75 mm armata przeciwlotnicza wz. 36
 Scena z niemieckiego filmu Kampfgeschwader Lützow. Żołnierze słowaccy w polskich mundurach i hełmach wz. 31 jako obsługa 75 mm armaty przeciwlotniczej wz. 36 | |
| Dane podstawowe | |
| Państwo | |
|---|---|
| Rodzaj | |
| Historia | |
| Prototypy | |
| Produkcja seryjna |
?? – 1939 |
| Wyprodukowano |
52 sztuki |
| Dane taktyczno-techniczne | |
| Kaliber |
75 mm |
| Długość lufy |
L/50 |
| Donośność |
9500–11 300 m (pionowa) |
| Prędkość pocz. pocisku |
800–950 m/s |
| Masa |
3600–3700 kg |
| Kąt ostrzału |
od –5° do +85° (w pionie) |
Armata przeciwlotnicza 75 mm – polskie działo przeciwlotnicze skonstruowane przez inżyniera Szymańskiego z Instytutu Technicznego Uzbrojenia. W procesie powstawania działa niebagatelny udział mieli inżynier Wacław Stetkiewicz i magister inżynier Leszek Kistelski – kierownik Wydziału Elaboracji fabryki starachowickiej[potrzebny przypis].
Opis działa[edytuj | edytuj kod]
.jpg)
Projekt armaty został opracowany w 1933. Od 1936 produkowana przez fabrykę Towarzystwa Starachowickich Zakładów Górniczych SA. Do uzbrojenia Wojska Polskiego wprowadzona w 1937. Pierwsze dwa prototypy pokazały, że działo ma donośność 14,5 km oraz maksymalny pułap 9,5 km, przy prędkości początkowej pocisku 800 m/s. Armata została skonstruowana w dwóch typach: 75 mm armata przeciwlotnicza wz. 36 oraz wz. 37. Posiadała lufę z półsamoczynnym zamkiem klinowym, hydropneumatyczny oporopowrotnik, mechanizmy podniesieniowy i kierunkowy oraz łoże górne i dolne, które umieszczone były na opuszczanym w czasie strzelania podwoziu czterokołowym. Amunicję stanowiły pociski odłamkowe wypełnione materiałem kruszącym i wyposażone w zapalnik czasowy.
Armata przeciwlotnicza 75 mm wz. 36 była bronią, która nie ustępowała konstrukcjom zagranicznym. Plan rozbudowy obrony przeciwlotniczej, zatwierdzony w grudniu 1936, przewidywał utworzenie 70 czterodziałowych baterii dla obrony przestrzeni kraju oraz 60 trzydziałowych baterii dla wojska. Potrzeby określono na 460 armat. Trakcją dla tych armat był ciągnik artyleryjski C4P. Jego następcą miał stać się nowy ciągnik artyleryjski PZInż 342 zamówiony w liczbie 96, lecz niedostarczony przed wybuchem II wojny światowej. Do wybuchu wojny Wojsko Polskie otrzymało 52 działa. Koszt armaty wynosił około 220 tysięcy złotych.
Egzemplarze muzealne[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Andrzej Ciepliński, Ryszard Woźniak: Encyklopedia współczesnej broni palnej. Warszawa: Wydawnictwo WiS, 1994. ISBN 83-86028-01-7.
- Wiesław Słupczyński, Piotr Słupczyński, Armata przeciwlotnicza 75 mm wz. 36 i wz. 37, Siedlce: [Wiesław Słupczyński], 2013, ISBN 83-923353-4-1, OCLC 864147660.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Armata przeciwlotnicza 75 mm. 2001. [dostęp 2019-03-27].