Austrochilidae
| Austrochilidae | |||
| Zapfe, 1955 | |||
 Samiec Thaida chepu. 1: siedlisko, 2: sieć, 3: widok przedni prosomy, 4: widok grzbietowy prosomy | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Gromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Infrarząd | |||
| Rodzina |
Austrochilidae | ||
| Synonimy | |||
| |||
| Zasięg występowania | |||
 Przybliżony zasięg rodziny | |||
Austrochilidae – rodzina pająków z podrzędu Opisthothelae i infrarzędu Araneomorphae. Należą tu duzi i średniej wielkości przedstawiciele infrarzędu. Przędą duże, poziome sieci łowne z lejkowatymi oprzędami, służącymi za kryjówkę. Rodzina Austrochilidae obejmuje 10 opisanych gatunków, z których 9 występuje w Chile, 2 w Argentynie i 1 na Tasmanii.
Opis[edytuj | edytuj kod]
Austrochilidae osiągają od 8 do 20 mm długości ciała, a więc średnie i duże wymiary jak na Araneomorphae. Kształt ich karapaksu jest owalny z niską, wyraźnie ku przodowi zwężoną częścią głowową. Jego ubarwienie jest u Austrochilinae żółtawe z ciemniejszymi przepaskami, a u Hickmaniinae jednolicie pomarańczowe. Jamki karapaksu u Austrochilinae są Y-kształtne, a u Hickmaniinae w formie podłużnego rowka. Ośmioro okrągłych w zarysie oczu rozmieszczonych jest w dwóch rzędach, które w widoku od góry są proste lub tylko nieco zakrzywione. Ciemne oczy pary przednio-środkowej są najmniejsze, zaś pozostałych par jasne i podobnych rozmiarów. Nadustek ma przednią krawędź przedłużoną między pionowe i nierozbieżne szczękoczułki, które mogą być zaopatrzone w narządy strydulacyjne. Prawie czworokątne endyty mają serrule z pojedynczego rzędu ząbków. Dłuższe niż szerokie sternum jest między biodrami ostatniej pary odnóży tępo zwieńczone. Długie i smukłe odnóża mają silne kolce i zwieńczone są trzema ząbkowanymi pazurkami. Trichobotria tworzą na goleniach podwójny, a na nadstopiach pojedynczy rząd. Ostatnia para odnóży ma na środkowej ⅓ długości nadstopia grzebień przędny z pojedynczego rzędu szczecin[1].
Owalną, nieco dłuższą niż szerszą opistosomę (odwłok) porastają długie, ciemne, sterczące szczecinki. Barwa opistosomy jest brązowa z różnie wykształconym wzorem. Kądziołki przędne obecne są w liczbie trzech par: w parze przednio-bocznej są trzyczłonowe, w środkowej jednoczłonowe, a w tylnej dwuczłonowe. Siteczko przędne jest krótkie, szerokie i niepodzielone. U Hickmaniinae występuje para płucotchawek, zaś u Austrochilinae para tylnych, połączonych ze sobą i wiodących do tchawek przetchlinek[1].
Nogogłaszczki samców mają wąskie i wydłużone cymbium oraz dość skomplikowanej budowy bulbus o zespolonych tegulum i subtegulum. Embolus jest masywny i może być różnego kształtu. Samice mają płytkę płciową z dwoma parami spermatek o niezależnych otworach[1].
Występowanie i biologia[edytuj | edytuj kod]
Podrodzina Austrochilinae jest taksonem neotropikalnym, ograniczonym w swym zasięgu do wilgotnych lasów strefy umiarkowanej Chile i przyległych terenów Argentyny, przy czym w Chile występują wszyscy jej przedstawiciele, a w Argentynie stwierdzono tylko dwa gatunki[2][1][3]. Jedyny znany przedstawiciel Hickmaniinae, H. troglodytes, występuje endemicznie na Tasmanii w krainie australijskiej[2][1].
Austrochilinae konstruują duże, napowietrzne, poziome sieci łowne, o długości osiągającej od 50 do 120 cm. Są one dobrze widoczne dzięki białawej barwie przędzy. Zbudowane są z pojedynczej warstwy nici, tworzących nieregularną siatkę. Z jednej strony sieć taka zakrzywia się w lejek, który przechodzi w oprzęd, zakończony np. pod korzeniami drzew, kamieniami lub w długim pęknięciu skalnym. Miejsca te służą pająkowi za kryjówkę w ciągu dnia. Noc spędza zwisając z sieci. Większe ofiary są owijane siecią przed konsumpcją. W sieciach przedstawicieli obu rodzajów tej podrodziny spotkać można Sofanapis antillanca – drobnego, kleptopasożytniczego pająka z rodziny Anapidae[3].
Hickmaniinae zasiedlają miejsca ciemne i chłodne, np. jaskinie. Budują duże, niekiedy wręcz olbrzymie sieci poziome, zaopatrzone ponadto w lejkowaty oprzęd prowadzący do kryjówki, np. w szczelinie skalnej. Sieć konstruowana jest z wielokątów, które następnie dzielone są dodatkowymi nićmi, tworząc siatkę o mniejszych oczkach[1].
Taksonomia[edytuj | edytuj kod]
Takson ten wprowadzony został w 1955 roku przez Hildegarda Zapfego Cavanillasa[2]. W 1967 Pekka T. Lehtinen porozdzielał zaliczane doń 3 rodzaje do osobnych rodzin (Austrochilidae, Thaididae, Hickmaniidae)[4], jednak układ taki nie był używany przez następnych autorów[1]. W 1987 Raymond Forster i współpracownicy umieścili Austrochilidae z Grandungulidae w nadrodzinie Austrochiloidea, a tę jako grupę siostrzaną względem pozostałych Araneomorphae, czyli Araneoclada[5]. W 2005 Norman I. Platnick wprowadził podział na dwie podrodziny: Austrochilinae i obejmujące tylko Hickmania troglodytes Hickmaniinae[1]. W 2017 Ward Wheeler i współpracownicy opublikowali wyniki wielkoskalowej, molekularnej analizy filogenetycznej. Potwierdzają one umiejscowienie Austrochilinae i Hickmaniinae wśród bazalnych kladów Araneomorphae oraz monofiletyzm pierwszej z podrodzin, natomiast niejasne pozostają relacje podrodzin z Leptonetidae i Grandungulidae[6].
Dotychczas opisano 10 gatunków z tej rodziny, zgrupowanych w 3 rodzajach i 2 podrodzinach[2][1][3]:
- podrodzina: Austrochilinae Zapfe, 1955
- Austrochilus Gertsch & Zapfe, 1955
- Thaida Karsch, 1880
- podrodzina: Hickmaniinae Lehtinen, 1967
- Hickmania Gertsch, 1958
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f g h i R. Jocqué, A.S. Dippenaar-Schoeman: Spider Families of the World. Tervuren: Musée Royal de l'Afrique Central, 2006, s. 84-85.
- ↑ a b c d Family: Austrochilidae Zapfe,1955. [w:] World Spider Catalogue [on-line]. World Spider Catalog Association, 2018. [dostęp 2018-12-07].
- ↑ a b c Martín J. Ramírez, Norman I. Platnick. On Sofanapis antillanca (Araneae, Anapidae) as a kleptoparasite of Austrochiline spiders (Araneae, Austrochilinae). „The Journal of Arachnology”. 27, s. 547–549, 1999.
- ↑ P.T. Lehtinen. Classification of the cribellate spiders and some allied families, with notes on the evolution of the suborder Araneomorpha. „Annales Zoologici Fennici”. 4, s. 199-468, 1967.
- ↑ R. R. Forster, N. I. Platnick, M. R. Gray. A review of the spider superfamilies Hypochiloidea and Austrochiloidea (Araneae, Araneomorphae). „Bulletin of the American Museum of Natural History”. 185, s. 1-116, 1987.
- ↑ Ward C. Wheeler i inni, The spider tree of life: phylogeny of Araneae based on target-gene analyses from an extensive taxon sampling. Cladistics, wyd. 6, t. 33, 2017, s. 576-616, DOI: 10.1111/cla.12182.