Babin (powiat gryfiński)
Na mapach: 
52°53′03″N 14°38′56″E/52,884167 14,648889
52°53′03″N 14°38′56″E/52,884167 14,648889| osada | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Wysokość |
80 m n.p.m. |
| Liczba ludności (2022) |
63[2] |
| Strefa numeracyjna |
91 |
| Kod pocztowy |
74-510[3] |
| Tablice rejestracyjne |
ZGR |
| SIMC |
0784361 |
Położenie na mapie gminy Trzcińsko-Zdrój  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego  | |
Położenie na mapie powiatu gryfińskiego  | |
| 52°53′03″N 14°38′56″E/52,884167 14,648889[1]
| |
Babin – osada w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie gryfińskim, w gminie Trzcińsko-Zdrój.
W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa szczecińskiego.
Zachował się układ przestrzenny folwarków z czytelną kompozycją. Dominuje zabudowa gospodarcza murowana (kamienno-ceglana lub ceglana), o pierwotnej formie architektonicznej.
Położenie[edytuj | edytuj kod]
Osada położona jest 11 km na południowy wschód Trzcińska-Zdroju.
Zgodnie z podziałem fizycznogeograficznym Polski według Kondrackiego teren na którym położony jest Babin należy do prowincji Niziny Środkowoeuropejskiej, podprowincji Pojezierza Południowobałtyckiego, makroregionu Pojezierze Południowopomorskie oraz w końcowej klasyfikacji do mezoregionu Równina Gorzowska.
Toponimia[edytuj | edytuj kod]
Nazwa na przestrzeni wieków: Wawin 1337; Babbin 1338; Babyn 1392-93; Babin 1472; Sabbin 1499; Babin 1833; Bäbin do 1945[4].
Niemiecka nazwa pobliskiego jeziora to Babbin See (wzmianka z 1494).
Historia[edytuj | edytuj kod]
- VIII-poł. X w. – W widłach Odry i dolnej Warty znajduje się odrębna jednostka terytorialna typu plemiennego[5], prawdopodobnie powiązana z plemieniem Lubuszan. Na północy od osadnictwa grupy cedyńskiej oddzielały ją puszcze mosińska (merica Massen) i smolnicka (merica Smolnitz). Mieszkańcy zajmowali się gospodarką rolniczo-hodowlaną.
- 960–972 – Książę Mieszko I opanowuje tereny nadodrzańskie, obejmujące obręb późniejszej kasztelani cedyńskiej, ziemię kiniecką i kostrzyńską[6].
- 1005 (lub 1007) – Polska traci zwierzchność nad Pomorzem[7], w tym również nad terytorium w widłach Odry i dolnej Warty.
- 1112–1116 – W wyniku wyprawy Bolesława Krzywoustego, Pomorze Zachodnie uznaje zwierzchność lenną Polski.
- Pocz. XIII w. – Obszar na północ od linii Noteci-dolnej Warty i zachód od Gwdy w dorzeczu Myśli, Drawy, środkowej Iny, stanowi część składową księstwa pomorskiego; w niewyjaśnionych okolicznościach zostaje przejęty przez księcia wielkopolskiego Władysława Laskonogiego, a następnie jego bratanka, Władysława Odonica[8].
- 1250 – Margrabiowie brandenburscy z dynastii Askańczyków rozpoczynają ekspansję na wschód od Odry; z zajmowanych kolejno obszarów powstaje następnie Nowa Marchia.
- 1320–1323 – Po wygaśnięciu dynastii askańskiej, Nowa Marchia przejściowo przechodzi we władanie książąt pomorskich.
- 1323 – Władzę w Nowej Marchii obejmują Wittelsbachowie.
- 1337 – Wzmianka w księdze ziemskiej margrabiego brandenburskiego Ludwika Starszego pod nazwą Wawin, w ziemi chojeńskiej: Wawin XXX mansos et fruit deserta[9] – wieś liczy 30 łanów, ale jest opuszczona.
- 1338 – Helmbrich Butz otrzymuje od margrabiów bedę z 30 łanów in villa Babbin[10]
- 1402-1454/55 – Ziemie Nowej Marchii pod rządami zakonu krzyżackiego.
- 21.11.1517 – List lenny elektora Joachima stwierdza, że Claus, Melchior i Hans von der Marwitz ze Smolnicy, Zachariasz i Kaspar z Marwic, Piotr z Grzymiradza i Otto ze Stanowic posiadają do wspólnej ręki m.in. Zielin, połowę opuszczonych pól Babina, jezioro Warnice na warnickim polu, młyn Wielki Smoliniec z obydwoma jeziorami, staw Kuckuck z miejscem młyna, rzekę Smolnicę od młyna Smoliniec Mały po las Dębna, Smolnicę oraz Grzymiradz[11].
- 1535–1571 – Za rządów Jana kostrzyńskiego Nowa Marchia staje się niezależnym państwem w ramach Świętego Cesarstwa Rzymskiego.
- 1538 – Margrabia Jan kostrzyński oficjalnie wprowadza na terenie Nowej Marchii luteranizm jako religię obowiązującą.
- II poł. XVII w. – Rejestry dóbr i powinności szlacheckich wymieniają: Maurycy I von der Marwitz ze Smolnicy posiada część Grzymiradza, pola opuszczonego Babina, 16 łanów w Zielinie, 16,5 łanów w Smolnicy; Barbara, wdowa po Mikołaju (Clausie) posiada 10 łanów w Smolnicy; Baltazar w 1575 bez konsensu władcy zakupuje 2 łany w Smolnicy; dziedzice Baltazara mają 7,5 łana w Smolnicy[12].
- 1701 – Powstanie Królestwa Prus.
- XIX w. – Babin stanowią dwa folwarki - jeden należący do majątku Smolnica, drugi do majątku Warnice.
- 1806–1807 – Nowa Marchia pod okupacją wojsk napoleońskich; na mocy traktatu w Tylży w dniu 12.07.1807 wojska francuskie opuszczają terytorium państwa pruskiego z wyjątkiem niektórych ważniejszych twierdz, pod warunkiem spłaty bądź zabezpieczenia nałożonej na Prusy kontrybucji wojennej.
- 1807-1811 – Reformy gospodarcze Steina-Hardenberga dotyczące zniesienia poddaństwa chłopów w Prusach.
- 1815-1818 – Reformy administracyjne Prus zmieniają strukturę Nowej Marchii; wieś należy do powiatu Chojna, w rejencji frankfurckiej, w prowincji brandenburskiej.
- 1871-1918 – Nowa Marchia w ramach Cesarstwa Niemieckiego.
- Początek XX w. – Babin występuje jako samodzielne gospodarstwo Paula Luttmanna. Majątek obejmuje 218 ha ziemi (w tym 195 ha gruntów uprawnych), hodowane jest bydło rogate i trzoda chlewna.
Ludność[edytuj | edytuj kod]
| Rok | Ludność |
|---|---|
| ok. 1820 | 34[13][14] |
| 1852 | 52[15][16] |
| 2005 | 88 |
| 2009 | 80 |
Organizacje i instytucje[edytuj | edytuj kod]
- Osada należy do sołectwa Piaseczno.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 1431
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-06].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 9 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ Nazwy miejscowe Polski: historia - pochodzenie - zmiany. Kazimierz Rymut (red.). T. I. Kraków: Wydawnictwo Instytutu Języka Polskiego PAN, 1996, s. 49. ISBN 83-85579-29-X.
- ↑ Kostrzyn nad Odrą. Dzieje dawne i nowe. Jerzy Marczewski (red.). Poznań: Instytut Zachodni, 1991, s. 73. ISBN 83-85003-58-4.
- ↑ Zbigniew Wielgosz: Pogranicze wielkopolsko-zachodniopomorskie we wczesnym średniowieczu: krajobraz naturalny i struktury osadnicze. Poznań: Instytut Historii UAM, 2006, s. 109. ISBN 83-89407-17-5.
- ↑ Henryk Samsonowicz: Polska do 1586. Madrid: Mediasat Group, 2007, s. 59, 253. ISBN 978-84-9819-808-9.
- ↑ Edward Rymar: Studia i materiały z dziejów Nowej Marchii i Gorzowa: szkice historyczne. Gorzów Wlkp.: Towarzystwo Przyjaciół Archiwum i Pamiątek Przeszłości, 1999, s. 8-9. ISBN 83-909122-1-X.
- ↑ Ludwig Gollmert: Das Neumärkische Landbuch Markgraf Ludwigs des Älteren vom Jahre 1337. Nach einer neu aufgefundenen Handschrift des vierzehnten Jahrhunderts. Frankfurt am Oder: 1862, s. 126.
- ↑ Georg Wilhelm von Raumer, Die Neumark Brandenburg im Jahre 1337 oder Markgraf Ludwigs des Älteren Neumärkisches Landbuch aus dieser Zeit, Berlin 1837, s. 86
- ↑ Rymar E., Nowomarchijski ród Marwitzów w średniowieczu, w: Nadwarciański Rocznik Historyczno-Archiwalny Nr 10, Towarzystwo Przyjaciół Archiwum i Pamiątek Przeszłości, Gorzów Wlkp. 2003, ISSN 1231-3033, ss. 276-277.
- ↑ Rymar E., Nowomarchijski ród Marwitzów w średniowieczu, w: Nadwarciański Rocznik Historyczno-Archiwalny Nr 10, Towarzystwo Przyjaciół Archiwum i Pamiątek Przeszłości, Gorzów Wlkp. 2003, ISSN 1231-3033, s. 278.
- ↑ Leopold Krugg: Neues topographisch-statistisch-geographisches Wörterbuch des Preussischen Staats. T. 1. Halle: Karl August Kümmel, 1821, s. 46.
- ↑ 21 osób w folwarku należącym do majątku Smolnica, 13 osób w należącym do majątku Warnice.
- ↑ Topographische Uebersicht des Appellationsgerichts-Departements Frankfurt a/O: Zusammengestellt von Güthlein. Gustav Harnecker & Co., 1856, s. 63.
- ↑ 40 osób w folwarku należącym do majątku Smolnica, 12 osób w należącym do majątku Warnice.
- Siedziba gminy: Trzcińsko-Zdrój
