Autostrada Wielkopolska
| Państwo | |
|---|---|
| Adres | |
| Data założenia | |
| Forma prawna | |
| Prezes |
Peter Haykowski |
| Nr KRS | |
| Dane finansowe | |
| Kapitał zakładowy |
461 000 000 PLN |
Położenie na mapie Poznania  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego  | |
 52°22′41,20″N 16°58′32,92″E/52,378110 16,975810
| |
| Strona internetowa | |
Autostrada Wielkopolska SA (skrót AW SA) – celowa spółka akcyjna z siedzibą w Poznaniu, założona 7 listopada 1992[2][3] dla zrealizowania budowy i eksploatacji zachodniego odcinka płatnej autostrady A2 Świecko – Modła (Konin), zgodnie z udzieloną koncesją.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Spółka została założona 7 listopada 1992[3] z inicjatywy Jana Kulczyka i Andrzeja Patalasa[2], a zarejestrowana 21 stycznia 1993[4]. Pierwsza umowa koncesyjna – zawarta w 1997[5] – przewidywała wybudowanie (do 2001 według deklaracji koncesjonariusza) i zarządzanie przez AW SA odcinkiem A2 Świecko – Stryków o długości ok. 360 km. W 1999 rząd wycofał się z części umowy dotyczącej odcinka Modła – Stryków i zlecił jego budowę Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad ze środków budżetowych i pozyskanych. Na podstawie aneksów do umowy koncesyjnej AW SA zbudowała i zarządza do 10 marca 2037 roku[5] odcinkiem A2 Świecko – Modła o łącznej długości ok. 253 km.
Odcinek Nowy Tomyśl – Modła[edytuj | edytuj kod]
Pierwszy etap budowy autostrady Nowy Tomyśl – Modła o długości ok. 149 km (w tym ok. 48 km zmodernizowanej, istniejącej wcześniej autostrady) oddawany był do eksploatacji odcinkami:
- 20 grudnia 2002: oddano do użytku całkowicie zmodernizowany odcinek Września – Modła – Konin (47,7 km)[5]
- 12 września 2003: spółka wyposażyła w system alarmowy i przejęła w bezpłatne zarządzanie południową obwodnicę Poznania: Komorniki – Krzesiny (13,3 km)[5]
- 27 listopada 2003: zakończono budowę i oddano do użytku nowy odcinek autostrady Krzesiny – Września (37,5 km)[5]
- 27 października 2004: zakończono budowę i oddano do użytku nowy odcinek autostrady Nowy Tomyśl – Komorniki (50,4 km)[5].
Przejazd tymi odcinkami jest płatny, z wyłączeniem południowej obwodnicy Poznania zbudowanej ze środków budżetowych, Phare i kredytu z Europejskiego Banku Inwestycyjnego.
W przypadku tego odcinka koszty eksploatacji, remontów oraz spłaty kredytów zaciągniętych na budowę pokrywane są z opłat, które za przejazd płacą kierowcy. Wysokość opłat ustala koncesjonariusz w oparciu o zapisy umowy koncesyjnej[6].
Odcinek Świecko – Nowy Tomyśl[edytuj | edytuj kod]
Etap drugi inwestycji: Świecko – Nowy Tomyśl (104,5 km) przez długi czas pozostawał w fazie projektowej, głównie z powodu trwających od jesieni 2003 roku negocjacji dotyczących kosztów budowy oraz zmian przepisów i ustawy o autostradach płatnych. Proponowane przez koncesjonariusza ceny według strony rządowej były zbyt wysokie, natomiast pod koniec roku 2006 prasa doniosła, że koszty budowy wyniosą ok. 600 mln € (ok. 5,7 mln €/km)[7].
Pod koniec sierpnia 2006, nastąpił zwrot w rozmowach pomiędzy koncesjonariuszem, GDDKiA, a wojewodą lubuskim w sprawie budowy zachodniego odcinka A2. Ustalono, że AW SA wystąpi o wydanie tzw. punktowych zmian (związanych ze zmianami w projekcie autostrady) w nieważnej już decyzji lokalizacyjnej, zamiast ponownego występowania o nową decyzję (za czym opowiadał się dotychczas wojewoda). Jeżeli spółka uzyska takie decyzje, opracuje raport o oddziaływaniu projektowanej autostrady na środowisko naturalne (wymagany nowymi przepisami budowlanymi) oraz pozyska źródła finansowania inwestycji do końca 2006.
Jednakże sprawa dalej się dłużyła. Pod koniec 2007 roku rząd Jarosława Kaczyńskiego porozumiał się początkowo co do ceny za budowę odcinka. Jednakże potem koncesjonariusz podwyższył cenę w czasie negocjacji z rządem Donalda Tuska, co spowodowało przedłużenie negocjacji o pół roku. Sprawy zmieniły obrót na dobrą stronę, kiedy AW SA zaproponowało, że wybuduje ten odcinek z nawierzchnią betonową, co umożliwi większą i dłuższą eksploatację trasy. W końcu 29 sierpnia 2008 roku doszło do podpisania umowy na budowę i eksploatację autostrady A2 od Świecka do Nowego Tomyśla. Umowa zakładała wybudowanie trasy do pierwszej połowy 2012 roku. Otwarcie nowego odcinka, liczącego 105,9 km odbyło się 1 grudnia 2011, kilka miesięcy przed terminem.
Wysokość opłat za przejazd ustala minister do spraw transportu a wpływy przekazywane są do Krajowego Funduszu Drogowego. Koszt utrzymania, remontów oraz spłaty kredytów zaciągniętych na budowę autostrady pokrywany jest ze stałej „opłaty za dostępność” przekazywanej koncesjonariuszowi okresowo ze środków publicznych[6]. Wysokość opłaty za dostępność nie została ujawniona[8].
Pomoc publiczna[edytuj | edytuj kod]
W 2009 Komisja Europejska zgodziła się, by rząd Polski wypłacał pomoc publiczną (pod postacią stałej „opłaty za dostępność” niezależnej od wpływów z opłat dokonywanych na bramkach[9]) GTC (A1 od Grudziądza do Torunia) i Autostradzie Wielkopolskiej (A2 od Świecka do Nowego Tomyśla) przez kilka dekad eksploatacji. Według Ministerstwa Infrastruktury „wartość pomocy stanowi informacje poufne, które nie mogą być publikowane”. Dodatkowo Autostrada Wielkopolska dostała rządowe gwarancje spłaty kredytów[10].
W 2017 Komisja Europejska nakazała rodzinie Kulczyków zwrot Polsce 895 mln zł z tytułu zawyżonych rekompensat ze skarbu państwa[11].
Działalność[edytuj | edytuj kod]
Spółki zależne[edytuj | edytuj kod]
AW SA utworzyła dwie spółki-córki:
- A2 Bau Development GmbH – do wybudowania koncesyjnego odcinka A2
- Autostrada Eksploatacja SA – do zarządzania powyższym odcinkiem
Zarząd spółki[edytuj | edytuj kod]
- Prezes: Peter Haykowski
- Wiceprezes ds. eksploatacji autostrady: Andrzej Lewandowicz
- Wiceprezes ds. finansowych: Robert M. Nowak
Przewodniczący rady nadzorczej: Sebastian Kulczyk[12]
Akcjonariusze[edytuj | edytuj kod]
- Meridiam Infrastructure / AECOM/ (19,89% akcji)
- Egis Projects
- Kulczyk Holding S.A. (24,1% akcji)
- Kulczyk Investment GmbH (19,3% akcji)
- NCC International AB (10% akcji)
- PKN Orlen
- Polskie Sieci Elektroenergetyczne (20% akcji)
- Strabag AG
- Transroute International SA
Siedziba spółki[edytuj | edytuj kod]
ul. Stanisława Zwierzchowskiego 1,
61-248 Poznań
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Oprócz AW SA na polskim rynku działają dwaj inni koncesjonariusze:
- Gdańsk Transport Company S.A. (autostrada A1: Rusocin – Toruń)
- Stalexport Autostrada Małopolska S.A. (autostrada A4: Katowice – Kraków)
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Autostrada Wielkopolska: Kontakt. autostrada-a2.pl. [dostęp 2019-07-02]. (pol.).
- ↑ a b c Im droższy Miś, tym właściwi ludzie więcej zarabiają.. eioba.pl, 2015-08-23. [dostęp 2016-02-02]. (pol.).
- ↑ a b c Krajowy Rejestr Sądowy Autostrady Wielkopolskiej SA. krs-online.com.pl. [dostęp 2016-02-02]. (pol.).
- ↑ Krajowy Rejestr Sądowy Autostrady Wielkopolskiej SA. krs-pobierz.pl. [dostęp 2016-02-02]. (pol.).
- ↑ a b c d e f Autostrada Wielkopolska: Historia. autostrada-a2.pl. [dostęp 2019-07-02]. (pol.).
- ↑ a b A2: Jedna autostrada i dwa systemy rozliczeń z państwem [online] [dostęp 2017-12-30] (pol.).
- ↑ (wsk): Do finału zbliżają się rozmowy w sprawie rozpoczęcia budowy lubuskiego odcinka autostrady A2 od Nowego Tomyśla do Świecka.. [w:] Gazeta Lubuska [on-line]. 2006-11-08. [dostęp 2021-09-11].
- ↑ Rząd płaci hojnie i potajemnie zarządcom autostrad. Wyliczamy ile. Starczyłoby na budowę dróg [online], wyborcza.pl [dostęp 2017-12-30].
- ↑ Budowa i eksploatacja autostrady płatnej A2 z Nowego Tomyśla do Świecka – studium przypadku. – PPPortal [online], www.ppportal.pl [dostęp 2018-01-03] (pol.).
- ↑ Wyborcza.pl [online], wyborcza.biz [dostęp 2018-01-03].
- ↑ Bartosz Krzyżaniak: Autostrada Wielkopolska musi zwrócić Polsce 895 mln zł plus odsetki. Jest orzeczenie Komisji Europejskiej. money.pl, 2017-08-25. [dostęp 2017-10-23].
- ↑ [martwy link] Władze spółki – Autostrada Wielkopolska SA [online], www.autostrada-a2.pl [dostęp 2017-11-22].
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Oficjalna strona koncesjonariusza A2
- Strona spółki-córki Autostrada Eksploatacja S.A.
- Wyniki kontroli NIK zabezpieczenia interesów Skarbu Państwa w umowach koncesyjnych na budowę i eksploatację autostrad A2 i A4 (2006)
