Laterallus

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
(Przekierowano z Atlantisia)
Laterallus[1]
G.R. Gray, 1855[2]
Ilustracja
Przedstawiciel rodzaju – derkaczyk oliwkowy (L. melanophaius)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

żurawiowe

Nadrodzina

Ralloidea

Rodzina

chruściele

Podrodzina

łyski

Rodzaj

Laterallus

Typ nomenklatoryczny

Rallus melanophaius Vieillot, 1819

Synonimy
Gatunki

12 gatunków – zobacz opis w tekście

Laterallusrodzaj ptaków z rodziny chruścieli (Rallidae).

Zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Ameryce (Meksyk, Belize, Gwatemala, Salwador, Honduras, Nikaragua, Kostaryka, Panama, Jamajka, Kuba, Haiti, Dominikana, Portoryko, Kolumbia, Trynidad i Tobago, Wenezuela, Gujana, Surinam, Brazylia, Ekwador (włącznie z Galapagos), Peru, Boliwia, Paragwaj, Argentyna i Urugwaj) oraz na wyspie Inaccessible[10].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Długość ciała 12–20 cm, rozpiętość skrzydeł 22–28 cm; masa ciała 20–60 g[10].

Systematyka[edytuj | edytuj kod]

Etymologia[edytuj | edytuj kod]

  • Laterallus, Laterirallus: gra słów epitetem gatunkowym Crex lateralis Lichtenstein, 1823[a][11]
  • Corethura: gr. κορηθρον korēthron „miotła”; ουρα oura „ogon”[12]. Gatunek typowy: Rallus leucopyrrhus Vieillot, 1819; młodszy homonim Corethura Agassiz, 1846 (późniejsza niepoprawna pisownia Corethrura Hope, 1843) (Hemiptera).
  • Crybastus: gr. κρυβαστος krubastos „ukryty, sekretny”, od κρυπτω kruptō „ukryć się”[13]. Gatunek typowy: Rallus minutus J.F. Gmelin, 1789 (= Rallus melanophaius Vieillot, 1819).
  • Creciscus: gr. κρεξ krex, κρεκος krekos „chruściel” (por. rodzaj Crex Bechstein, 1803, (derkacz)); gr. przyrostek zdrabniający -ισκος iskos[14]. Gatunek typowy: Rallus jamaicensis J.F. Gmelin, 1789.
  • Donacophilus: gr. δοναξ donax, δονακος donakos „trzcina”; φιλος philos „miłośnik”[15]. Nazwa zastępcza dla Laterirallus G.R. Gray, 1855 ze względu na puryzm.
  • Hapalocrex: gr. ἁπαλος hapalos „delikatny”; κρεξ krex, κρεκος krekos „chruściel”[16]. Gatunek typowy: Rallus flaviventris Boddaert, 1783.
  • Limnocrex: gr. λιμνη limnē „bagno”; κρεξ krex, κρεκος krekos „chruściel”[17]. Gatunek typowy: Porzana cinereiceps Lawrence, 1875[b].
  • Thryocrex: gr. θρυον thruon „trzcina, sitowie”; κρεξ krex, κρεκος krekos „chruściel”[18]. Gatunek typowy: Corethrura rubra P.L. Sclater & Salvin, 1860.
  • Atlantisia: w greckiej mitologii Atlantyda (łac. Atlantis) była wyspą, którą zamieszkiwała wysoko rozwinięta cywilizacja i która została zatopiona; tradycyjnie lokalizowana była na Atlantyku[19]. Gatunek typowy: Atlantisia rogersi P.R. Lowe, 1923.

Podział systematyczny[edytuj | edytuj kod]

Do rodzaju należą następujące gatunki[20]:

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. Synonim L. melanophaius.
  2. Podgatunek L. albigularis.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Laterallus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. G.R. Gray: Catalogue of the genera and subgenera of birds contained in the British Museum. London: Printed by order of the Trustees, 1855, s. 120. (ang.).
  3. Ch.L. Bonaparte. Excursion dans les divers Musées d’Allemagne, de Hollande et de Belgique (suite), et Tableaux parallélicjues de l’ordre des Échassiers (fin). „Comptes rendus hebdomadaires de l’Académie des Sciences”. 43, s. 599, 1856. (fr.). 
  4. a b J. Cabanis. Dr. J. Gnndlach’s Beiträge zur Ornithologie Cuba’s. Nach Miltbeilungen des Reisenden an Hrn. Bez -Dir. Sezekorn. Vom Herausgeber. „Journal für Ornithologie”. 4 (24), s. 428, 1856. (niem.). 
  5. C.H.C. Burmeister: Reise durch die La Plata-Staaten, mit besonderer Rücksicht auf die physische Beschanssenheit und den Kulturzustand der Argentinischen Republik: ausgeführt in den Jahren 1857, 1858, 1859 und 1860. Bd. 1, Die südlichen Provinzen umfassend. Cz. 2. Halle: H. W. Schmidt, 1861, s. 505. (niem.).
  6. F. Heine & A. Reichenow: Nomenclator Musei Heineani Ornithologici; Verzeichniss der Vogel-Sammlung des Kgl. Oberamtmanns Ferdinand Heine. Berlin: R. Friedländer & Sohn, 1882–1890, s. 320. (niem.).
  7. a b Ridgway 1920 ↓, s. 3.
  8. Ridgway 1920 ↓, s. 4.
  9. P. Lowe. Atlantisia, gen. nov. „Bulletin of the British Ornithologists’ Club”. 43, s. 174, 1923. (ang.). 
  10. a b D.W. Winkler, S.M. Billerman & I.J. Lovette: Rails, Gallinules, and Coots (Rallidae), version 1.0. W: S.M. Billerman, B.K. Keeney, P.G. Rodewald & T.S. Schulenberg (redaktorzy): Birds of the World. Ithaca, NY: Cornell Lab of Ornithology, 2021. DOI: 10.2173/bow.rallid1.01. [dostęp 2021-11-02]. (ang.). Publikacja w zamkniętym dostępie – wymagana rejestracja, też płatna, lub wykupienie subskrypcji
  11. The Key to Scientific Names, Laterallus [dostęp 2023-10-11].
  12. The Key to Scientific Names, Corethura [dostęp 2023-10-11].
  13. The Key to Scientific Names, Crybastus [dostęp 2023-10-11].
  14. The Key to Scientific Names, Creciscus [dostęp 2023-10-11].
  15. The Key to Scientific Names, Donacophilus [dostęp 2023-10-11].
  16. The Key to Scientific Names, Hapalocrex [dostęp 2023-10-11].
  17. The Key to Scientific Names, Limnocrex [dostęp 2023-10-11].
  18. The Key to Scientific Names, Thryocrex [dostęp 2023-10-11].
  19. The Key to Scientific Names, Atlantisia [dostęp 2023-10-11].
  20. Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek, M. Kuziemko: Rodzina: Rallidae Rafinesque, 1815 - chruściele - Rails and Coots (wersja: 2023-07-29). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2023-10-11].
  21. BirdLife International, Laterallus podarces, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [dostęp 2018-11-22] (ang.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]