Atłasowiec czarny
| Phainopepla nitens[1] | |||
| (Swainson, 1838) | |||
 Samiec | |||
 Samica | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Rodzina | |||
| Rodzaj |
Phainopepla[2] | ||
| Gatunek |
atłasowiec czarny | ||
| Synonimy | |||
| |||
| Podgatunki | |||
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4] | |||
 | |||
| Zasięg występowania | |||
 w sezonie lęgowym zimowiska | |||
Atłasowiec czarny[5] (Phainopepla nitens) – gatunek ptaka z rodziny jedwabniczek (Ptiliogonatidae), jedyny przedstawiciel rodzaju Phainopepla. Zamieszkuje Meksyk i południowo-zachodnie USA.
Podgatunki[edytuj | edytuj kod]
Wyróżniono dwa podgatunki P. nitens[6][3]:
- P. nitens lepida – południowo-zachodnie USA i północno-zachodni Meksyk.
- P. nitens nitens – południowy Teksas do północno-środkowego Meksyku.
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Długość ciała 18–21 cm, rozpiętość skrzydeł 27–29 cm[7]. Masa ciała 17,9–28,1 g[7].
Samiec jest czarny z dużym białym lusterkiem na skrzydłach, samica – popielata. U obu płci występuje charakterystyczny czub na głowie i długi ogon.
Ekologia i zachowanie[edytuj | edytuj kod]
Często lata wysoko; lot jest płynny, prostoliniowy, trzepoczący. Śpiew świergotliwy, rzadko słyszany; częściej odzywa się gwiżdżącym, zadziornym lerp.
Atłasowiec czarny zasiedla tereny zakrzaczone, zarośla nad brzegami rzek i na terenach podmokłych. Żywi się owadami chwytanymi w locie oraz owocami, zwłaszcza jemioły.
W ciągu roku wyprowadza zwykle dwa lęgi. Gniazdo jest czarkowate, umieszczone na drzewie, budowane przez samca. Samica składa 2–3 jaja, które są wysiadywane przez oboje rodziców przez ok. 15 dni.
Status[edytuj | edytuj kod]
Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje atłasowca czarnego za gatunek najmniejszej troski (LC, Least Concern) nieprzerwanie od 1988 roku[4]. Organizacja Partners in Flight w 2017 roku szacowała liczebność populacji lęgowej na 3,2 miliona osobników[8]. Trend liczebności populacji uznawany jest za stabilny[4].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Phainopepla nitens, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ Phainopepla, [w:] Integrated Taxonomic Information System [dostęp 2016-03-30] (ang.).
- ↑ a b Phainopepla (Phainopepla nitens). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-09)]. (ang.).
- ↑ a b c Phainopepla nitens, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ Systematyka i nazewnictwo polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Ptiliogonatidae Baird,SF, 1858 - jedwabniczki - Silky-flycatchers (wersja: 2017-03-31). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-01-02].
- ↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Waxwings and allies, tits, penduline tits. IOC World Bird List (v10.2). [dostęp 2021-01-02]. (ang.).
- ↑ a b Phainopepla Identification. [w:] All About Birds [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. [dostęp 2021-01-02]. (ang.).
- ↑ Phainopepla Life History. [w:] All About Birds [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. [dostęp 2021-01-02]. (ang.).
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Zdjęcia i nagrania audiowizualne. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).