Augustin Pyramus de Candolle

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
(Przekierowano z Augustin Pyrame de Candolle)
Augustin-Pyramus de Candolle
W taksonomii: DC.[1]
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

4 lutego 1778
Genewa

Data i miejsce śmierci

9 września 1841
Genewa

Zawód, zajęcie

Botanik

podpis
Multimedia w Wikimedia Commons
Anthericum annuum, ilustracja z Plantarum historia succulentarum

Augustin Pyrame de Candolle (ur. 4 lutego 1778 w Genewie, zm. 9 września 1841 tamże) – botanik szwajcarski. Zajmował się systematyką roślin kwiatowych, mszaków i grzybów. Twórca jednego z pierwszych systemów naturalnych klasyfikacji roślin, wprowadził termin taksonomii.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Augustin Pyrame de Candolle urodził się 4 lutego 1778 roku w Genewie w rodzinie bankiera i radcy miejskiego Augustina de Candolle i jego żony Louise-Eléonore[2]. Po studiach na uniwersytecie w Genewie, m.in. u Jeana-Pierre's Vauchera (1763–1841) i Jeana Senebiera (1742–1809), od 1798 roku studiował medycynę w Paryżu, m.in. anatomię u Georges'a Cuviera (1769–1832) i zoologię u Jeana-Baptisty de Lamarcka (1744–1829)[2].

W 1803 roku został asystentem Cuviera w paryskim Collège de France[2][3]. Lamarck powierzył mu aktualizację swojego dzieła Flore française, do którego de Candolle dodał 1300 gatunków, kierując się systematyką Antoine's Laurenta de Jussieu (1748–1836) niż systemem Lamarcka[2]. W 1806 roku de Candolle otrzymał zlecenie od ministra ds. wewnętrznych Szampanii zbadania związku pomiędzy botaniką, rolnictwem i geografią na terenie całej Francji[2]. Przeprowadzane badania (1806–12) były podstawą dla opublikowanej w 1813 roku teorii botaniki – Théorie élémentaire de la botanique[2][3]. W 1808 roku objął katedrę botaniki na uniwersytecie w Montpellier[2].

W 1816 roku powrócił do Genewy, gdzie objął katedrę historii naturalnej (botaniki i zoologii) na uniwersytecie[2]. Przyczynił się do otwarcia w 1817 roku genewskiego ogrodu botanicznego (fr. Jardin botanique des Bastions)[2]. De Candolle angażował się również społecznie, m.in. za jego zaangażowaniem powstało Société d'encouragement pour l'industrie nationale[2].

Augustin Pyrame de Candolle zmarł 9 września 1841 w Genewie[2].

Działalność naukowa[edytuj | edytuj kod]

Augustin de Candolle zajmował się przede wszystkim morfologią i fizjologią roślin[2]. Stworzył jeden z pierwszych systemów naturalnych klasyfikacji roślin[2][4][5]. Uważał, że to anatomia, a nie fizjologia roślin, powinna być jedyną podstawą ich klasyfikacji[3]. W 1813 roku wprowadził termin taksonomii[3]. System de Candolle's wraz z zasadami ewolucji naturalnej Charles'a Darwina stworzył podwaliny dla współczesnej teorii ewolucji roślin[3].

De Candolle interesował się także Agronomią, chemią roślin i farmakologią[2]. Stworzył podwaliny dla geografii roślin[2] – przeprowadził badania w Brazylii (1827), wschodnich Indiach (1829) i północnych Chinach (1834)[3].

Jego syn Alphonse Louis Pierre Pyrame de Candolle (1806–1893) i wnuk Casimir Pyrame de Candolle (1836–1918) zostali również botanikami, a po śmierci Augustina kontynuowali jego prace nad systemem klasyfikacji wszystkich roślin – dziełem Prodromus systematis naturalis regni vegetabilis[2][4][5].

Publikacje[edytuj | edytuj kod]

  • 1799–1803 Plantarum historia succulentarum = Histoire des plantes grasses[2]
  • 1802 Monographie des Astragales[2]
  • 1804 Essai sur les propriétés médicinales des plantes comparées avec leurs formes extérieures et leur classification naturelle[2]
  • 1813 Théorie élémentaire de la botanique[2]
  • 1818–1821 Regni Vegetabilis Systema Naturale[3]
  • 1820 Essai élémentaire de géographie botanique[2]
  • 1824–41 Prodromus systematis naturalis regni vegetabilis[2]

Członkostwa, wyróżnienia i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ The International Plant Names Index: DC. – Augustin Pyramus de Candolle 1778–1841. [dostęp 2016-10-26]. (ang.).
  2. ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v René Sigrist: Candolle, Augustin-Pyramus de. W: Historisches Lexikon der Schweiz. [dostęp 2016-10-30]. (niem.).
  3. ↑ a b c d e f g Augustin Pyrame de Candolle, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2016-10-30] (ang.).
  4. ↑ a b Luc Lienhard: Candolle, Alphonse de. W: Historisches Lexikon der Schweiz. [dostęp 2016-10-30]. (niem.).
  5. ↑ a b Heinz Balmer: Candolle, Casimir de. W: Historisches Lexikon der Schweiz. [dostęp 2016-10-30]. (niem.).
  6. ↑ Deutsche Akademie der Naturforscher Leopoldina: Mitgliederverzeichnis. [dostęp 2016-10-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-10-31)]. (niem.).
  7. ↑ BERLIN-BRANDENBURGISCHE AKADEMIE DER WISSENSCHAFTEN: Mitglieder der Vorgängerakademien: Augustin-Pyramus de Candolle. [dostęp 2016-10-30]. (niem.).
  8. ↑ Российская академия наук: Декандоль Огюстен-Пирам. [dostęp 2016-10-30]. (ros.).
Laureaci Royal Medal (XIX wiek)
lata 20.
lata 30.
lata 40.
lata 50.
lata 60.
lata 70.
lata 80.
lata 90.
rok 1900

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Augustin_Pyramus_de_Candolle&oldid=71753366”