Autostrada D1 (Czechy)
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Proj. długość |
376 km | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Zbudowano |
366 km | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| W budowie |
10 km | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Kraje |
miasto Praga, | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Mapa | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Zdjęcie | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
 Okolice węzła Praga-Chodov | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Autostrada D1 (czes. dálnice D1) także Brněnská dálnice (autostrada brneńska) – najdłuższa czeska autostrada o planowanej długości 376 km, łącząca pośrednio Pragę[a], Brno i Ostrawę z polską autostradą A1 w Gorzyczkach koło Wodzisławia Śląskiego. Ukończenie budowy całej autostrady jest planowane na rok 2026[1]. Razem z polską A1 utworzy autostradowe połączenie Pragi z Gdańskiem.
W Czechosłowacji autostrada D1 była najważniejszą autostradą w kraju. Planowano, iż połączy główne miasta leżące na linii wschód-zachód:
Po podziale Czechosłowacji plany zostały zmienione i postanowiono, że autostrada D1 na poprzednio planowanej trasie zostanie zakończona w Lipníku nad Bečvou. Śladem planowanej czechosłowackiej D1 w stronę Żyliny poprowadzi autostrada D49 (od węzła Hulín na wschód). Postanowiono również, że projektowana i prawie już gotowa autostrada D47 po zakończeniu budowy otrzyma oznakowanie D1. Autostrada D1 jest płatna praktycznie na całym odcinku[2]. Z opłaty wyłączono jedynie odcinek na obwodnicy Brna i Ostrawy[2].
Odcinek między miejscowościami Měřín i Velké Meziříčí został zbudowany jako potencjalna droga startowa dla samolotów wojskowych w przypadku wojny. Odcinek nie posiada środkowego pasa dzielącego. Jest wyposażony w dwa miejsca do przechowywania samolotów oraz potężniejszy most nad drogą gminną[3].
Historia[edytuj | edytuj kod]
Prace nad projektem autostrady Praga-Brno rozpoczęto w latach 30. XX wieku. Prace budowlane ruszyły na początku 1939 i pomimo okupacji niemieckiej trwały z różnym natężeniem do 1942, gdy ostatecznie przerwała je wojna. Po zakończeniu wojny w 1945 wznowiono budowę autostrady, ale wstrzymano ją ponownie po 1948, gdyż nowy komunistyczny rząd Czechosłowacji nie był wtedy zainteresowany budową autostrad – wszelkie prace nad autostradą ustały w 1950. Budowę autostrady wznowiono 8 września 1967.
W czasie Protektoratu autostradę w Czechach Środkowych budowano w innej trasie. Do dziś dnia są widoczne fragmenty poprzedniej trasy, m.in. niedokończony Most Borovski częściowo zalany przez zaporę wodną Švihov[4].
Pierwszy odcinek (Spořilov – Mirošovice) oddano do użytku 12 lipca 1971. Odcinek Praga – Brno ukończono w 1980, a odcinek do Vyškova (odbicie D46, kier. Ołomuniec) w 1992. Następne odcinki do Hulina (odbicie D49, kier. Żylina) otwarto do 2010.
Wschodni odcinek Ostrawa-Svinov (Rudná) – Ostrawa-Hrušov (Místecká) – Bohumín o długości 17,2 km, będący w budowie od 15 marca 1999, został oddany do użytku 1 grudnia 2007 roku. Odcinek Bílovec – Ostrawa Rudná o długości 11,7 km: otwarto do ruchu 6 maja 2008 roku. 25 listopada 2008 oddano do użytku fragment trasy pomiędzy węzłami Lipník nad Bečvou (D35, kier. Ołomuniec i Hradec Králové) i Bělotín (D48, kier. Frydek-Mistek i Cieszyn) o długości 15,4 km wybudowany jako sześciopasmowy (dwie jezdnie po trzy pasy ruchu + pas awaryjny w każdą stronę) ze względu na spodziewane natężenie ruchu kołowego. 16 września 2009 dokończono odcinek Mořice – Kroměříž-západ. 25 listopada 2009 roku oddano do użytku dwa odcinki Bělotín – Hladké Životice o długości 18,1 km, oraz Hladké Životice – Bílovec o długości 11,7 km. Odcinek Bělotín – Hladké Životice wybudowano najpierw w tzw. półprofilu, drugą jezdnię otwarto w sierpniu 2010 roku. Tym samym Ostrawa uzyskała połączenie drogowe z Pragą poprzez autostradę i drogi szybkiego ruchu (obecnie D35 i D46) wiodące przez Ołomuniec.
W użytku[edytuj | edytuj kod]
W budowie[edytuj | edytuj kod]
20 grudnia 2022 roku rozpoczęła się budowa ostatniego odcinka D1:
Trasy europejskie[edytuj | edytuj kod]
Autostrada D1 jest częścią kilku tras europejskich:
| Numer | Odcinek |
|---|---|
 |
 Modletice –  Holubice
|
 |
Spořilov – Mirošovice
|
 |
Spořilov – Brno–jih
|
 |
Brno–západ – Brno–centrum
|
 |
Brno–centrum – Vyškov–východ Lipník nad Bečvou – Bělotín
|
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Między Vyškovem a Lipníkiem nad Bečvou poprzez autostrady D46 i D35.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Autostrada D1 Czechy. [dostęp 2023-09-06]. (cz.).
- ↑ a b Czechy Autostrada D1 na mapie samochodowej [online], conadrogach.pl [dostęp 2021-01-27].
- ↑ Letadla na D1 dosedala jen dvakrát. Přesto dálnice letištěm zůstane [online], iDNES.cz, 24 października 2014 [dostęp 2021-03-24].
- ↑ Wirtualna Polska Media S.A, Most bez końca – Można powiedzieć, że ten most naprawdę "nie ma końca". Tajemnicza budowla Hitlera [online], tech.wp.pl, 20 stycznia 2016 [dostęp 2021-03-24] (pol.).
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Informacje o D1. ceskedalnice.cz. [zarchiwizowane z tego adresu (2006-08-26)]. (cz.).
- Informacje o D1. dalnice-silnice.cz. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-10-30)]. (cz.).
- Opis autostrady D1 w Czechach (cz.)
