Kostnojęzykokształtne

Kostnojęzykokształtne
	Osteoglossiformes
	Regan, 1909
	Okres istnienia: mastrycht–dziś PreꞒ Ꞓ O S D C P T J K Pg N Q
	; Osteoglossum bicirrhosum
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	promieniopłetwe
Infragromada	doskonałokostne
Nadrząd	kostnojęzykopodobne
Rząd	kostnojęzykokształtne
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Kostnojęzykokształtne^[2], arowanokształtne^[3], arapaimokształtne^[3] (Osteoglossiformes) – rząd ryb promieniopłetwych (Actinopterygii) o wielu prymitywnych cechach budowy, zamieszkujących wody słodkowodne całego świata, głównie w obszarach tropikalnych. Większość gatunków prowadzi drapieżny tryb życia. Najstarsze otolity pochodzą z mastrychtu^[4].

Charakterystyka[edytuj | edytuj kod]

Ciało jest wydłużone, spłaszczone bocznie, pokryte łuskami cykloidalnymi. Cechą charakterystyczną kostnojęzykokształtnych jest obecność dobrze rozwiniętego kostnego języka. W szczękach tychże ryb, a także na języku, znajdują się liczne zęby. Płetwa grzbietowa i odbytowa zazwyczaj są długie i przesunięte w tył. Część przedstawicieli ma prymitywne płuco, wykształcone z silnie unaczynionego, gąbczastego pęcherza pławnego, co umożliwia im oddychanie powietrzem atmosferycznym. Niektóre gatunki mają także, powstałe z przekształconych mięśni, specjalne narządy, wytwarzające i odbierające impulsy elektryczne – działające na zasadzie radaru. Umożliwia im to orientację i znajdowanie pokarmu w mętnej wodzie lub w ciemnościach. Zakłócenia fal radiowych są odbierane przez odpowiednie receptory, które przesyłają informacje do mózgu.

Wśród kostnojęzykokształtnych występują zaawansowane formy opieki nad potomstwem.

Klasyfikacja[edytuj | edytuj kod]

Do kostnojęzykokształtnych zaliczane są następujące rodziny (kolejność filogenetyczna)^[5]:

Pantodontidae – motylowcowate (jedynym jej przedstawicielem jest motylowiec)
Osteoglossidae – kostnojęzykowe
Notopteridae – brzeszczotkowate
Mormyridae – mrukowate
Gymnarchidae (jedynym jej przedstawicielem jest gymnarchus nilowy)

oraz sporna Arapaimidae.

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Ryby – wykaz rodzin.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Osteoglossiformes, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ Załachowski 1992 ↓, s. 18.
↑ ^a ^b H. Garbarczyk, M. Garbarczyk i L. Myszkowski w: Ryby : encyklopedia zwierząt. 2007. ↓
↑ Ryby kopalne. red. Michał Ginter. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 2012, s. 223. ISBN 978-83-235-0973-8.
↑ J. S. Nelson, T. C. Grande, M. V. H. Wilson: Fishes of the World. Wyd. 5. John Wiley & Sons, 2016. ISBN 978-1-118-34233-6. (ang.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Ryby : encyklopedia zwierząt. Henryk Garbarczyk, Małgorzata Garbarczyk i Leszek Myszkowski (tłum.). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN : Dorota Szatańska, 2007. ISBN 978-83-01-15140-9.
Włodzimierz Załachowski: Ryby. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1992. ISBN 83-01-12286-2.
Froese, R. & D. Pauly: Order Summary for Osteoglossiformes. FishBase. World Wide Web electronic publication. www.fishbase.org, 2008. [dostęp 2009-03-01]. (ang.).
Dimitrij Strelnikoff: Wielka encyklopedia zwierząt, tom 24, str. 21. Oxford Educational. ISBN 978-83-7425-922-4.

[itis-1] Osteoglossiformes, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[CITEREFZałachowski199218-2] Załachowski 1992 ↓, s. 18.

[Szatanska-3] H. Garbarczyk, M. Garbarczyk i L. Myszkowski w: Ryby : encyklopedia zwierząt. 2007. ↓

[Ginter-4] Ryby kopalne. red. Michał Ginter. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 2012, s. 223. ISBN 978-83-235-0973-8.

[Nelson2016-5] J. S. Nelson, T. C. Grande, M. V. H. Wilson: Fishes of the World. Wyd. 5. John Wiley & Sons, 2016. ISBN 978-1-118-34233-6. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]