Balbin

Balbin
Decimus Caelius Calvinus Balbinus
	Cesarz rzymski (wraz z Pupienem)
Okres	od 22 kwietnia 238; do 29 lipca 238
Poprzednik	Maksymin Trak
Następca	Gordian III
	Dane biograficzne
Data urodzenia	ok. 178
Data i miejsce śmierci	29 lipca 238 ; Rzym
Przyczyna śmierci	zabójstwo przez pretorianów
	Moneta
	Multimedia w Wikimedia Commons

Balbin, Decimus Caelius Calvinus Balbinus (ur. ok. 178, zm. 238) – rzymski polityk, obwołany cesarzem Rzymu w 238 roku razem z Pupienem. Obaj zginęli zamordowani po 3 miesiącach, władali wspólnie 99 dni.

Rządy[edytuj | edytuj kod]

Balbin był członkiem bogatej rodziny arystokratycznej. Dwukrotnie sprawował konsulat. Brakowało mu doświadczenia wojskowego. Zarządzał jako namiestnik różnymi prowincjami. Wiosną 238 został wybrany razem z Pupienem przez senat na cesarza. Pupien wyruszył przeciw Maksyminowi, który oblegał Akwileję, a Balbin mający wtedy 60 lat zajmował się organizacją pomocy^[2].

W czasie nieobecności Pupiena w stolicy wybuchły zamieszki i doszło do walk między ludnością miasta a pretorianami. Balbin nie był w stanie zapanować nad sytuacją. Uspokojenie przyniósł dopiero powrót zwycięskiego Pupiena, któremu podporządkowały się wojska Maksymina, po zabiciu go przez własnych żołnierzy^[3].

Latem 238 podczas igrzysk kapitolińskich pretorianie niespodziewanie uderzyli na cesarski pałac w Rzymie i zabili obu cesarzy. Panowanie Balbina i Pupiena trwało 99 dni^[4].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ ^a ^b ^c Adkins i Adkins 1994 ↓, s. 26.
↑ Krawczuk 1991 ↓, s. 33–34.
↑ Krawczuk 1991 ↓, s. 34–38.
↑ Krawczuk 1991 ↓, s. 38.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Źródła

Herodian: Historia cesarstwa rzymskiego. Przekład, wstęp i komentarz Józef Wolski. Wrocław: Ossolineum, 2004.
Historycy cesarstwa rzymskiego. Żywoty cesarzy od Hadriana do Numeriana. Przekład, wstęp i komentarz Hanna Szelest. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo „Iskry”, 1966.

Opracowania

Lesley Adkins, Roy A. Adkins: Handbook to Life in Ancient Rome. New York: Oxford University Press, 1994. ISBN 0-8160-5026-0. (ang.).
Aleksander Krawczuk: Poczet cesarzy rzymskich. Dominat. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo "Iskry", 1991, s. 31–38. ISBN 83-207-1099-5.
Władcy i wodzowie starożytności. Słownik. Pod redakcją Piotra Iwaszkiewicza, Wiesława Łosia, Marka Stępienia. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 1998. ISBN 83-02-06971-X.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Zbiór monet Balbina na stronie wildwinds.com. [dostęp 2016-06-03]. (ang.).

[CITEREFAdkinsAdkins199426-1] Adkins i Adkins 1994 ↓, s. 26.

[CITEREFKrawczuk199133–34-2] Krawczuk 1991 ↓, s. 33–34.

[CITEREFKrawczuk199134–38-3] Krawczuk 1991 ↓, s. 34–38.

[CITEREFKrawczuk199138-4] Krawczuk 1991 ↓, s. 38.

[1]

[2]

[3]

[4]

Dynastia julijsko-klaudyjska	Oktawian August (27 p.n.e. – 14 n.e.) Tyberiusz (14–37) Kaligula (37–41) Klaudiusz (41–54) Neron (54–68)
Rok czterech cesarzy	Galba (68–69) Oton (69) Witeliusz (69)
Flawiusze	Wespazjan (69–79) Tytus (79–81) Domicjan (81–96)
Dynastia Antoninów	Nerwa (96–98) Trajan (98–117) Hadrian (117–138) Antoninus Pius (138–161) Marek Aureliusz (161–180) Lucjusz Werus (161–169) Kommodus (180–192)
Bez dynastii	Pertynaks (193) Didiusz Julianus (193)
Sewerowie	Septymiusz Sewer (193–211) Geta (211–212) Karakalla (211–217) Makrynus (217–218) Diadumenian (218) Heliogabal (218–222) Aleksander Sewer (222–235)
Kryzys wieku III	Maksymin Trak (235–238) Gordian I i Gordian II (238) Pupien i Balbin (238) Gordian III (238–244) Filip I Arab (244–249) Filip II (247–249) Decjusz (249–251), Herenniusz i Hostylian (251) Trebonian Gallus i Woluzjan (251–253) Emilian (253) Walerian I (253–260) Galien (253–268) Klaudiusz II Gocki (268–270) Kwintyllus (270) Aurelian (270–275) Tacyt (275–276) Florian (276) Probus (276–282) Karus (282–283) Numerian (283–284) i Karinus (283–285)
Tetrarchia i Dynastia konstantyńska	Dioklecjan (284–305) Maksymian (286–305) Konstancjusz I Chlorus (293–306) Galeriusz (293–311), Sewer II (305–307), Maksymin Daja (305–313) Maksencjusz (306–312) Konstantyn I Wielki (306–337), Licyniusz (308–324) i Licyniusz II (317–324) Konstantyn II (337–340) Konstans I (337–350) i Konstancjusz II (337–361) Julian Apostata (361–363) Jowian (363–364)
Dynastia walentyniańska	Walentynian I (364–375), Walens (364–378), Gracjan (367–383), Walentynian II (375–392) i Eugenius (392–394)
Dynastia teodozjańska	Teodozjusz I Wielki (392–395)
Cesarstwo zachodniorzymskie	Honoriusz (395–423) Konstancjusz III (421) Jan (423–425) Walentynian III (425–455) Petroniusz Maksymus (455) Awitus (455–456) Majorian (457–461) Libiusz Sewer (461–465) Antemiusz (467–472) Olibriusz (472) Gliceriusz (473–474) Juliusz Nepos (474–475) Romulus Augustulus (475–476)