Matura międzynarodowa

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Matura międzynarodowa – część międzynarodowego programu edukacyjnego International Baccalaureate. Jest to dwuletni program nauczania na poziomie liceum ogólnokształcącego, realizowany w całości w języku angielskim, francuskim lub hiszpańskim, zakończony egzaminem maturalnym[1]. W programie uczestniczy 3421 szkół w 157 krajach (dane na 03.09.2019)[2]. Dyplom IB jest honorowany przez ponad 3300 szkół wyższych w blisko 90 krajach[3].

Historia[edytuj | edytuj kod]

Rozpoczęta w 1968 roku w Międzynarodowej Szkole w Genewie (International School of Geneva), na początku tylko w języku angielskim i francuskim. Program został na początku tak zaprojektowany, aby zawierał obowiązkowe informacje oraz standardowy zbiór egzaminów dla uczniów z całego świata. Program miał dać uczniom prawdziwe międzynarodowe wykształcenie, które będzie motywowało studentów do rozumienia innych kultur, języków oraz nauki rozpatrywania problemów z różnych punktów widzenia. Szkoły, które początkowo oferowały maturę międzynarodową były przeważnie prywatnymi szkołami międzynarodowymi, ale była również mała liczba prywatnych narodowych instytucji. Od tego czasu prawie 50% wszystkich szkół IB jest rządowymi instytucjami. Uczelnie oraz rządy narodowe zaczęły powoli akceptować maturę międzynarodową w latach 80. XX wieku. Akceptacja była powolna z powodu obaw przed utratą najlepszych uczniów z systemów narodowych. Dzisiaj większość uczelni rozpoznaje a nawet preferuje te egzaminy nad innymi takimi jak A-levels.

Zasady programu[edytuj | edytuj kod]

Program maturalny w systemie IB trwa dwa lata (w Polsce rozpocząć go mogą uczniowie po dwuletniej nauce w klasach IB-MYP), składa się z sześciu kursów przedmiotowych, eseju oraz kursu z teorii wiedzy (Theory of Knowledge). Całość kursów odbywa się w języku angielskim, francuskim lub hiszpańskim, w tym języku zdawany jest także egzamin maturalny (z wyjątkiem oczywiście egzaminów z języków).

Szczegółowy rozkład i poziom kursów przedmiotowych ustala indywidualnie każdy z uczniów zgodnie z obowiązującymi zasadami. Trzy lub ewentualnie cztery z kursów należy zaliczyć na poziomie rozszerzonym (Higher level – HL), pozostałe na poziomie podstawowym (Standard level – SL). Sześć kursów przedmiotowych stanowią[4]:

  1. Język podstawowy – do wyboru ponad 80 języków, uczeń ma prawo wybrać język ojczysty; kurs obejmuje także literaturoznawstwo danego języka.
  2. Drugi język – może (lecz nie musi) stanowić naukę od podstaw. Istnieją dwa rodzaje kursów języka obcego: Ab Initio stanowiący naukę od podstaw oraz B (Standard level, Higher level) będący kontynuacją nauki. Dla uczniów zdających maturę przed 2012 rokiem dostępny był również poziom A2, obejmujący naukę literatury danego języka. W grupie drugiej można również uczyć się drugiego języka na poziomie A1 (język ojczysty).
  3. Nauki społeczne – geografia, historia, filozofia, ekonomia, psychologia, antropologia, politologia, zarządzanie, technika informatyczna w globalnym społeczeństwie (ang. information technology in a global society, ITGS) oraz religie świata (pięć wybranych religii spośród dziewięciu: chrześcijaństwa, judaizmu, islamu, hinduizmu, buddyzmu, sikhizmu, taoizmu, dźinizmu i bahaizmu). W przypadku historii na poziomie rozszerzonym istnieje rozgraniczenie między historią Ameryki, historią Europy, historią Afryki, historią zachodniej Azji oraz historią wschodniej i południowo-wschodniej Azji. Nauczany wariant najczęściej zależy od lokalizacji szkoły.
  4. Nauki doświadczalne – chemia, fizyka, biologia, informatyka, nauka o środowisku, nauka o zdrowiu i sporcie, technologia projektowania (ang. design technology).
  5. Nauki matematyczne – do wyboru matematyka na czterech poziomach zaawansowania: Mathematics: Analysis and Approaches SL, Mathematics: Analysis and Approaches HL, Mathematics: Applications and Interpretations SL oraz Mathematics: Applications and Interpretations HL.
  6. Sztuka – nauki o teatrze, malarstwie, filmie, muzyce, tańcu. Uczeń może zamienić przedmiot nauczania z grupy szóstej na dowolny inny przedmiot z grupy 1, 2, 3, 4 lub 5 (najczęściej dodatkowy język, chemia lub informatyka).

W niektórych szkołach możliwe jest wybranie trzech przedmiotów z trzeciej lub czwartej grupy przy opuszczeniu drugiej z nich za specjalnym pozwoleniem IBO (ang. non-regular diploma) lub zdawanie egzaminu z siedmiu przedmiotów (ocena z jednego z nich jest wtedy prezentowana na specjalnym certyfikacie i równoważna z oceną maturalną).

Warunkami uzyskania dyplomu są ponadto:

  • Napisanie pracy (EE – Extended Essay), najczęściej w języku wykładowym, o objętości do 4000 słów z dowolnie wybranego przedmiotu nauczanego w szkole (niekoniecznie zdawanego na maturze). Temat jest dowolny, jednak wymagane jest przeprowadzenie własnych badań przez ucznia. Wymagane jest jednak pisanie pracy pod kierownictwem nauczyciela z danej szkoły[5].
  • Zaliczenie co najmniej 150 godzin zajęć CAS (ang. Creativity, Action, Service – twórczość, działanie, pomoc). W ramach CAS-u prowadzi się zajęcia sportowe, działalność artystyczną, społeczną itp.
  • Zaliczenie kursu teorii wiedzy (TOK – Theory of Knowledge) składającego się z około 100 godzin, mającego na celu naukę podstaw epistemologii oraz krytycznego myślenia u uczniów. Dodatkowo, uczeń musi napisać esej o objętości 1200–1600 słów na podany temat (wybrany z listy sześciu tematów określonych przez IBO) oraz przeprowadzić prezentację związaną z zagadnieniami teorii wiedzy na dowolnie wybrany temat.

Punkty otrzymane za Extended Essay i prezentację z teorii wiedzy pozwalają uzyskać wyższą ocenę na dyplomie. W przypadku gdy obie prace są najwyżej ocenione, uczeń otrzymuje trzy dodatkowe punkty do ostatecznej oceny. Bez dodatkowych punktów nadal można otrzymać dyplom, jeżeli oba wymagania zostaną spełnione i jedno z nich zostanie ocenione na co najmniej 2 (od 2010 roku oba[6]), jednak niemożliwe jest wtedy otrzymanie 45 punktów.

W Polsce[edytuj | edytuj kod]

W Polsce program matury międzynarodowej realizowany jest od 1993 roku. Nauka w systemie IB jest, w szkołach publicznych, w większości przypadków, nieodpłatna (uczeń ponosi jednak opłatę za sam egzamin, w 2008 roku około 2400 zł). Realizuje ją 69 szkół (2024 r.)[7]:

W Wielkiej Brytanii[edytuj | edytuj kod]

W Wielkiej Brytanii matura międzynarodowa jest coraz bardziej respektowanym systemem nauczania, z powodu małej konkurencyjności [wymaga weryfikacji?] ocen z egzaminów takich jak A-level. Spowodowało to wprowadzenie nowej skali ocen do programu A-level. Agencja UCAS wprowadziła taryfę, która pozwala porównać wartość różnych typów egzaminów do IB. Z tego powodu wiele szkół takich jak King Edwards School Witley postanowiło, że nie będzie już nauczać systemem A-level lecz tylko systemem IB.[styl do poprawy]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ About the IB, „International Baccalaureate®” [dostęp 2017-03-11] (ang.).
  2. ↑ Key facts about the DP. [dostęp 2017-03-11]. (ang.).
  3. ↑ Work and study after DP | International Baccalaureate®, „International Baccalaureate®” [dostęp 2017-03-11] (ang.).
  4. ↑ DP curriculum | International Baccalaureate®, „International Baccalaureate®” [dostęp 2017-03-11] (ang.).
  5. ↑ International Baccalaureate Organization: Diploma Programme Extended essay – guide: For first examinations 2009. 2008, s. 7.
  6. ↑ International Baccalaureate Organization: Amendments to the General regulations: Diploma Programme. s. 2. [dostęp 2009-08-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-06-26)]. (ang.).
  7. ↑ Find an IB World School, „International Baccalaureate®” [dostęp 2024-02-06] (ang.).
  8. ↑ Program IB Diploma Programme [online], VI Liceum ogólnokształcące [dostęp 2023-03-14] (pol.).
  9. ↑ VI Liceum Ogólnokształcące w Krakowie [online], International Baccalaureate® [dostęp 2023-03-14] (ang.).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Matura_międzynarodowa&oldid=72788161”