Bandikot indochiński
| Bandicota savilei[1] | |||
| O. Thomas, 1916[2] | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Infrarząd | |||
| Nadrodzina | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Plemię | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
bandikot indochiński | ||
| Synonimy | |||
|
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[7] | |||
 | |||
Bandikot indochiński[8] (Bandicota savilei) – gatunek ssaka z podrodziny myszy (Murinae) w obrębie rodziny myszowatych (Muridae), występujący w Azji Południowej i Południowo-Wschodniej[7][9].
Taksonomia[edytuj | edytuj kod]
Gatunek po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał w 1916 roku brytyjski zoolog Oldfield Thomas nadając mu nazwę Bandicota savilei[2]. Holotyp pochodził z góry Puppa, na wysokości około 2500 ft (762 m), w suchej strefie Mjanmy[9].
Morfologicznie jest bliższy B. indica niż B. bengalensis, choć jest mylony także z tym drugim gatunkiem[9]. Takson politypowy, ale liczba, rozpoznanie i rozmieszczenie podgatunków wymagają przeglądu taksonomicznego[10]; do tego czasu autorzy Illustrated Checklist of the Mammals of the World uznają ten takson za gatunek monotypowy[10].
Etymologia[edytuj | edytuj kod]
- Bandicota: zniekształcona nazwa pandi-kokku oznaczająca w telegu „świnio-szczura”. Rodzima nazwa bandikota odnosi się do jego zwyczaju chrząkania jak świnia podczas ataku lub podczas biegania w nocy[11].
- savilei: Sir Leopold Halliday Savile (1870–1953), brytyjski inżynier budownictwa lądowego oraz prezes Institution of Civil Engineers w latach 1940–1941[12].
Wygląd[edytuj | edytuj kod]
Bandikot indochiński osiąga długość ciała (bez ogona) 145–225 mm, długość ogona 75–178 mm, długość ucha 22–26 mm, długość tylnej stopy 33–40 mm; masa ciała 140–220 g[13]. Ma miększe futro niż inne bandikoty. Wierzch ciała jest okryty mieszanką płowych i czarnych włosów, przez co wygląda na szarobrązowy lub rudobrązowy. Spód ciała jest płowoszary, włosy mają szarą nasadę i płowe końcówki. Ogon jest jednolicie szarobrązowy, czasem ma biały czubek. Stopy są szare. Bandikot indyjski jest większy od indochińskiego, zaś bandikot bengalski ma między innymi bardziej zadarty nos niż bandikot indochiński. Szczur wędrowny (Rattus norvegicus) również wygląda podobnie, ale ma białe stopy i węższe siekacze[14].
Występowanie[edytuj | edytuj kod]
Bandikot indochiński występuje na Półwyspie Indochińskim. Jest spotykany w środkowej Mjanmie, Tajlandii, Kambodży i Wietnamie; być może zamieszkuje też nizinne obszary Laosu[13][10][7].
Ekologia[edytuj | edytuj kod]
Potrafi się adaptować do zmian środowiska wywołanych działalnością człowieka, żeruje na polach ryżowych i w uprawach kukurydzy, jest spotykany także na skraju lasów. Prowadzi głównie nocny tryb życia[7][14].
Populacja[edytuj | edytuj kod]
Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody uznaje bandikota indochińskiego za gatunek najmniejszej troski. Nie są znane zagrożenia dla istnienia gatunku, chociaż jest on zabijany dla pożywienia i jako szkodnik. Ocenia się, że jego liczebność jest stabilna, lokalnie jest liczny[7].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Bandicota savilei, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b O. Thomas. The bandicoot of Mount Popa, and its allies. „Journal of the Bombay Natural History Society”. 24 (4), s. 641, 1916. (ang.).
- ↑ O. Thomas. A new bandicoot-rat from western Siam. „The Annals and Magazine of Natural History”. Tenth series. 3, s. 205, 1929. (ang.).
- ↑ V.T. Dao. Recherches zoologiques dans la region de Thai-Ngueyn (Nord-Vietnam). „Zoologischer Anzeiger”. 166, s. 305, 1961. (fr.).
- ↑ P. Boonsong & H. Felten. Remarks on the genus Bandicota in Thailand (Rodentia: Muridae). „Thai Journal of Agriculture Science”. 22, s. 202, 1989. (ang.).
- ↑ V.T. Dao & S.V. Cao. Six new Vietnamese rodents. „Mammalia”. 54 (2), s. 235, 1990. DOI: 10.1515/mamm-1990-0207. (ang.).
- ↑ a b c d e K. Aplin, Bandicota savilei, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2016, wersja 2021-3 [dostęp 2022-01-27] (ang.).
- ↑ Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 265. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
- ↑ a b c D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Species Bandicota savilei. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-01-27].
- ↑ a b c C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 474. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
- ↑ T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 132, 1904. (ang.).
- ↑ B. Beolens, M. Watkins & M. Grayson: The Eponym Dictionary of Mammals. Baltimore: The Johns Hopkins University Press, 2009, s. 359. ISBN 978-0-8018-9304-9. (ang.).
- ↑ a b Ch. Denys, P. Taylor & K. Aplin. Opisy gatunków Muridae: Ch. Denys, P. Taylor, C. Burgin, K. Aplin, P.-H. Fabre, R. Haslauer, J. Woinarski, B. Breed & J. Menzies: Family Muridae (True Mice and Rats, Gerbils and relatives). W: D.E. Wilson, R.A. Mittermeier & T.E. Lacher (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 7: Rodents II. Barcelona: Lynx Edicions, 2017, s. 818–819. ISBN 978-84-16728-04-6. (ang.).
- ↑ a b Ch.M. Francis & P. Barrett: A Field Guide to the Mammals of South-East Asia. New Holland Publishers, 2008, s. 355. ISBN 978-1-84537-735-9. (ang.).