalnie 17 cm. W ubarwieniu dominuje kolor żółty, zmienny w zależności od nastroju. Charakterystyczny czarny pas ciągnie się wzdłuż ciała ryby od oka do nasady ogona[8]. Podczas godów i w okresie opieki nad narybkiem pielęgnice miodowe mogą przybrać kolor czarny, z żółtym zabarwieniem jedynie w części grzbietowej. Pielęgnice miodowe mają mały otwór gębowy z wydatnymi wargami, wyposażony w wiele rzędów niskich, trójgraniastych zębów[7].
Dymorfizm płciowy nie jest zbyt wyraźny, z reguły samica jest nieco mniejsza i ma większy brzuch, zaś większy samiec ma bardziej wydłużone i szpiczaste płetwy grzbietową i odbytową. U dorosłych samców występuje garb tłuszczowy na czole[8].
W warunkach naturalnych głównym pożywieniem pielęgnic miodowych są glony, przekopują też muliste dno w poszukiwaniu drobnych bezkręgowców[2].
Hodowla[edytuj | edytuj kod]
Pielęgnica miodowa należy do spokojniejszych ryb pielęgnicowatych, może być hodowana w akwarium wielogatunkowym. Jest gatunkiem terytorialnym, preferuje miejsca bogate w kryjówki i obsadzone roślinami, konieczne są też płaskie kamienie lub trwałe dekoracje. Najczęściej przebywa w środkowej i przydennej części akwarium[8]. Ryby w hodowli przyjmują pokarm żywy i sztuczny, z koniecznym dodatkiem składników pochodzenia roślinnego[7].
Do rozmnażania pielęgnice miodowe dobierają się w pary, optymalna temperatura wynosi 25–28 °C. Ikra składana jest na wybrany i przygotowany kamień lub twardy element dekoracji akwarium, w liczbie od 100 do 1000 sztuk[8]. Czas wylęgu narybku wynosi, według różnych źródeł od 24[8]–26[7] godzin do dwóch[9] lub trzech[10][11] dni. Oboje rodzice opiekują się zarówno ikrą jak i narybkiem. Jako schronienie dla narybku wykorzystywany jest wykopany wcześniej dołek w podłożu lub pływające rośliny. W przypadku podenerwowania, np. przez inne ryby lub osoby przebywające w pobliżu akwarium rodzice mogą zjadać ikrę i narybek[7][8].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Herotilapia multispinosa, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b c d Herotilapia multispinosa. (ang.) w: Froese, R. & D. Pauly. FishBase. World Wide Web electronic publication. fishbase.org [dostęp 2023-10-01]
- ↑ a b Ron Fricke, William Neil Eschmeyer, Richard Van der Laan (red.), SEARCH, [w:] Eschmeyer's Catalog of Fishes, California Academy of Sciences, 6 września 2023 [dostęp 2023-10-01] (ang.).
- ↑ Herotilapia multispinosa, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ Juan J. Schmitter-Soto, A systematic revision of the genus Archocentrus (Perciformes: Cichlidae), with the description of two new genera and six new species, „Zootaxa”, 1603 (1), 2007, s. 1–76, DOI: 10.11646/zootaxa.1603.1.1 (ang.).
- ↑ W. Heijns: Central American heroine cichlids, a phylogenetic approach. „Cichlid News”, lipiec 2009.
- ↑ a b c d e Paweł Niewiadomski: Pielęgnica miodowa. „Akwarium”, czerwiec 1982. [dostęp 4 kwietnia 2012]
- ↑ a b c d e f Pielęgnica miodowa. SuperAkwarium [dostęp 4 kwietnia 2012]
- ↑ Herotilapia multispinosa – Rainbow Cichlid. Seriously Fish [dostęp 4 kwietnia 2012]
- ↑ Rainbow Cichlid – Herotilapia multispinosa. aqua-fish.net [dostęp 4 kwietnia 2012]
- ↑ Herotilapia multispinosa. Greater Chicago Cichlid Association [dostęp 1 października 2023]