Bagiński
Bagiński (forma żeńska: Bagińska; liczba mnoga Bagińscy) – polskie nazwisko, które nosi ponad 11 tysięcy osób[1], najwięcej na północno-wschodnim Mazowszu (ziemia łomżyńska i wiska) oraz na Dolnym Śląsku. W rankingu najpopularniejszych nazwisk w kraju na miejscu 356[2].
Rody szlacheckie[edytuj | edytuj kod]
Nazwisko to nosiło w Rzeczypospolitej kilka rodów szlacheckich. W herbarzach wymieniani są Bagińscy herbu Korczak, Korwin, Lubicz, Ślepowron[3]. Jeden ród pieczętował się herbem własnym odmianą herbu Radwan. Gniazdem rodu była wieś Bagienice w powiecie szreńskim, województwie płockim (podział z I RP). Najstarszym odnotowanym przedstawicielem tego rodu (1552 r.) był Jan Bagiński przydomek Żołądek – właściciel wsi Bagienice[4].
Etymologia nazwiska[edytuj | edytuj kod]
Bagiński – pierwsza wzmianka w 1552, nazwisko powstało poprzez dodanie formantu ski do nazw miejscowych Bagno, Bagienice, Bagieńsko, Bagienko (częste).
Statystyki[edytuj | edytuj kod]
W Polsce żyją 11173 osoby o nazwisku „Bagiński” lub jego żeńskiej formie „Bagińska”. 1/4 osób posiadających te nazwisko skupia się na rdzennym obszarze występowania, czyli Mazowszu, a prawie 1/3 na Śląsku. Duża liczba osób noszących nazwisko „Bagiński” mieszka również na Pomorzu (12,5%) oraz Podlasiu. Największa liczba przedstawicieli mieszka w dawnych województwach: wrocławskim - 1302 osoby i łomżyńskim - 1116 osób.
| Nr | Kraina historyczna | Liczba osób o nazwisku „Bagiński” | Procent wszystkich „Bagińskich” |
|---|---|---|---|
| 1 | Śląsk | 3197 | 31,5% |
| 2 | Mazowsze | 2437 | 24,5% |
| 3 | Pomorze | 1243 | 12,5% |
| 4 | Podlasie i Suwalszczyzna | 1173 | 11,5% |
| 5 | Wielkopolska | 708 | 7% |
| 6 | Małopolska | 488 | 5% |
| 7 | Kujawy | 453 | 4,5% |
| 8 | Warmia i Mazury | 383 | 3,5% |
Nazwy miejscowości[edytuj | edytuj kod]
Obecnie w Polsce istnieje 13 miejscowości, których nazwę możemy utożsamiać z nazwiskiem Bagiński. Największa z nich to Bagienice Małe – wieś w województwie warmińsko-mazurskim licząca ok. 260 mieszkańców, a najmniejsza to Stare Bagińskie - zaledwie 20 mieszkańców. W przeszłości istniała wieś Bagienice w okolicach Płocka, która była kolebką rodu Bagińskich. Większość wyżej wymienionych miejscowości mieści się na Mazowszu (w województwach mazowieckim i podlaskim).
- Bagienice – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie przasnyskim, w gminie Chorzele.
- Bagienice – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie grajewskim, w gminie Wąsosz.
- Bagienice – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie łomżyńskim, w gminie Przytuły.
- Bagienice – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie mrągowskim, w gminie Mrągowo.
- Bagienice Duże – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie żuromińskim, w gminie Kuczbork-Osada.
- Bagienice Małe – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie żuromińskim, w gminie Kuczbork-Osada.
- Bagienice Małe – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie mrągowskim, w gminie Mrągowo.
- Bagienice Nowe – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie żuromińskim, w gminie Kuczbork-Osada.
- Bagienice Szlacheckie – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie makowskim, w gminie Krasnosielc.
- Bagieńsko – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie ostródzkim, w gmina Miłomłyn.
- Bagińskie – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie kolneńskim, w gminie Grabowo.
- Nowe Bagińskie – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie bielskim, w gminie Wyszki.
- Stare Bagińskie – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie bielskim, w gminie Wyszki.
Nazwy ulic[edytuj | edytuj kod]
- ulica Bagińskiego w Toruniu
- ulica Bagińskiego w Mławie
- ulica Bagińskiego w Łapach
- ulica Bagińska w Ostrowi Mazowieckiej
Znani Bagińscy[edytuj | edytuj kod]
Mężczyźni[edytuj | edytuj kod]
- Adam Bagiński - lekkoatleta, reprezentant Polski w dziesięcioboju na ME 82
- Adam Bagiński - hokeista GKS Tychy
- Adolf Bagiński - polski aktor kabaretowy i filmowy, znany jako Adolf Dymsza
- Bogusław Bagiński - geolog, petrolog, profesor Uniwersytetu Warszawskiego
- Kazimierz Bagiński - działacz ruchu ludowego, współorganizator PSL „Wyzwolenie”, zastępca prezesa RJN, jeden z oskarżonych w moskiewskim „procesie szesnastu” w 1945 roku
- Krzysztof Bagiński - starosta białogardzki
- Henryk Bagiński - historyk wojskowości, inżynier, pułkownik WP, instruktor harcerski, harcmistrz
- Jan Bagiński - biskup pomocniczy opolski
- Jan Bagiński (prałat) - proboszcz katedry świdnickiej
- Michał Bagiński ps. Vamos - dziennikarz, wydawca portalu Wirtualna Polska, dwukrotny członek misji OBWE
- Michał Bagiński - gitarzysta rockowy, członek zespołów Kangaros i Big Day
- Mieczysław Bagiński - wojewoda łomżyński (1994-1997)
- Ryszard Bagiński - rektor Politechniki Szczecińskiej w latach 1947 – 1952
- Stanisław Bagiński - ps. „Żuraw” oficer taborów Brygady Świętokrzyskiej
- Stanisław Bagiński - artysta malarz
- Stefan Bagiński - fotoreporter Referatu Fotograficznego BIP
- Tomasz Bagiński - polski artysta-malarz, animator i grafik komputerowy
- Walery Bagiński - oficer Wojska Polskiego posądzony o zorganizowanie zamachu na Cytadelę Warszawską
- Zbigniew Bagiński - polski kompozytor 2 połowy XX w.
- Robert Bagiński - polityk AWS, kandydat na prezydenta Gorzowa Wlkp. (2002), autor książki „Świadectwo"
- Bronisław Bagiński - (1921-1990) dyrektor Zakładów Urządzeń Okrętowych „BOMET” w Barlinku. Zasłużony dla miasta Barlinek. Działacz społeczny. Twórca wielu przedsięwzięć kulturalnych. Patron stadionu sportowego w Barlinku.
Kobiety[edytuj | edytuj kod]
- Danuta Bagińska - pseud. artystyczny Dana Andreev, autorka plakatów, grafik, rzeźbiarka
- Lidia Iwona Bagińska - adwokat, radca prawny, w 2006 r. została wybrana na sędziego Trybunału Konstytucyjnego
- Zofia Bagińska - siostra Teresa, zakonnica, żołnierz AK
Obcokrajowcy o nazwisku Baginski / Baginsky[edytuj | edytuj kod]
- Max Baginski - niemiecki szewc; ideolog i działacz anarchistyczny, socjaldemokrata, wydawca gazety Chicago Worker
- Adolf Baginsky - międzynarodowej sławy niemiecki lekarz, pediatra.
Bohaterowie fikcyjni[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ 5419 o nazwisku „Bagiński”, 5754 o nazwisku „Bagińska”, ponadto 4 osoby o nazwisku dwuczłonowym „Bagiński-...”. Dane na rok 2002. Źródło: Kazimierz Rymut, Słownik nazwisk używanych w Polsce na początku XXI wieku, GenPol.com, Kraków 2003-2005 + Warszawa 2005, ISBN 83-60340-00-5, s. 39-40.
- ↑ W roku 2000. Źródło: Jarosław Maciej Zawadzki, 1000 najpopularniejszych nazwisk w Polsce, Świat Książki, Warszawa 2002, ISBN 83-7311-265-0, s. 296.
- ↑ Tadeusz Gajl: Herbarz polski od średniowiecza do XX wieku : ponad 4500 herbów szlacheckich 37 tysięcy nazwisk 55 tysięcy rodów. L&L, 2007, s. 383. ISBN 978-83-60597-10-1.
- ↑ Wiktor Wittyg: Nieznana szlachta polska i jej herby. Kraków: 1912, s. 351.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Boniecki Adam, Herbarz polski, t. 1-16, Gebethner & Wolff, Warszawa 1905 (1899-1913). Reprint.
- Konarski Szymon, Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich - indeks nazwisk, DiG 1995
- Andrzej Brzezina Winiarski, Herby Szlachty Rzeczypospolitej, wydawnictwo De Facto, Warszawa 2006
- Kazimierz Rymut. Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny, Wydawnictwo Naukowe DWN, Kraków 2001